İsrail işgali ve ablukası altındaki Filistin’de 2006’dan bu yana devam eden parçalanmışlık nedeniyle seçime gidilemedi.
Devlet Başkanı Mahmud Abbas, 15 yıl sonra ilk kez 22 Mayıs’ta milletvekili, 31 Temmuz’da devlet başkanlığı ve 31 Ağustos’ta Filistin Ulusal Konseyi seçimlerinin yapılmasını öngören kararnameyi geçen ay imzaladı.
Daha sonra Fetih Hareketinin devlet başkanlığı seçimlerindeki adayının Mahmud Abbas olacağı bildirildi. Bunun ardından İsrail hapishanesinde 19 yıldır tutuklu bulunan Filistin direnişinin sembol isimlerinden Mervan el-Bergusi’nin de başkanlık seçimlerine aday olmaya hazırlandığı duyuruldu.
Fetih Hareketinden ihraç edilen Dahlan’ın da başkanlık seçimleri ile genel seçimlerde doğrudan ya da dolaylı olarak yer alıp almayacağı merak edildi.
Genel seçimlerde Fetih ne yapacak?
Mahmud Abbas başkanlığındaki Fetih Hareketinin genel seçimlerde izleyeceği yollar merak ediliyor.
Fetih’in milletvekilliği seçimi için oluşturacağı liste ya da listeler, bunlarda Bergusi’nin yer alıp almayacağı, Bergusi’nin bağımsız bir liste mi oluşturacağı ya da Dahlan’ın seçimlere katılma ihtimali gibi konular aydınlatılmayı bekliyor.
Genel seçimleri değerlendiren Filistinli uzmanlar, oluşturulacak listelere ilişkin çeşitli senaryolar öngörüyor.
Fetih’in izleyebileceği yollar
Filistinli siyaset araştırmacısı ve akademisyen Mahmud Fatafite, AA muhabirine yaptığı açıklamada, Fetih’in seçimlere katılacağı listelerle ilgili olası ihtimalleri değerlendirdi.
Fatafite, birinci senaryonun Fetih’in geçmişten bu yana yönetimin ve göreve gelen hükümetlerin siyasi ve ekonomik uygulamaları nedeniyle kaybedilen güveni kazanabilmek adına orta düzeyli yetkililer ile gençlik ve kadın kollarından bir liste oluşturmak olduğunu belirtti.
İkinci senaryonun Fetih’in resmi listesinin yanı sıra bundan bağımsız olarak hareketin üst düzey yetkililerinden çeşitli listeler kurmak üzerinde durduğunu kaydeden Fatafite, bu durumda Dahlan’ın da dolaylı olarak yer alabileceğini ekledi.
Fatafite, bunların yanı sıra kendini dışlanmış, ötekileştirilmiş hissedenlerin çeşitli listeler oluşturabileceğine dikkati çekti.
Muhammed Dahlan’ın Gazze’de ve Batı Şeria’nın özellikle kuzey kesimlerinde destekçileri olduğuna işaret eden Fatafite, ayrıca çeşitli komşu rejimlerin de Dahlan’ın Filistin siyasetine dönmesi için çabaları olduğunu söyledi.
Fatafite, Abbas’ın Dahlan’a karşı olması ve hareketten ihraç edildikten sonra dönmesini kesinlikle istememesi nedeniyle Dahlan’ın başka kişiler üzerinden yeni yüzlerle Filistin siyasetinde yer alabileceğini aktardı.
Filistinli siyasi analist Nevvaf el-Amir de Fetih Hareketinin 1996 ve 2006’daki seçimlerde kendisiyle yarıştığını, gelecek seçimlere katılımı için önünde iki seçenek bulunduğunu belirtti.
Bunların Hamas ya da Filistin Kurtuluş Örgütü (FKÖ) grupları dışında kalanlarla koalisyon oluşturmak ile tek ya da birkaç liste ile seçimlere katılmak olduğunu ekleyen Amir, hareketin Mahmud Abbas’ın belirlediği kişilerle resmi listesini kurabileceğini bunun yanı sıra Mervan el-Bergusi’nin de bir liste oluşturulabileceğini söyledi.
Dahlan ihtimaline de değinen Amir, yasaların, Filistin mahkemesinde yargılanıp 2013’te yolsuzluktan suçlu bulunması ve 15 yıl hapis cezasına çarptırılmasından ötürü Dahlan’ın adaylığına engel olduğunu aktardı.
