Dünyanın en büyük 7 ekonomisini (ABD, İngiltere, Kanada, Fransa, Almanya, İtalya ve Japonya) bir araya getiren G7 Liderler Zirvesi’nde, Rusya-Ukrayna savaşı ve Moskova’ya yönelik yaptırımlar ile enerji fiyatları ve güvenliği, Çin ve yüksek enflasyon gündemde olacak.
Küresel siyasi ve ekonomik sorunların çözümünde önemli uluslararası platformlardan biri sayılan G7 Liderler Zirvesi, 19-21 Mayıs’ta ülkenin güneybatısındaki Hiroşima’da bulunan Grand Prince Hiroshima Hotel’de düzenlenecek.
G7 Dönem Başkanlığını 1 Ocak’ta Almanya’dan devralan Japonya Başbakanı Kişida Fumio, Liderler Zirvesi öncesinde, aynı ay Fransa, İtalya, İngiltere, Kanada ve ABD’ye gezi düzenledi.
Japonya’nın liderliğindeki zirvede kurala dayalı uluslararası düzen, nükleer silahsızlanma, enerji ve ekonomi güvenliği, Hint-Pasifik, Rusya-Ukrayna krizi, gıda güvenliği, iklim değişikliği gibi konulara odaklanılacak ve yeni taahhütlerde bulunulacak.
Rusya-Ukrayna savaşı ve Çin, en önemli gündemler
1970’lerin ekonomik durgunluk, enerji krizi yüksek enflasyon gibi makro iktisadi sorunlara çözüm önerisi olarak ABD, İngiltere, Kanada, Fransa, Almanya, İtalya ve Japonya’nın yer aldığı G7 platformu oluşturuldu.
“Modası geçmiş ülkeler grubu” olmakla da eleştirilen G7’nin ajandasında sadece ekonomik sorunlar yer almıyor. Dış politika, jeopolitik çatışmalar ve bölgesel güvenlik de grubun gündeminde önemli yer tutuyor.
G7, 1975’ten bu yana ekonomik politikaları ve güncel konuları ele almak için her yıl bir ülkenin ev sahipliğinde toplanırken o yılın “güncel koşullarıyla” belirlenen taze gündem sayesinde, G7 “modası geçmiş” eleştirilerine cevap verebiliyor.
2023 Liderler Zirvesi’nin de 15. ayına giren Rusya-Ukrayna krizinin sona erdirilmesi ve yükselen Çin ile başa çıkılmasına yönelik politikalarını kapsayan iki ana gündemle toplanması bekleniyor.
Dünya nüfusunun yüzde 10’u (yaklaşık 800 milyon) G7 ülkelerinde yaşarken küresel gayrisafi yurt içi hasılanın (GSYH) yaklaşık yüzde 40’ını oluşturan G7’nin uluslararası ticaret ve finans sistemine hakim olması dikkati çekiyor.
Sovyetler Birliği’nin dağılması sonrasında Rusya’nın zirveye düzenli katılmasıyla bu ülke 1998’de resmi üye oldu ve G8’i oluşturuldu. 2014’de Ukrayna’ya ait olan Kırım Yarımadası’nı ilhak etmesi sonrası Rusya, G8 grubundan çıkarıldı.
Öte yandan ev sahibi ülke, grup içinde olmayan ülkeleri, bölgesel organizasyonları ve diğer uluslararası organizasyonları uluslararası gündeme göre zirveye davet edebilme hakkına sahip.
Neden Hiroşima?
Ev sahibi lider olarak zirve için ailesinin memleketini tercih eden Japonya Başbakanı Kişida, Rusya-Ukrayna krizinin yeniden gündeme getirdiği olası nükleer silah kullanımı tehdidine karşı barış mesajı vermeyi hedefliyor.
Zirveyi, atom bombası atılan Hiroşima’da düzenleme kararlılığını “Bir G7 zirvesinin ötesinde bir anlamı var” şeklinde nitelendiren Kişida, konuk liderlerle “nükleersiz bir dünya vizyonu” imzalamayı amaçlıyor.
Ocak ayında ABD’nin başkenti Washington’a düzenlediği resmi ziyarette yaptığı konuşmada Kişida, son 77 yılda hiçbir nükleer silahın kullanılmadığı gerçeğini, dünyanın “hafife almaması” gerektiğini söylemişti.
Nükleer Silahların Ortadan Kaldırılmasına Yönelik Uluslararası Kampanya (ICANW) üyesi Kawasaki Akira, açıklamasında, nükleer güce sahip ülkeleri de içeren G7’nin “nükleer silahlara karşı en yeni normu kabul etmesi gerektiğini” belirtti.
Ev sahibi Japonya ayrıca, Doğu Çin Denizi ve Güney Çin Denizi’nde iddialarını artıran ve Tayvan Boğazı’nda tansiyonu yükselten Çin’in bölgesel nüfuzuna karşı potansiyel politikalarını gündeme taşıyacak.
