Mart ayının ilk haftası olarak belirlenen “Deprem Haftası”, Türkiye’de depremin neden olduğu yıkımları ve acıları bir kez daha hatırlattı.
Türkiye’de geçen yıl Bingöl, Elazığ ve İzmir’de yaşanan yıkıcı depremlerin üzüntüsü, sadece depremden etkilenen bölgelerde değil tüm ülkede hissedildi. Acının hafifletilmesi için de devlet ve millet dayanışma örneği sergiledi.
AA muhabirinin derlediği bilgiye göre, Seferihisar açıklarında 30 Ekim 2020’de yaklaşık 16 saniye süren depremden, yoğunluk olarak İzmir’in Seferihisar, Bayraklı ve Bornova ilçeleri etkilendi. Deprem sonrası, 49’u 4 ve üzeri olmak üzere toplam 5 bin 29 artçı sarsıntı hissedildi.
Deprem nedeniyle Bayraklı ilçesinde Rıza Bey, Doğanlar, Emrah ve Yağcıoğlu apartmanları yıkıldı. Bazı apartmanlarda ağır hasar oluştu. Depremde 117 kişi hayatını kaybetti, 960 kişi yaralandı.
Sarsıntıdan kısa süre sonra yıkım noktalarına ulaşılarak arama ve kurtarma çalışmaları başlatıldı, 2 bin 151 arama kurtarma personeli olmak üzere toplam 10 bin 863 personel çalışmalarda görev yaptı. Arama kurtarma çalışmalarıyla 107 kişi enkazdan çıkarıldı. Batan 28 tekne ve karaya oturan 42 teknenin tümü kurtarıldı.
Hasar tespitinde 2 bin 64 personel görev aldı. Kentte 215 bin binanın hasar tespit çalışması yapıldı, 680 bina ağır hasarlı, 800 bina orta hasarlı olarak kayıtlara geçti. Bugüne kadar 71 binanın yıkımı yapıldı, 580 ağır hasarlı binanın yıkımları da gerçekleştirilecek.
Afet sonrası bölgede hızlıca 3 bin 103 çadır kuruldu. Acil sağlık hizmeti için 7 poliklinik hizmet çadırı oluşturuldu. Çadır kent alanlarında 302 gönüllü öğretmen görev aldı, EBA Destek Noktaları mobil araçları ile çadırlarda kalan ailelerin çocuklarının EBA canlı derslere katılımını sağlamak için tablet, bilgisayar ve internet hizmeti verildi.
Ayrıca görevliler tarafından 50 bin 825 depremzedeye psikososyal destek sağlandı.
Bayraklı’da kısa süre içinde hazırlanan alanda konteyner kent kuruldu. Geçici barınma merkezine toplam 493 konteyner yerleştirildi. Geçici barınma merkezinde 217 afetzede aile ikamet ediyor. Geçici barınma merkezlerinin yanı sıra düzenlenen bağış kampanyasında toplanan yardımlarla bazı depremzedeler evlere yerleştirilerek kira yardımı yapıldı.
İzmir’e 600 tır yardım malzemesi gönderildi
Depremin yaralarını sarmak için kamu kurum ve kuruluşlarının yanı sıra vatandaşlar da gayret sarf etti. Yurdun her bölgesinden temin edilen yardım malzemeleri 600 tırla İzmir’e gönderildi.
Merkezi hükümet ve yerel yönetimlerin yanı sıra çok sayıda sivil toplum ve yardım kuruluşları, hayırseverler ayni ve nakdi yardımlarda bulundu. Kızılay bağışçılarla afetzedeleri buluşturarak, yardımları ihtiyaç sahiplerine ulaştırdı.
Türk Kızılay koordinesinde kamu kurumları, belediye ve sivil toplum kuruluşları işbirliğinde 51 dağıtım noktasında 1 milyon 22 bin 765 sıcak yemek hizmeti verildi.
Afetzedelere AFAD, Kızılay ve yardım depolarından 31 bin 669 uyku seti, 45 bin 39 battaniye, 145 bin 941 giyim malzemesi verildi. Toplam 107 bin 537 gıda kolisi dağıtıldı.
İzmir’e depremden sonra çadır, yatak, ısıtıcı, konteyner kurulumu gibi işler için yapılan ayni yardımların yanı sıra vatandaşlara da nakdi yardımlar yapıldı.
Konutlar ağustos ayından itibaren teslim edilmeye başlanacak
Bayraklı’da yıkılan 71 binanın bulunduğu yerler proje alanı olarak belirlendi. Buralarda ve rezerv konut alanı olarak belirlenen şehir hastanesi yakınındaki bölgede konut yapımı için çalışmalar başladı.
Çevre ve Şehircilik İl Müdürü Ömer Albayrak, AA muhabirine, Bayraklı’da 1444 konutun yapımı için temel atma töreninin yapıldığını hatırlattı.
Konut rezerv alanında da ilk etapta 397 konutun ihalesinin TOKİ tarafından yapıldığını ifade eden Albayrak, mart ayı içerinde 3 bin 500 konuta kadar etaplar halinde ihaleler gerçekleştirileceğini söyledi.
Hasar tespit çalışmaları bitirildikten sonra kentsel dönüşüm kapsamında vatandaşların evlerini daha kolay yapabilmeleri için 125 bin olan kredi desteğinin 200 bin liraya çıkarıldığını kaydeden Albayrak, kentsel dönüşümden evini yapacaklara 18 ay kira desteği sağlandığını kaydetti.
Albayrak, kentsel dönüşümden faydalanacaklara KDV indirimleri, tapu harçlarından muafiyet gibi kolaylıklar tanındığını anlatarak, yeni konutların deprem yönetmeliklerine harfiyen uyulacak şekilde yapıldığını vurguladı.
DASK’tan 20 bine yakın kişiye prim ödendiğini belirten Albayrak, 24 bine yakın başvurunun da incelendiğini, DASK’tan toplam 250 milyon lira civarından ödeme yapıldığını, depremden sonra DASK’a olan talebin yüzde 2 civarında arttığını söyledi.
Albayrak temeli atılan konutların ağustostan sonra kademeli olarak hak sahiplerine teslim edilmeye başlanacağını ifade ederek, “Yıl sonu itibarıyla büyük bir oranı teslim edilmiş olacak. Zemin+5 kat olarak konutlarımızı yapıyoruz. Hepsinin altında otopark olacak.” dedi.
Öte yandan Çevre ve Şehircilik Bakanlığınca, depremden sonra proje alanı ilan edilen 7 bölgede kira yardımı başvurusunda bulunan 1218 malik, 168 kiracı ile sınırlı ayni hak sahiplerine toplam 5 milyon 150 bin civarında ödeme gerçekleştirildiği belirtildi.