Her alanda rekabet yaşadığı ABD’nin Tayvan provokasyonlarıyla uğraşan Çin, jeostratejik iddiasını Hint Okyanusu’ndaki askeri üssünü operasyonel hale getirerek güçlendirdi.
NDTV’nin haberinde Çin’in ilk denizaşırı üssü olan Doğu Afrika ülkesi Cibuti’deki deniz üssünün 2016’da başlayan inşaatının 590 milyon dolara mal olduğu kaydedildi.
Uydu görüntülerine göre Afrika Boynuzu’ndaki üssün artık tamamen operasyonel hale geldiği ve Hint Okyanusu bölgesinde konuşlandırılmış Çin savaş gemilerine destek verdiği belirtildi.
Üs, Kızıldeniz’i Aden Körfezi’ne bağlayan stratejik Babülmendep Boğazı’nın yanında bulunuyor ve karşı yakadaki Yemen’e bakıyor. Dolayısıyla uluslararası ticaretin en kritik yollarından biri olan Süveyş Kanalı’nı da uzaktan kontrol ediyor.
NDTV’ye konuşan Covert Shores’dan deniz analisti H.I. Sutton, üs için ‘neredeyse Ortaçağ’a özgü savunma katmanlarıyla müstahkem şekilde inşa edilmiş modern bir sömürge kalesi’ benzetmesini yaptı.
Maxar’ın sağladığı uydu görüntülerinin, helikopter operasyonlarını destekleyen bir apronun yakınında bulunan 320 metre uzunluğundaki yanaşma alanı boyunca demirlemiş bir Yuzhao sınıfı (Tip 071) Çin çıkarma gemisini gösterdiği aktarıldı.
Bu yıl bir Çin destroyeri eşliğinde Hint Okyanusu’na giren Changbai Shan isimli 25 bin tonluk büyük gemi, 800 asker ve araç, hava yastıklı çıkarma aracı ve helikopterler taşıyabiliyor.
Nitekim Tip-071, amfibi saldırılardan insani desteğe kadar çeşitli operasyonlar yürütecek Çin görev gücünün amiral gemileri olarak tasarlandı.
“Tip-071 çok büyük bir çıkarma gemisi ve çok sayıda tank, kamyon ve hatta hovercraft taşıyabilir” bilgisini veren Sutton, “Bunlardan oluşan bir filo, Çin’in amfibi saldırı kuvvetlerinin bel kemiğini oluşturuyor, hatta şimdi filoya daha da etkileyici gemiler katılıyor. Büyüklüğü ve kapasitesi, aynı zamanda lojistik görevler ve hayati malzemeleri taşımak için de kullanıldığı anlamına geliyor” diye ekledi.
Cibuti’deki tam operasyonel üssün görüntüleri, Çin’in 25 bin tonluk uydu ve balistik füze izleme gemisi Yuan Wang 5’i Sri Lanka’nın Hambantota limanına demirlediği zamanda geldi. Çin casusu gemisi Hindistan’ın tepkisi nedeniyle Hint Okyanusu’ndaki ada ülkesine gecikmeli yanaşabildi.
Intel Laboratuvarı’nın kıdemli araştırmacısı Damien Symon, “Güçlü bir izleme, algılama ve iletişim aktarma sistemiyle donatılan Yuan Wang 5, yabancı uyduları, hava varlıklarını ve füze sistemlerini tespit etme yeteneğine sahip. Böylece evden uzaktaki Çin askeri misyonlarını destekleyebiliyor” değerlendirmesini yaparak ekledi:
“Hint Okyanusu bölgesinde bulunması, Çin anakarasından uzakta bulunan uzay olaylarını izlemesine imkan verirken, muhtemelen Çin’in denizaşırı üslerine ve kara varlıklarına genişletilmiş bir gerçek zamanlı iletişim ağı sağlıyor, bunlara Cibuti’deki konuşlandırmalar, Afrika’daki barış gücü ve korsanlıkla mücadele eden deniz misyonları dahil.”
Çin’in hem Sri Lanka hem de Cibuti’deki varlığının, uzun vadeli projesi Kuşak ve Yol Girişimi kapsamında her iki ülkedeki ekonomik yatırımlarıyla nasıl yakından bağlantılı olduğunu irdeleyen NDTV, “Çin’in Cibuti’deki varlığı, Hint Okyanusu’ndaki varlığını tesis etmeye yönelik ve Basra Körfezi’nde devasa üsleri olan ABD Donanması’nın yanısıra bölgede bir sonraki en büyük donanma olan Hindistan Donanması’na karşı ayrıntılı bir planın parçası” yorumunu yaptı. ‘Pakistan’ın Gvadar limanının, Çin’in bölgede daha fazla genişlemesinin anahtarı olacağı’ tahmininde bulundu.
Eski Hindistan Deniz Kuvvetleri Komutanı Arun Prakash, “Bugün gördüğümüz şey, denizlerde nüfuzunu yaymak için iyi planlanmış, kasıtlı bir stratejinin tezahürü” dedi.
Daha önce Çin’in Hint Okyanusu’na nükleer enerjiyle çalışan saldırı denizaltıları salmasına vesile olan bu strateji kapsamında Çin uçak gemisi gruplarının da Hint Okyanusu’nda faaliyet gösterebileceği belirtildi. 2017’de dönemin ABD Pasifik Komutanı Amiral Harry Harris Jr., bu ihtimal için “Önünde engel yok” demişti.
Foreign Policy (FP) de ‘küresel askeri emelleri giderek netleşen Çin’in Afrika’da daha fazla askeri üs edinmesinin sadece zamanlamaya bağlı olduğuna’ dair bir değerlendirmeye yer verdi.
FP, ‘küresel askeri yayılma içinde olduğunu’ öne sürdüğü Çin’in Angola, Kenya, Seyşeller, Tanzanya’nın yanısıra Kamboçya ve Birleşik Arap Emirlikleri (BAE) dahil 13 ülkede askeri üs edinmek için uğraştığına dair bir ABD Savunma Bakanlığı raporunu aktardı.