Uzmanlar, suikastın ardından İsrail’in iki yoldan birini takip edeceği konusunda görüş birliği içinde: Birinci İsrail’in, Aruri suikastıyla elde ettiği zaferin coşkusuyla yeni katliamlar yapması ikincisi ise çıktığı daldan inerek Hamas ile anlaşmayı kabul etmesi.
- İsrail’in Beyrut’ta düzenlediği saldırıda Hamas yöneticilerinden el-Aruri’nin öldürüldüğü bildirildi
- İsrail’in Hamas liderlerinden Aruri’ye suikast düzenleyerek uluslararası hukuku ihlal ettiği belirtiliyor
- BM, Aruri suikastının “yıkıcı sonuçları” konusunda endişeli
- İsrailli analist Barnea: “Aruri suikastı, esirlerin hayatı üzerine oynanmış bir kumar”
- İsrail gazetesi Haaretz: Aruri’nin suikast haberi esir aileleri için kalbe saplanan bıçak gibiydi
Suikastın, işgal altındaki Batı Şeria’da gerilimi tırmandırabileceği ve direnişin saldırılarının artmasına neden olacağı da muhtemel senaryolar arasında kabul ediliyor.
Aruri suikastının yansımaları
Cenin’deki Arap Amerikan Üniversitesi’nde Siyaset Bilimi Profesörü Eymen Yusuf, AA muhabirine yaptığı açıklamada, suikastın 3 yansıması olacağından bahsetti.
Yusuf’a göre bu yansımalardan ilki, “İsrail ile direniş güçleri arasındaki herhangi bir müzakere ve ateşkes seçeneğinin rafa kaldırılması, bir dizi krizin çıkması ve İsrail’in savaşı yeni bir boyuta taşıması sonucu müzakere girişimlerinin ertelenmesi” şeklinde tezahür edecek.
İkincisi, Gazze’deki soykırım savaşının ve saldırıların dozu artacak zira Aruri’nin Hamas’ın ikinci adamı olması göz önüne alındığında İsrail’in, bunu bir zafer olarak kullanması mümkün.
Üçüncü yansıma ise Aruri’nin, Batı Şeria’nın çocuğu ve Hamas ile diğer direniş güçlerinin tabanı nezdinde popülerliği olması nedeniyle İsrail’deki hedeflere “askeri tepkiler” verilecek.
Lübnan cephesinde yaşanabileceklere ilişkin de değerlendirmede bulunan Yusuf, “Hizbullah akıllı davranacak ve büyük ihtimal İsrail’le geniş çaplı ve topyekün bir savaşa girmeyecektir. Ancak daha nitelikli operasyonlar planlayabilir ve sıra dışı cepheleri vurabilir.” dedi.
Yusuf, suikastla ilgili olarak “Tüm cepheleri kapsaması mümkün olan yeni bir kriz ortamı oluşturacak. Bu ortam tüm seçeneklere açık.” ifadelerini kullandı.
Suikast sonrası muhtemel senaryolar
Yabous Araştırma Merkezi Müdürü Süleyman Bişarat da Aruri suikastının İsrail-Filistin çatışmasında bir yol ayrımı teşkil edeceği görüşünü savundu.
Bişarat’a göre yol ayrımlarından biri “çatışmanın tüm cepheleri kapsayacak şekilde genişlemesi” diğeri ise “İsrail’in, Hizbullah ile Gazze’deki direniş güçlerinin koyacağı siyasi bedelleri ödemeyi kabul etmesi.”
“İsrail, Gazze’de koyduğu hedeflerin hiçbirini gerçekleştiremeyince çıktığı daldan inmek ve anlaşmayı kabul etmek için son seçenek olarak bu suikastı denedi.” diyen Bişarat sözlerini şöyle sürdürdü:
“Ancak Aruri suikastı, Batı Şeria’daki direniş ruhunu daha da pekiştirebilir ve sadece Hamas değil diğer direniş gruplarının da dahil olacağı silahlı saldırıların düzenleneceği ulusal bir halin doğmasına yol açabilir.”
İsrail, caydırıcı güç olma özelliğini geri kazanmaya çalıştı
Filistinli uzman Ahmed Refik Avad da Aruri suikastının, pek çok yansımaları olmakla birlikte İsrail’i çıktığı daldan inmeye ve direniş güçleriyle anlaşmayı kabul etmeye iteceği görüşünü destekledi.
Avad “İsrail, zafer kazandığını ve Aruri’yi öldürerek en önemli hedeflerinden birini gerçekleştirdiğini düşünüyor. Dolayısıyla arabuluculardan ve dostlarından savaşı sona erdirmeleri için bir senaryo üretmelerini isteyecek.” değerlendirmesinde bulundu.
İsrail’in savaşın başından bu yana büyük kayıplar verdiğini hem kendi halkı hem tüm dünya önünde imajının zedelendiğini kaydeden Avad, “İsrail, kendi zannınca bu suikastla caydırıcı güç olma özelliğini geri kazandı.” diye konuştu.
Avad, Filistinliler için suikastın, savaşa dönüş anlamı taşıdığını ve İsrail’in burada daha fazla suç işleyebileceğini savundu.