Filistin Dışişleri Bakanlığı, İsrail’in “apartheid yasası” olarak bilinen yerleşimci yasa tasarısının, işgal altındaki Batı Şeria’nın “sessiz ve kademeli ilhakını” meşrulaştırdığı konusunda uyardı.
- İsrail’de yeni hükümetin Meclis’teki ilk icraatı işgal yasasını geçirmek oldu
Dışişleri Bakanlığı yaptığı yazılı açıklamada, İsrail parlamentosu Knesset’in yasanın uzatılmasına yönelik onayını “en şiddetli şekilde” kınadı.
İsrail’in 1967’de çıkardığı ve her 5 yılda bir Knesset onayı ile yenilenen “apartheid yasasını” Filistin’in çok ciddiye aldığı kaydedilen açıklamada, bu yasa tasarısıyla Batı Şeria’nın “sessiz ve kademeli olarak ilhak edilmesine” izin verildiği ve meşrulaştırıldığı belirtildi.
Açıklamada, sert bir dille kınanan yasa tasarısının uluslararası hukukun ve Cenevre Sözleşmesi’nin açık bir ihlali olduğuna vurgu yapıldı.
“Irkçı sömürge yasası” nitelemesi
“Irkçı sömürge yasası” olarak tanımlanan tasarının yerleşimcilere İsrail içindeki bir vatandaşla aynı hakları verdiğine dikkat çekilen açıklamada, “işgal altındaki Batı Şeria’da yerleşim ve işgalin meşruiyetinin geçerliliğini genişlettiği” değerlendirmesinde bulunuldu.
Birleşmiş Milletler’in (BM) yerleşim birimlerinin yasa dışı olduğunu teyit ettiği hatırlatması yapılan açıklamada, bu uygulamanın, Filistin meselesinin iki devletli çözüm ilkesi temelinde çözülmesi şansını baltaladığı aktarıldı.
Ayrıca yasanın “Filistin halkına karşı suç işleyenlere yasal koruma ve dokunulmazlık sağladığına ve İsrail işgali altındaki Filistin bölgelerindeki askeri sömürgecilik ile apartheid (ayrımcılık) sistemini güçlendirdiğine” işaret edildi.
İsrail’de, işgal altındaki Batı Şeria’da yaşayan İsrailli yerleşimciler için ceza kanunu uygulama süresini uzatan işgal yasa tasarısı Meclis Komisyonu’ndan geçmişti.
Meclis’ten yapılan yazılı açıklamada, 120 milletvekilinden 58’inin yasa tasarısını onayladığı, 13’ünün aleyhte oy kullandığı belirtilmişti.
Onaylanmaması hükümeti düşürmüştü
İsrail Parlamentosu, Haziran 2022’de ceza kanununun işgal altındaki Batı Şeria’da yaşayan İsrail vatandaşı yerleşimciler için uygulanmasını sağlayan olağanüstü halin temmuz sonrasına uzatılmasına ilişkin yasa tasarısı, Meclis’ten geçmemiş, önceki İsrail hükümetinin düşmesine yol açmıştı.
İsrail Parlamentosu, Haziran 2022’de ceza kanununun işgal altındaki Batı Şeria’da yaşayan İsrail vatandaşı yerleşimciler için uygulanmasını sağlayan olağanüstü halin temmuz sonrasına uzatılmasına ilişkin yasa tasarısı, Meclis’ten geçmemiş, önceki İsrail hükümetinin düşmesine yol açmıştı.
İsrail’in 1967’den bu yana Batı Şeria’da yürürlükte olan “Yahudi yerleşimci yasası”, bölgedeki yaklaşık yarım milyon Yahudi yerleşimciye İsrail vatandaşı muamelesi yapılmasına izin veriyor.
Söz konusu “yerleşimci yasası”, Batı Şeria’da yaşayan İsrailli yerleşimcilerin, aynı bölgedeki Filistinlilerin aksine İsrail askeri mahkemeleri yerine sivil mahkemelerde yargılanması, sosyal güvenlik sisteminden faydalanması gibi ayrıcalıkları sağlayan olağanüstü halin düzenli olarak 5 yılda bir uzatılmasını öngörüyor.
İsrail’in işgal altındaki Filistin topraklarında inşa ettiği Yahudi yerleşim birimleri, uluslararası hukuka göre yasa dışı kabul ediliyor. Uluslararası toplum bu konuyu barış görüşmelerinin önündeki en önemli engellerden biri olarak görüyor.