ABD Dışişleri Bakanı Blinken, Türkiye ve Yunanistan’ın ardından bölge turu kapsamında sırayla Ürdün, Katar ve Birleşik Arap Emirlikleri’nin (BAE) ardından Suudi Arabistan’a geçmişti. Dün İsrail’e gelen Blinken’ın, Filistin tarafını ve Mısır’ı da ziyaret etmesi bekleniyor.
AA muhabirine konuşan Filistinli uzmanlar, ABD Dışişleri Bakanı’nın Orta Doğu ziyaretinin, İsrail’i korumayı ve onu içinde bulunduğu çıkmazdan kurtarmayı hedeflediğini, dolayısıyla bu ziyaretin Filistinliler için herhangi bir teminat içermediğini söyledi.
Uzmanlar, “savaşın diğer cephelere yayılmasını engellemeyi de amaçlayan” Blinken’ın bu ziyaretinin, Filistin ve Arap tarafına “teminatı olmayan değersiz söz ve vaatlerden” başka bir şey sunmayacağını dile getirdi.
Blinken’ın bu ziyareti öncekilere nazaran daha fazla siyasi dosya içeriyor
Batı Şeria’daki Yabous Siyasal Araştırmalar Merkezi Müdürü Süleyman Beşarat, Blinken’ın bu ziyaretinin, öncekilere göre daha fazla siyasi dosya içerdiğini ve İsrail ile Batı Şeria’ya gelmeden Türkiye ile başlayıp devam eden ziyaret hattından bunun açıkça anlaşıldığını söyledi.
Beşarat, “Blinken’ın, Gazze Şeridi’ndeki saldırıların geleceği, zamansal boyutu, çatışmanın azaltılması ve savaşın başka cephelere yayılmasının engellenmesi yönünde bir önerisi olduğu anlaşılıyor. Blinken, bu ziyaretinde Gazze’nin gelecekteki yönetimine ilişkin siyasi dosyalar da taşıyor. Saldırıların son bulmasından söz etmek için ise erken.” dedi.
Savaşın ömrü uzatılırken kayıpların sayısının azaltılmasının hedeflendiğini söyleyen Beşarat, ABD’nin, Gazze’deki katliamları hafifleterek üçüncü safhaya geçmeyi istediğini belirtti.
Beşarat, “Üçüncü aşama; daha fazla hedef ve suikast anlamına geliyor. Buna paralel olarak sonuçları şekillenmeye başlayan siyasi bir süreci içeriyor.” ifadesini kullandı.
Beşarat, Filistin Devlet Başkanı Mahmud Abbas’ın, Gazze’nin yönetimi konusunda sunulabilecek herhangi bir teklifin genel hatları üzerinde anlaşmak ve uzlaşmak için Blinken’ın ziyareti öncesi Mısır Cumhurbaşkanı Abulfettah es-Sisi’yle görüştüğüne dikkati çekerek, bu görüşmede, Filistin otoritesinin, Batı Şeria ve Gazze yönetiminin bir araya getirilmesi ve Filistin topraklarının tek bir çatı altında birleştirilmesi meselesiyle ilgili pozisyonların ele alındığını aktardı.
Blinken’ın, “Filistin yönetimini ve resmi tutumunu destekleyeceğini” söyleyen Beşarat, ABD’li Bakan’ın İsrail’den de 3 aydır el koyduğu fonları teslim etmesini isteyeceği öngörüsünde bulundu.
Beşarat, “Filistin yönetimi, siyasi sistemini yeniden inşa etmek ve iç diyalog başlatmak için bir öneri sunabilir. Belki de Blinken’dan, tansiyonun yükseldiği Batı Şeria’daki gerilimin azaltılması için İsrail’e baskı yapması istenebilir.” değerlendirmesinde bulundu.
Blinken’ın ziyareti İsrail’i içinde bulunduğu zor durumdan kurtarmayı hedefliyor
Filistinli uzman Ahmed Avad da “Blinken’ın bölgeye ziyaretinin İsrail’i korumayı ve onu içinde bulunduğu zor durumdan, iç ve dış krizden çıkarmayı amaçladığını” söyledi.
Avad “Ziyaret aynı zamanda savaşın biçimini kontrol altına almak, kimsenin umursamadığı, unutulmuş bir savaş haline getirmek için de gerçekleştiriliyor. Savaşın üçüncü aşamaya, yani uzun vadeli bir aşamaya girdiğini duymaya başladık.” ifadelerini kullandı.
Bu ziyaretin “savaşın yayılması yönündeki bölgesel tehdidi önlemek için gerçekleştirildiğini ve bunun İsrail’e daha fazla Filistinliyi öldürmesi için alan açtığını” dile getiren Avad, şunları kaydetti:
“Ziyaret aynı zamanda (ABD Başkanı Joe) Biden’ın ABD toplumu önündeki imajını aklamak amacıyla daha fazla İsrailli esirin serbest bırakılmasını sağlamak için de yapılıyor. Washington, Filistinlilere pek bir şey sağlamayacak. Aksine onlara teminatı olmayan değersiz söz ve vaatler sunacak. Bunun karşılığında Filistin yönetimi, Biden yönetiminden her türlü söz için garanti talep etmeli ve bunu yüksek sesle söylemeli.”
“Savaşın birçok cepheye yayılma olasılığına” dikkati çeken Avad, Blinken’ın Araplara hiçbir şey teklif etmeden, yalnızca İsrail’i desteklemek ve korumak için gelmesi nedeniyle Hizbullah ve Husiler cephesinde gerilimin hâkim olduğuna işaret etti.
Blinken, Biden yönetiminin imajını düzeltmeye çalışıyor
En-Necah Üniversitesi’nde Prof. Dr. Ferid Ebu Duhayr, “Blinken’ın Orta Doğu ziyaretinin, ABD’de yapılacak başkanlık seçimleri öncesinde Biden yönetiminin seçmenleri nezdindeki imajını iyileştirmeyi amaçladığını” belirtti.
Ebu Duhayr, şunları kaydetti:
“Göstergeler, Biden yönetiminin popülaritesinin azaldığına işaret ediyor. Bu nedenle Gazze savaşında yönetimin imajını düzeltmek açısından başarı sayılabilecek kayıpların azaltılması konusunda çalışmalar yapmayı amaçlıyorlar. Bu, savaşın sözde üçüncü aşaması, bu aşamada Gazze’ye daha fazla yardım ulaştırılabilir, bu da ABD yönetiminin imajını kısmen düzeltebilir.”