Kazakistan Cumhurbaşkanı Kasım Cömert Tokayev’in ev sahipliğinde yapılacak zirveye, Türkiye Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ve Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin’in de aralarında olduğu CICA’ya üye 27 ülkeden 10’dan fazla devlet başkanı ile 50’ye yakın üst düzey heyetin katılması bekleniyor.
- Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın Kazakistan ziyaretiyle stratejik ilişkilerde somut adımlar atılacak
Bundan 30 yıl önce Kazakistan’ın girişimleriyle Birleşmiş Milletlerin (BM) 47. Genel Kurulu’nda Asya kıtasındaki devletler arasında güvenliği ve iş birliğini güçlendirmek amacıyla bir diyalog alanı oluşturma fikriyle temeli atılan CICA, bugünde tam teşekküllü uluslararası örgüt olma yolunda ilerliyor. Bu bağlamda, CICA’nın 6. Zirvesi’nin “tarihi” nitelik taşıması öngörülüyor.
Söz konusu zirve kapsamında CICA’nın konseyden öte bir uluslararası örgüte dönüşmesiyle ilgili somut adımın atılması bekleniyor. Ayrıca, mevcut jeopolitik durum göz önünde bulundurularak Asya kıtasının yaklaşık yüzde 90’ını temsil eden CICA’ya üye ülkeler arasında barış ve diyaloğun oluşturulması için yeni kararların da alınması amaçlanıyor.
“Türkiye çok büyük katkılarda bulundu”
Şu anda dönem başkanlığını Kazakistan’ın yürüttüğü CICA’nın 6. Zirvesi’nin gündemini CICA İcra Direktörü, Büyükelçi Kayrat Sarıbay AA muhabirine anlattı.
Sarıbay, 30 yıl önce Kazakistan’ın kurucu Cumhurbaşkanı Nursultan Nazarbayev’in inisiyatifiyle BM kürsüsünde ortaya atılan bir fikirle CICA yolculuğunun başladığını söyledi. CICA’nın 2002’de Almatı’da ilk zirvesinin yapıldığını dile getiren Sarıbay, “O dönem üye sayımız 16’ydı. Bugün 27 üye ülkemiz var. Bu, sürecin ne kadar başarılı ve benimsendiğini ortaya koymaktadır.” dedi.
Sarıbay, CICA’nın 2010-2014 dönem başkanlığını Türkiye’nin yürüttüğünü anımsatarak “Türkiye çok büyük katkılarda bulundu. Örneğin, şu anda terörle mücadele konusu CICA’nın önemli gündem maddeleri arasında. Bu konuda, Türkiye Cumhuriyeti’nin önderlik göstermesi çok değerli.” ifadelerini kullandı.
“CICA’nın temel görevi, üyelerimiz arasında güveni geliştirmektir”
6. CICA Zirvesi’nin geniş bir gündemi olduğuna dikkati çeken Sarıbay, “Zirve esnasında devlet ve hükümet başkanları güncel meselelerin yanı sıra terörle mücadele, enformasyon ve iletişim teknolojileri alanında iş birliği konularını da görüşecek. Özellikle uluslararası iş birliği olmadan terörle mücadele konusunda başarılı olmak çok zor.” dedi.
Sarıbay, bölgedeki son derece gergin jeopolitik duruma işaret ederek “CICA’nın temel görevi, üyelerimiz arasında güveni geliştirmektir. Üye devletler arasında halen birbirleriyle diplomatik ilişkileri tesis etmeyen ülkelerimiz var. Bu nedenle siyasi ve askeri alanda yeni zorluklara karşı iş birliğini; ekonomik, çevre ve beşeri alanlarda da ilişkileri geliştirmeyi amaçlıyoruz. Asya’da güven artırıcı tedbirler ile diyaloğu sağlamaya yönelik yeni adımların atılmasını istiyoruz. Çünkü CICA’nın en büyük özelliği üye ülkelerimiz arasında çok taraflı diyaloğu kurabilmesi ve anlaşabilmesi.” ifadelerini kullandı.
Halihazırda konsey statüsünde olan CICA’nın, bir uluslararası örgütün tüm özelliklerine sahip olduğunun altını çizen Sarıbay, “Zirvede, CICA’nın tam teşekküllü örgüt olarak ileride nasıl şekil alabilir, istikametleri ve yol haritası nasıl olabilir bu konuda büyük bir somut adım atılacak diye ümit ediyorum.” değerlendirmesinde bulundu.
27 üye, 9 da gözlemci ülkesi bulunuyor
Avrupa Güvenlik ve İşbirliği Teşkilatı’nın (AGİT) Asya benzeri amacıyla kurulan CICA, ekonomik, çevre, beşeri, yeni sınama ve tehditler, askeri-siyasi olmak üzere 5 ana yönde çalışmalar yürütüyor.
Merkezi Kazakistan’ın başkenti Astana’da yer alan CICA’nın 27 tam üyesi, 9 da gözlemci üyesi bulunuyor. Üye ülkeler şöyle: Türkiye, Kazakistan, Azerbaycan, Afganistan, Bahreyn, Bangladeş, Birleşik Arap Emirlikleri, İsrail, İran, Irak, Ürdün, Katar, Kamboçya, Kırgızistan, Mısır, Moğolistan, Pakistan, Hindistan, Güney Kore, Filistin, Sri Lanka, Çin, Tacikistan, Tayland, Rusya, Vietnam ve Özbekistan.
ABD, Belarus, Endonezya, Japonya, Malezya, Filipinler, Ukrayna, Türkmenistan ve Laos ise gözlemci olarak CICA’da yer alıyor.
Zirve öncesi Astana’da güvenlik tedbirleri artırıldı
Kazakistan’ın ev sahipliğinde 13 Ekim’de yapılacak 6. CICA Zirvesi öncesi, başkent Astana’da güvenlik tedbirleri artırıldı. Yabancı devlet başkanlarının kalacağı otellerin bulunduğu Yesil Nehri’nin sol kenarındaki bölgede emniyet kontrolleri sıkılaştırıldı. Söz konusu bölgedeki caddelerin zirve günü kısmen ulaşıma kapatılacağı bildirildi.
Astana genelinde, tüm okullarda eğitimin çevrim içi yapılacağı duyuruldu.