Yürüttüğü nükleer ve füze programlarıyla Birleşmiş Milletler (BM) kararlarının ihlal eden ve 2022’deki füze deneme sayısıyla Pasifik’te gerilimleri artıran Kuzey Kore’ye karşı liderlerin mesajları bekleniyor.
Katılımcılar
Avrupa Birliği (AB) G7 üyesi olmamasına rağmen yıllık liderler zirvesine katılıyor. AB Konseyi Başkanı Charles Michel ve AB Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen de davetliler arasında yer alıyor.
Japonya, gelecekte bölgesel ve küresel zorlukları giderilmesinde ilerleme sağlamak için Güney Kore, Brezilya, G20 Dönem Başkanı Hindistan ve Güneydoğu Asya Uluslar Birliği (ASEAN) Dönem Başkanı Endonezya’yı zirveye davet etti.
Zirveye, grup ülkelerini temsilen ABD Başkanı Joe Biden, Almanya Başbakanı Olaf Scholz, Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron, İngiltere Başbakanı Rishi Sunak, İtalya Başbakanı Giorgia Meloni, Kanada Başbakanı Justin Trudeau katılıyor.
Rusya’nın saldırılarını sürdürdüğü Ukrayna’nın Devlet Başkanı Volodimir Zelenskiy’in de G7 Zirvesi’ne video konferans aracılığıyla katılıp liderlere hitap etmesi bekleniyor.
Zirve sonunda mutabık kalınan başlıkları özetleyen, yasal olarak bağlayıcı olmayan bir “Sonuç Bildirgesi” yayımlanıyor. Kendi iç yasama prosedürlerini takip eden G7 ülkeleri finansman bularak yeni taahhütleri yerine getirmede özgür.
Muhtemel sonuçlar
G7’nin Asyalı tek üyesi Japonya, ev sahibi olarak, Tayvan Boğazı ve Doğu Asya’nın güvenliği konularında, G7’nin Avrupalı üyeleriyle benzer anlayış ve uyumlu eylem planı oluşturmayı hedefliyor.
Rusya’nın Ukrayna saldırıları sonrası, “Bugünün Ukraynası, yarının Doğu Asyası olabilir” uyarısını tekrarlayan Kişida’nın öncelikleri arasında, G7’nin odağını Doğu Asya’ya çevirmek olacak.
Tedarik zincirlerinde Çin’e bağımlılığın düşürülmesini istişare edecek G7 liderleri, stratejik malzemelerin stoklanması ve grup ülkelerinin ekonomik direncinin artırılmasına yönelik karar verebilir.
Yapay zeka teknolojilerine yönelik küresel kuralların geliştirilmesine öncelik vermeyi isteyen Japonya, yeni “Hiroshima AI” vizyonuyla kabine düzeyli diyalog platformu oluşturmaya çabalayacak.
“Küresel Güney” ile daha yakın bağlar kurmayı hedefleyen ev sahibi, zirveye davet ettiği Brezilya, Hindistan, Endonezya ve Vietnam gibi ülkelerle “Çin’siz, Rusya’sız mini G-20” oluşturmayı isteyebileceği belirtiliyor.
Hiroşima teyakkuzda
Ülke basınında, “en uzun süre Başbakan” unvanlı Abe Şinzo’nun geçen yıl uğradığı suikast sonucu hayatını kaybetmesiyle nisandaki seçim gezisinde Başbakan Kişida’nın yakınlarına patlayıcı madde atılması, hafızalarda hala taze.
Liderler Zirvesi’nin düzenleneceği bölgede, G7 ve küreselleşme karşıtları protesto gösteri yapmayı planlanıyor. Hiroşima kenti genelinde teyakkuza geçen Japon emniyet güçleri, muhtemel olaylara karşı hazırlıklarını tamamladı.
G7’nin güvenliği için 24 bine yakın emniyet personeli görevli olacak. Ülkenin farklı bölgelerinden zirve güvenliği için kente konuşlandırılan polis ekipleri, Hiroşima’nın ana caddelerinde devriye geziyor
Liderlerin muhtemel gezi programında yer alan şehrin simgelerinden kabul edilen Hiroşima Barış Anıtı Parkı, Atom Bombası Kubbesi ve yakın çevresi halk ziyaretlerine kapatıldı ve güvenlik önlemleri sıkılaştırıldı.
Konuk liderlerin kent içinde seyahat kolaylığı ve güvenliği amacıyla zirvenin ana mekanı Grand Prince Hiroshima Hotel dahil, muhtemel ziyaret noktalarına ulaşan yollarda olası kapatmalar yapılabilecek.
Halk otobüsü ve tramvayların hizmet süresi daraltıldı. Öğrenci ve personelinin olası ulaşım aksaklığına karşı Hiroşima geneli yaklaşık 140 okul ile kentte faal bazı fabrikalar, zirveyi kapsayan günlerde faaliyetlere ara verecek.