Filistin’de yaklaşan milletvekili ve devlet başkanı seçimleri öncesi yapılan bir anket, Hamas ile kıyaslandığında Fetih Hareketine desteğin arttığını, Devlet Başkanı Mahmud Abbas’ın popülaritesinin ise düştüğünü gösteriyor.
Filistin’de 15 yıl aradan sonra 22 Mayıs’ta milletvekili, 31 Temmuz’da da devlet başkanı seçimlerinin yapılması planlanıyor.
Seçimler öncesi halkın beklentileri kamuoyu araştırmalarıyla değerlendirilmeye çalışılıyor.
Filistin Siyaset ve Anket Araştırmaları Merkezi, 14-19 Mart’ta işgal altındaki Batı Şeria ve Gazze Şeridi’nde 1200 kişiyle görüşerek seçimlere ilişkin düşüncelerini sordu.
Hata payının yüzde 3 olarak açıklandığı ankette, milletvekili seçimleriyle ilgili görüşlerini ifade edenlerin yüzde 45’i Fetih Hareketinin, yüzde 23’ü Hamas’ın, yüzde 18’i ise üçüncü bir parti ya da listenin kazanan taraf olacağı tahmininde bulundu. Ankete katılanların yüzde 14’ü ise görüş belirtmedi.
Araştırmaya katılanların yüzde 38’i seçimlerden sonraki yeni Filistin hükümetine başbakan olmak için Fetih’den bir kişinin aday olacağını savunurken, yüzde 22’si başbakan adayının Hamas’tan olacağı öngörüsünde bulundu.
Katılımcıların yüzde 57’si Hamas ve Fetih’in tek ve ortak bir listeyle seçimlere katılmasını desteklediklerini aktarırken, yüzde 38’i aksi yönde görüş belirtti. Geri kalan kesim ise konuyla ilgili yorum yapmadı.
Seçimlerin özgür ve şeffaf bir şekilde gerçekleştirileceğini düşünenlerin oranı yüzde 42 iken, tam tersi yönünde görüş beyan edenlerin oranı yüzde 48 oldu.
Fetih Hareketinden farklı listelerin seçime girme ihtimali
Araştırmaya göre, İsrail hapishanesinde 19 yıldır tutuklu bulunan Filistin direnişinin sembol isimlerinden Fetih Hareketi Merkez Konsey Üyesi Mervan el-Bergusi’nin Mahmud Abbas liderliğindeki hareketten bağımsız bir liste oluşturması durumunda yüzde 28 Bergusi’nin listesine, yüzde 22’si Abbas’ın listesine oy verecek.
Fetih’ten ihraç edilen Muhammed Dahlan’ın rakip bir listeyle seçime katılması halinde ise katılımcıların yüzde 10 Dahlan’ın, yüzde 29 Fetih’in listesine oy vereceklerini ifade etti.
Ankette yine Fetih’ten ihraç edilen eski Bakan Nasır el-Kudva’nın başka bir listeyle seçime katılma ihtimali de soruldu. Bu durumda katılımcıların yüzde 7’si Kudva’nın listesinden, yüzde 30’u Fetih’in listesinden yana oy kullanacağını beyan etti.
Mervan el-Bergusi, Kudva’nın listesini desteklerse yüzde 11 Kudva’nın listesine, yüzde 28 Fetih’in listesine destek verecek.
Fetih’ten 11 Mart’ta yapılan açıklamada, Filistin’in efsane lideri Yasir Arafat’ın yeğeni ve eski Dışişleri Bakanı Nasır Kudva’nın, Hareketin Merkez Konsey üyeliğinden ihraç edildiği açıklanmıştı.
Kudva’nın tavırlarının Fetih’in usul, karar ve kurallarını aştığı ve iç birliği zayıflattığı belirtilmişti.
Yakın zamanda Filistin yönetimi ile Fetih Hareketine yönelik sert eleştirileriyle öne çıkan Kudva’nın, 22 Mayıs’ta yapılacak milletvekili seçimlerine partisi Fetih’ten ayrı “Ulusal Demokratik Forum” adı altında yeni bir yapılanmayla katılmaya hazırlandığı ifade ediliyor.
Filistin siyasi hayatında adı birçok tartışmalı meselenin merkezinde yer alan Muhammed Dahlan da 2011’de Fetih Hareketinden ihraç edilmişti.
