Birleşmiş Milletler Kalkınma Programı (UNDP) Türkiye’den edinilen bilgiye göre, Sıfır Atık Projesi, Sürdürülebilir Kalkınma Amaçlarından “Sorumlu Üretim ve Tüketim” amacına yaptığı önemli katkılarından dolayı UNDP Türkiye’nin, “Sürdürülebilir Kalkınma Amaçları Eylem Ödülü”nü alacak.
Emine Erdoğan’ın himayesinde 2017’de hayata geçirilen Sıfır Atık Projesi, sürdürülebilir kalkınma ilkeleri çerçevesinde atıkları kontrol altına almayı, gelecek nesillere temiz bir Türkiye ile yaşanabilir dünya bırakma amacını taşıyor.
Sorumlu tüketim ve üretim başlıklı amacı başarıyla karşılaması ve küresel amaçlara katkıları dolayısıyla Türkiye’de ilk kez Sıfır Atık Projesi’ne verilecek ödül, UNDP Türkiye Mukim Temsilcisi Claudio Tomasi tarafından Emine Erdoğan’a 25 Mart’ta Ankara’da düzenlenecek törende takdim edilecek.
“Sıfır Atık” ekonomiye 17 milyar lira kazanç sağladı
Sürdürülebilir kalkınma için ortaya konan 17 amacın 12’ncisi olan “Sorumlu Üretim ve Tüketim”, 2030’a kadar önleme, azaltma, geri dönüşüm ve yeniden kullanım yoluyla atık oluşumunu kayda değer ölçüde azaltmayı da hedefliyor.
Sıfır Atık Projesi, 2023’te Türkiye Cumhuriyeti’nin 100. yılında, 400 bin binada “Sıfır Atık Yönetim Sistemi”nin uygulanmasıyla, tüm geri dönüştürülebilir malzemeler içinden geri dönüştürülen atıklarda geri kazanım oranının yüzde 35’e ulaşmasını amaçlıyor.
2020 itibarıyla 76 bin kurum ve kuruluş binasında devreye giren Sıfır Atık Yönetim Sistemi ile projenin başında yüzde 13 olan geri kazanım oranı yüzde 19’a ulaştı.
Çevre ve Şehircilik Bakanlığınca geliştirilen sıfır atık sistemi, projeye dahil olmak için şirket, kurum ve kuruluşların uygulaması gereken adımlardan oluşan 7 aşamalı yol haritası sunuyor.
Sıfır Atık Projesi, 2017-2020 döneminde 397 milyon ton hammadde, 315 milyon kilovat saat enerji, 345 milyon metreküp su ve 50 milyon varil petrol tasarruf edilmesini sağladı. Aynı dönemde, 17 milyon ton kullanılabilir atık toplandı, 2 milyar ton sera gazı salınımı önlendi ve 209 milyon ağaç kurtarıldı.
Hesaplara göre, bu eylemler sayesinde 17 milyar lira ekonomik kazanç elde edildi. Projenin hedefi, 100 bin kişiye doğrudan istihdam ve yıllık 20 milyar lira tasarruf sağlanması.
Sıfır atık sistemine ilk geçiş yapan Cumhurbaşkanlığı Külliyesini, daha sonra bakanlıklar da izledi. 2017’den bu yana binlerce kamu binası, kağıttan gıdaya kadar hemen hemen tüm atıklarını geri dönüştürerek kampanyaya katıldı.
Ayrıca Sıfır Atık Projesi kapsamında, Türkiye denizlerini ve kıyılarını atıklardan daha iyi korumak için Haziran 2019’da başlatılan “Sıfır Atık Mavi” hareketiyle de Türkiye’nin önde gelen 760 kuruluşu denizlerdeki kirlilikle mücadele edeceğini taahhüt etti.
Öte yandan 2020’de proje çalışmalarının daha ileriye taşınması amacıyla Çevre ve Şehircilik Bakanlığına bağlı olarak görev yapan Türkiye Çevre Ajansı kuruldu.
Türkiye Çevre Ajansı, çevreyi iyileştirmek ve Bakanlık tarafından atıkları etkili bir şekilde toplayıp bertaraf etmek için başlatılan sıfır atık projesini sürdürmeyi amaçlıyor.
Atık yönetim sistemlerinin kurulması ve işletilmesi, ilgili departmanların katılımının sağlanması ve çalışmaların Bakanlığın belirlediği çevre stratejileri ve politikaları doğrultusunda yürütülmesi de Ajansın faaliyetleri arasında yer alıyor.
Her yıl yaklaşık 10 milyon ton cam, plastik, alüminyum ve metal ambalaj kullanan Türkiye, ambalaj geri dönüşüm oranını 2026’ya kadar yüzde 65’e çıkarmayı planlıyor.