Bilim insanı Robert Koch’un verem mikrobunu (Tüberküloz basili) keşfettiği ve hastalığın teşhis ve tedavisinin yolunu açan tarih olan 24 Mart 1882 gününe ithafen her yıl 24 Mart, “Dünya Tüberküloz Günü” olarak anılıyor.
AA muhabiri, tüberküloz hatalığıyla ilgili DSÖ verilerini derledi.
DSÖ, bu yılki “Dünya Tüberküloz Günü” temasını, “Tüberkülozu Bitirmek İçin Yatırım Yapın Hayatları Kurtarın” şeklinde belirledi.
DSÖ’den yapılan açıklamada, bu temayla tüberkülozla mücadeleyi desteklemek adına yatırım yapılmasına acil ihtiyaç duyulduğu bildirildi.
Açıklamada, hala dünyanın en ölümcül bulaşıcı hastalıkları arasında olan tüberkülozla mücadeleye yapılacak daha çok yatırımın milyonlarca hayatı daha kurtaracağı ifade edildi.
Kovid-19 salgınının, tüberkülozu bitirmeye yönelik ilerlemeleri riske attığı kaydedilen açıklamada, hastalığın önlenmesi ve tedavisi için adilane bir erişim sağlanması gerektiğine dikkat çekildi.
Açıklamada, “Dünyada her gün 4 bin 100’den fazla kişi tüberküloz nedeniyle hayatını kaybediyor, yaklaşık 28 bin kişi bu hastalığa yakalanıyor.” ifadesi kullanıldı.
Dünya genelinde 2020’de 9 milyon 900 bin kişinin tüberküloza yakalandığı, 1,5 milyon kişinin bu hastalıktan öldüğü belirtilen açıklamada, tüberkülozla mücadele için yapılan çalışmalar sayesinde 2000’den bu yana 66 milyon kişinin hayatının kurtarıldığının tahmin edildiği kaydedildi.
Kovid-19 salgınının, tüberkülozu bitirme mücadelesinde yıllardır katedilen mesafeyi tersine çevirdiğine işaret eden açıklamada, tüberküloz nedeniyle hayatını kaybedenlerin sayısının son 10 yıldan uzun süredir ilk kez 2020’de arttığı bildirildi.
Açıklamada Doğu Avrupa, Afrika ve Orta Doğu’da süren çatışmaların, savunmasız durumdaki nüfusun durumunu daha da kötüye götürdüğünün altı çizildi.
2018-2020 döneminde 20 milyon kişinin tüberküloz tedavisine erişebildiği kaydedilen açıklamada, aynı dönemde 8,7 milyon kişiye de önleyici tedavi hizmeti sunulduğu aktarıldı.
Açıklamada, tüberkülozun, İnsan Bağışıklık Yetmezliği Virüsü (HIV) taşıyan hastaların ölümüne yol açan başlıca nedenlerden olduğu anımsatıldı.
Az gelişmiş ülkelerde görülüyor
DSÖ’nün Ekim 2021’de yayımlanan “Küresel Tüberküloz Raporu”na göre, 2020’de tespit edilen tüberküloz vakalarının yüzde 43’ü Güneydoğu Asya’da, yüzde 25’i Afrika’da ve yüzde 18’i Batı Pasifik’te kaydedildi.
Raporda, ülke bakımından sırasıyla Hindistan, Çin, Endonezya, Filipinler, Pakistan, Nijerya, Bangladeş ve Güney Afrika’da 2020’de en çok tüberküloz vakası kayda geçti.
Tüberküloz nedeniyle her 1000 kişide bir ölüm oranına işaret edilen raporda, Güneydoğu Asya’da 698 ila 747 kişinin, Afrika’da 379 ila 441 kişinin 2020’de hayatını kaybettiği tahmin ediliyor.
Raporda, 2020’de tüberküloza yakalananların yüzde 56’sının erkek, yüzde 33’ünün kadın, yüzde 11’inin çocuk olduğu belirtildi.
DSÖ’ye göre, dünyada en yüksek tüberküloz vakaları ile ölümleri az gelişmiş ülkelerde görülüyor.
“International Journal of Infectious Diseases” dergisinde yayımlanan çalışmada, 2022’ye kadar tüberküloza yakalanan 40 milyon kişinin tedavi edildiği ifade edildi. Çalışmada, söz konusu kişilerin 3,5 milyonunun çocuk, 1,5 milyonunun da ilaca dirençli tüberküloz tanısı konulanlar olduğu kaydedildi.