Senaryolar ve beklentiler
Milletvekili seçimleriyle ilgili 4 senaryonun sunulduğu ankette kamuoyunun tutumu izlendi.
İlk olarak seçimler için oluşturulan listelerin 2006 seçimleriyle aynı olduğu durumda ankete katılanların yüzde 43’ü Fetih’i, yüzde 30’u Hamas’ı, yüzde 8’i diğer listeleri destekleyeceğini, yüzde 18’i ise kararsız olduğunu söyledi.
Fetih ve Hamas’ın ortak listeden, Mervan el-Bergusi’nin ise bağımsız bir listeden seçimlere girmesi durumunda katılımcıların yüzde 44’ü ortak listeye, yüzde 28’i Bergusi’nin listesine, yüzde 8 Muhammed Dahlan’ın oluşturduğu listeye, yüzde 6’sı sol eğilimli ve diğer listelere oy vereceğini açıklarken, yüzde 14’ü kararsız olduğunu belirtti.
Fetih ve Hamas’ın ayrı listelerden, Mervan el-Bergusi’nin de bağımsız listeden girmesi durumunda Hamas’a yüzde 27, Fetih’e yüzde 24, Bergusi’ye yüzde 20, Dahlan’a yüzde 7 destek gelirken, kararsızların oranı yüzde 15 oldu.
Bergusi’nin listesi ve herhangi bir ortak liste olmaksızın, Nasır Kudva’nın bağımsız bir liste oluşturması durumunda ise katılımcıların yüzde 32’si Fetih’i, yüzde 28’i Hamas’ı, yüzde 6’sı Dahlan’ın listesini, yüzde 5’i Ulusal Girişim listesini, yüzde 4’ü Kudva’nın listesini destekleyeceğini açıkladı, kararsızlar yüzde 21 olarak kaydedildi.
Tüm bu senaryoların dışında kalan katılımcılar ise sol eğilimli veya diğer listeleri destekleyeceklerini söyledi.
Başkanlık seçimleri
Ankette, “Filistin’in yeni devlet başkanının kim olmasını istersiniz?” sorusuna karşılık Mervan el-Bergusi yüzde 22 ile ilk sırada yer aldı.
Bergusi’yi yüzde 14 ile Hamas Siyasi Büro Başkanı İsmail Heniyye, yüzde 9 ile Devlet Başkanı Abbas, yüzde 7 ile Dahlan takip etti.
Bu listede yüzde 3 ile eski Hamas Siyasi Büro Başkanı Halid Meşal, yüzde 2 ile Filistin Başbakanı Muhammed Iştiyye ve Filistin Ulusal Girişim Genel Sekreteri Mustafa el-Bergusi, yüzde 1 ile Hamas’ın Gazze Sorumlusu Yahya es-Sinvar da yer aldı.
Anket sonuçlarına göre Abbas’ın popülaritesi düştü
Söz konusu araştırma, Devlet Başkanı Mahmud Abbas’ın popülaritesinin düştüğünü ortaya koydu.
“Fetih içinde devlet başkanlığı için en iyi aday kim?” sorusuna ise katılımcıların yüzde 49’u Mervan el-Bergusi derken, Abbas’ı destekleyenler yüzde 23 seviyelerinde kaldı.
Katılımcıların yüzde 12’si Muhammed Dahlan, yüzde 5’i Muhammed Iştiyye, yüzde 5’i ise Nasır Kudva cevabını verdi.
“Eğer Abbas aday olmazsa kimi desteklersiniz?” sorusuna ise yüzde 40 Mervan el-Bergusi, yüzde 20 İsmail Heniyye, yüzde 7 Muhammed Dahlan, yüzde 7 Halid Meşal ve Mustafa el-Bergusi, yüzde 2 ise eski Filistin Başbakanı Selam Fayyad dedi.
“Seçimlerde devlet başkanlığına sadece Mahmud Abbas ve İsmail Heniyye aday olsa kimi desteklersiniz?” sorusuna cevaplar çok yakın çıktı. Bu soruda Abbas’ı destekleyenlerin oranı yüzde 47, Heniyye diyenlerin oranı ise yüzde 46 oldu.
Mervan el-Bergusi ile Heniyye arasında bir yarış senaryosunda ise Bergusi yüzde 63, Heniyye yüzde 33 oy aldı.