Ayrıca Mahmud Abbas’ın, Dahlan’ın ve ekibinin Gazze’de destekçileri olmasına rağmen Filistin seçimlerine katılımına müsaade etmeyeceğini öngören Amir, Bergusi’nin de Dahlan’la ortak liste oluşturmasının uzak ihtimal olduğuna, bu durumda Bergusi’nin Batı Şeria’daki oylarının düşeceğine dikkati çekti.
Amir, bunlara rağmen Abbas ile Dahlan arasında uzlaşı sağlanması için Arap ülkelerinin çeşitli çabalar sarf ettiğine işaret etti.
Fetih Hareketi’nde kutuplaşma yaşanıyor
Filistinli uzmanlara göre 1 Ocak 1965’te kurulan Fetih Hareketinde son dönemlerde ciddi kutuplaşmalar yaşanıyor. Hareketin, ülke yönetiminde geniş yer alması, Hamas ile bölünmesi ve kendi içindeki anlaşmazlıkların kutuplaşmayı derinleştirdiği ifade ediliyor.
Filistin Siyaset Araştırmaları ve İstatistik Merkezi’nin Aralık 2020’de yürüttüğü anketin sonuçlarına göre, Fetih Hareketi destekçileri arasında ciddi bir bölünme yaşanıyor.
Yayımlanan sonuçlara göre, İsrail hapishanelerinde 20 yıldır tutuklu bulunan Filistin direnişinin sembol isimlerinden Fetih Hareketi Merkezi Komite Üyesi Mervan el-Bergusi’nin, seçimlerde hareketten bağımsız bir seçim listesi oluşturması halinde oyların yüzde 25’ini alması, bu durumda Fetih’in resmi listesinin ise yüzde 19’da kalması öngörülüyor.
Öte yandan ankete göre Fetih Hareketinden ihraç edilen ve Birleşik Arap Emirlikleri’nde yaşayan Muhammed Dahlan’ın, bağımsız bir seçim listesi oluşturması halinde yüzde 7 oy alacağı, bu durumda Fetih’in resmi listesinin ise yüzde 27’ye ulaştığı sonucu çıkıyor.
Filistin’in sembol ismi Bergusi
Filistin’in sembol ismi Mervan el-Bergusi, 1987’de yaşanan ilk İntifada’nın önemli aktörlerinden biri olarak kabul ediliyor.
Aynı zamanda 2000 yılındaki İkinci İntifada’da da önemli rol oynayan Mervan el-Bergusi, 2002’den bu yana İsrail’de tutuklu bulunuyor.
İsrail mahkemesi, Bergusi hakkında 5 kez müebbet ve 40 yıl hapis cezası vermişti.
Muhammed Dahlan
Gazze Şeridi’ndeki Han Yunus kentinde 1961’de dünyaya gelen Dahlan, Fetih Hareketi mensubuydu.
İsrail’in 2005’te Gazze’den çekilmesi ve 2006’daki seçimlerin Hamas’ın zaferiyle sonuçlanmasının ardından Dahlan, Fetih Hareketi saflarında Hamas’a karşı “kanlı ve kirli bir iç çatışma” başlattı.
Hakkındaki “Arafat’ı öldürdüğü ve görevi süresince zimmetine geçirdiği paralarla bir servet elde ettiği” iddiaları nedeniyle Dahlan, 2011’de Batı Şeria’yı terk ederek BAE’nin başkenti Abu Dabi’ye yerleşti ve Abu Dabi Veliaht Prensi Muhammed bin Zayid Al Nahyan’ın danışmanı oldu.
– Filistinli uzmanlar, Devlet Başkanı Mahmud Abbas başkanlığındaki Fetih Hareketinin genel seçimler için oluşturacağı listelere ilişkin çeşitli senaryolar öngörüyor
– Fetih’in kaybedilen güveni kazanabilmek adına orta düzeyli yetkililer ile gençlik ve kadın kollarından bir liste oluşturabileceği ya da resmi listesinin yanı sıra bundan bağımsız olarak hareketin üst düzey yetkililerinden bir liste kurabileceği düşünülüyor
– Fetih’ten ihraç edilen Muhammed Dahlan’ın da dolaylı yollardan seçimlerde yer alabileceği, direnişin sembol ismi Mervan el-Bergusi’nin de listelerde etkili olabileceği değerlendiriliyor