Türkiye ve Kazakistan, bu yıl diplomatik ilişkilerinin kuruluşunun 30. yılını kutluyor.
Eski Sovyetler Birliği’nin, yaklaşık 70 yıl parçası olan ve birliğin dağılmasıyla egemenliğini kazanan Kazakistan’ın bağımsızlık ilanını tanıyan ilk ülke Türkiye oldu.
Kazakistan, bağımsızlığını resmen duyurduktan yaklaşık 2 ay sonra Mart 1992’de Türkiye ile diplomatik ilişkilerini tesis etti.
Türkiye’nin buraya atadığı ilk büyükelçisi Argun Özpay, 21 Nisan 1992’de Kazakistan’ın ilk Cumhurbaşkanı Nursultan Nazarbayev’e güven mektubunu sundu.
Böylece Türkiye, ülkenin o dönemki başkenti Almatı’da büyükelçiliğini açtı ve bağımsız Kazakistan’daki ilk diplomatik misyonun kurulmasına öncülük etti. Kazakistan da aynı yıl Ankara’da büyükelçiliğini kurdu. 2009’da ise ikili ilişkiler stratejik ortaklık statüsü kazandı.
İki ülke Mayıs 2012’de “Yeni Sinerji-Ortak Ekonomik Programı Eylem Planı” imzalarken Ekim 2012’de de Kazakistan ile Türkiye arasında “Yüksek Düzeyli Stratejik İşbirliği Konseyi”nin ilk toplantısı düzenlendi.
Türkiye ve Kazakistan, 30 yılda karşılıklı ticaret hacmini 30 milyon dolardan 3 milyar dolara çıkardı.
Bölgesel ve uluslararası arenada da iş birliğini sürdüren iki ülke, ayrıca Türk dünyasının entegrasyonu adına önemli girişimler başlattı. Türk Devletleri Teşkilatı başta olmak üzere Uluslararası Türk Kültürü Teşkilatı (TÜRKSOY), Uluslararası Türk Akademisi (TWESCO), Türk Dili Konuşan Ülkeler Parlamenter Asamblesi (TÜRKPA) gibi ortak kurumların kuruluşlarına öncülük etti.
Erdoğan’ın Astana ziyaretiyle stratejik ilişkilerin genişletilmesi için somut adımlar atılacak
Astana’da düzenlenecek Asya’da İşbirliği ve Güven Artırıcı Önlemler Konferansı’na (CICA) da katılacak Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın Kazakistan ziyaretinin, iki ülke arasındaki siyasi ilişkiler açısından da önemli olacağı belirtiliyor.
Erdoğan’ın 2017’deki son ziyaretinden bu yana Kazakistan’da iktidar değişikliğiyle gelen yeni siyasi ve sosyoekonomik süreç yaşanıyor. Ayrıca, Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın söz konusu ziyaretiyle, göreve geldikten sonra mayıs ayında ilk kez Ankara’da resmi temaslarda bulunan Kazakistan Cumhurbaşkanı Kasım Cömert Tokayev ile ikili ilişkilerin yeni dönemini simgeleyen “genişletilmiş stratejik ortaklık” anlaşması için somut adımların atılması bekleniyor.
Heyetiyle Astana’ya gelecek Erdoğan, Cumhurbaşkanlığı Sarayı Akorda’da resmi törenle karşılanacak ve Cumhurbaşkanı Tokayev ile baş başa ve heyetler arası görüşmelerde bulunacak. Bunun yanı sıra iki ülke arasında siyasi ve ekonomik konulardan askeri ve savunma sanayine, kültürel ve beşeri alanlara kadar iş birliğinin değerlendirileceği Kazakistan-Türkiye Yüksek Düzeyli Stratejik İşbirliği Konseyinin (YDSK) 4. Toplantısı’na katılacak.
Türkiye, Kazakistan’ın en büyük 5. ticaret ortağı
Kazakistan ile Türkiye, halihazırdaki 3 milyar 527 milyon dolar olan karşılıklı ticaret hacminin 10 milyar dolara çıkarmayı hedefliyor.
Türkiye, şu anda Kazakistan’ın Rusya, Çin, İtalya, Güney Kore’den sonra en çok dış ticaret yaptığı 5. ülke konumunda yer alıyor. Ayrıca Türkiye, son yıllarda Kazakistan’da ABD ve İsviçre’den sonra yatırımlarını en fazla artıran üçüncü ülke olarak biliniyor. Resmi verilere göre, ülkede 3 bine yakın Türk sermayeli şirket faaliyet gösteriyor.
Kazakistan ile Türkiye arasında hava yolu bağlantısı da güçleniyor. Şu anda Kazakistan’ın başkenti Astana dahil Almatı, Çimkent, Türkistan ve Aktau’dan Türkiye’nin İstanbul ve Antalya gibi şehirlerine haftada karşılıklı olarak 80’e yakın tarifeli uçak seferi yapılıyor. Yakında, Türk Hava Yolları tarafından Ankara’dan Kazakistan’a doğrudan uçak seferlerinin başlatılması planlanıyor.