ABD’li bilim insanları, bir domuza ait organları hayvanın ölümünden bir saat sonra yeniden canlandırmayı başardı. Araştırmanın, yalnızca organ nakli ve yenileme çalışmalarına değil, aynı zamanda yaşam ile ölüm arasındaki birkaç dakikalık sürede neler olduğunu anlamamıza da katkı sunması bekleniyor.
Uzmanlar, araştırmada elde edilen bulguların ‘gerçekten dikkate değer’ ve ‘inanılmaz derecede önemli’ olduğunu kaydetti.
Kalp durduğunda, vücuda oksijen dağıtımı da durmuş olur ve organlarımızın yaşamamız için gerekli olan maddelere erişimi sona erer. Bunun sonucunca organların boyutu küçülür, kan hücreleri çöker ve diğer hücreler ölmeye başlar.
Bu hücresel ölümün hızlı ve geri dönüşü olmayacak şekilde gerçekleştiği düşünülüyordu. Ancak Yale Üniversitesi’nin yaptığı araştırma, hayvanlarda bir saatlik ölümün sebep olduğu zararın bir kısmının geri alınabileceğini gösterdi.
Araştırma üyelerinden Prof. Nenad Sestan, “Ölmüş olması gereken birçok hayati organdaki hücrelerin bazı işlevlerini geri getirebiliriz. Bu hücreler, aslında ölmüş olmaları gereken saatten çok sonra bile çalışmaya devam ediyor” dedi.
Araştırma ekibi, 2019’da benzer bir başarıyı sadece domuz beyinleri üzerinde yapmıştı. Şimdi ise OrganEx adını verdikleri teknolojiyi tüm vücutta çalışacak şekilde denediler.
OrganEx, beklenen sonucu elde edebilmek için şu adımları kullanıyor:
Vücuttaki oksijen dolaşımını sağlamaya devam edecek, pıhtılaşmayan sentetik kan.
Hücrelerin ölmesiyle sonuçlanan kimyasal süreçleri durdurmak ve bağışıklık sistemini rahatlatmak için 13 farklı bileşenden oluşan bir kokteyl.
Yaşayan bir insan nabzını taklit etmek için vücuttaki kanı ritmik olarak pompalayan bir cihaz.
Nature dergisinde yayınlanan makaleye göre, araştırmada 100 domuz kullanıldı ve gerekli etik izinler alındı.
Anestezi uygulanan hayvanların daha sonra kalpleri durduruldu. Ölü olarak kaldıkları 1 saatin sonunda OrganEx sistemine bağlanan vücutlarına 6 saat boyunca onarıcı kokteyl verildi. Deney boyunca anestezi etkisinin domuzlarda sürdürülmesi sağlandı. 6 saatin sonunda domuzların kalp, karaciğer ve böbrek gibi organlarını çıkarıp inceleyen bilim insanları, söz konusu organların bazı fonksiyonlarının geri geldiğini tespit etti.
Kalpte elektriksel aktivitenin geri geldiğini ve bazı kalp kası hücrelerinin kasılabildiğini gözlemleyen bilim insanları, yine de organların ölüm öncesinde olduğu gibi çalışmadığının altını çizdi.
Araştırmacı Dr. Zvonimir Vrselja, “Organlar daha önce bekleyeceğimiz kadar ölü değildi. Moleküler düzeyde hücre onarımını gerçekten başlatabileceğimizi gösterdik. Hücreleri ölmemeye ikna edebiliriz” dedi.
Uzmanlara göre belli bir noktada domuzların başları ve boyunlarının kendiliğinden hareket etmeye başlamış olması, hayvanların bazı motor fonksiyonlarını geri kazandığına işaret olabilir. Ancak bu konuda daha fazla araştırma yapılması gerekecek.