Fransa’da aşırı sağcı Ulusal Birlik (RN) Partisinin Meclis Grup Başkanvekili Marine Le Pen, X sosyal medya hesabından yaptığı paylaşımda, Yeni Kaledonya’daki “şiddet olaylarının vahametinin olağanüstü hal ilan edilmesini zorunlu kıldığını” belirtti.
Merkez sağdaki Cumhuriyetçiler Partisi (LR) de yaptığı yazılı açıklamada, Yeni Kaledonya topraklarının tamamında olağanüstü hal ilan edilmesini ve silahlı kuvvetlerin Ada’daki polis ve jandarma ekiplerine destek için seferber edilmesi çağrısı yaptı.
Ada’daki bağımsızlık yanlıları ile “diyalog ve sükunet yolunun hala mümkün olduğunu” savunan Cumhuriyetçiler, bu yolun inşasının yalnızca Yeni Kaledonya’da düzenin yeniden tesis edilmesi ile mümkün olduğunu dile getirdi.
Ayrıca Yeni Kaledonyalı bazı milletvekilleri ve senatörler de olağanüstü hal ilan edilmesi için çağrıda bulundu.
Yeni Kaledonya’da aralarında Kaledonya Birliği, Bağımsızlık için Ulusal Birlik, Sadıklar, Birlik gibi partiler yayımladıkları ortak bildiride, Fransız hükümeti ile “uzlaşının” mümkün olduğunu belirterek, halka itidal çağrısı yaptı.
Ada’da son durum
France Info’ya göre, Yeni Kaledonya’da başkent Noumea başta olmak üzeri birçok noktada bağımsızlık yanlıları mahallelerin girişine barikatlar kurdu.
Ada’da 200 iş yeri ve 50’den fazla araç ateşe verildi. Noumea’ya bağlı Dumbea’daki Kenu-in ticaret merkezinde bulunan Fransız market zinciri Carrefour da yakıldı.
Başkentin ticaret merkezlerinden olan Latin Mahallesi’ne de giriş çıkışlar engellendi.
Dün itibarıyla şiddetini artıran olaylarda 2 kişi yaşamını yitirirken, 130 kişi gözaltına alındı, 60’tan fazla güvenlik görevlisi yaralandı.
Ada’daki hava kalitesi gözlem kuruluşu Scal’Air, iş yerleri ve arabaların ateşe verilmesi ile çıkan yangınlar nedeniyle Noumea’da hava kirliliği eşiğinin dünden bu yana en az 4 kez aşıldığını bildirdi.
Öte yandan yerel yönetim, Yeni Kaledonya’nın büyük şehirlerindeki sokağa çıkma yasağını yarına kadar uzattı.
Bağımsızlık yanlıları anayasa değişikliğine karşı
Yeni Kaledonya’daki bağımsızlık yanlıları, seçimlerdeki etkilerini azaltacağı için Fransız hükümetinin anayasal reform girişimine karşı çıkıyor.
Yeni Kaledonya’nın yerel halkı Kanaklar, yaklaşık 300 bin olan Ada nüfusunun yaklaşık yüzde 40’ını oluşturuyor.
Fransız hükümeti anayasa değişikliği tasarısı ile Ada’daki 25 binden fazla Fransız’ın seçimlerde oy kullanmasının yolunu açıyor.
Ada’da 2018, 2020 ve 2021’de olmak üzere toplam 3 kez bağımsızlık için referandum yapılmış ve bağımsızlık yanlılarının oyları yüzde 50’yi geçmemişti.