İki milyondan fazla Filistinli, 2006’dan bu yana İsrail tarafından abluka altında tutulan bölgede kötü ekonomik ve yaşam koşullarından müzdarib şekilde hayatlarını devam ettirmeye çalışıyor.
Tüm dünyayı etkisi altına alan salgın süreci, kısıtlı imkanlar dahilinde yaşam mücadelesi veren Gazzeliler için durumu daha da kötüleştirdi.
Cenevre merkezli Avrupa-Akdeniz İnsan Hakları İzleme Örgütü (Euro-Med) verilerine göre, 2020 yılında Gazze’de işsizlik oranı yüzde 49’a, yoksulluk oranı da yüzde 56’ya yükseldi.
İş arayanların sayısında artış
Gazze’deki Çalışma Bakanlığı verilerine göre salgının iş arayan kesimi hayli etkilediği görülüyor.
Çalışma Bakanlığına bağlı halkla ilişkiler ve enformasyon birim başkanı Muhammed el-Mecdelavi, halihazırda iş arayanların sayısının 270 bine ulaşırken, bunların 140 binini üniversite mezunlarının, 130 binini ise işçilerin oluşturduğunu ifade etti.
Mecdelavi, “Salgın yaklaşık 155 bin işçiyi olumsuz etkiledi. Bölgedeki zorlu ekonomik koşulları daha da kötüleştirdi.” dedi.
Hükümetin salgın karşında aldığı tedbirler nedeniyle üretim bandının neredeyse durduğuna işaret eden Mecdelavi, “Tedbirler kapsamında dükkanlar uzun süre kapatıldı. Dükkanların kapatılması işverenleri ve çalışanları etkiledi; bazı çalışanlar işten çıkarıldı. Bu durum da işsizlik oranının artmasına neden oldu.” diye konuştu.
Krizden etkilenenlere destek hamleleri
Mecdelavi, “Bakanlık, hükümet ve bağışçıların desteğiyle 81 bin işçiye toplam tutarı 8 milyon doları aşan tazminat ödedi.” ifadesini kullandı.
Sanayi ve turizm gibi salgından en çok etkilenen sektörlerde çalışan yaklaşık 800 işçinin ücretlerinin de sübvanse edildiğini kaydeden Mecdelavi, “Yeni yılda salgının gerilemesi ve bu durumun ekonomik sektöre olumlu yansımasını temenni ediyorum.” dedi.
Mecdelavi, ayrıca bakanlığın 16 bin 200 geçici iş sözleşmesi imzaladığına işaret ederek, “Üniversite mezunu için 6 ay, işçi için 3 ay süren bu programla, kayıt yaptıranlara kalıcı iş imkanları bulmalarını sağlayacak bilgi ve beceriler kazandırmayı hedefliyoruz.” tespitini paylaştı.
Bakanlık yetkilisi, Gazze’deki ekonomik koşulların iyileşmesinin, salgının azalmasına, İsrail ablukasının sonlandırılmasına ve bölgenin dış dünyayla bağlantı kurabildiği geçiş yollarının açılmasına bağlı olduğuna dikkati çekti.
İşverenler ile çalışanların salgın karşısında zorlu sınavı
İsrail ablukası ile salgının aynı zamana denk geldiği 2020 yılında Gazze’de işverenler ile çalışanlar büyük zorluklarla karşılaştı.
Bölgede kadınlar açısından sıra dışı bir meslek olarak görülen fırın işletmeciliği yapan Ruba Ebu el-Iyş (48) salgınının işlerini etkilediğini söyledi.
Engelli bakımı ve rehabilitasyon bölümü mezunu Ebu Iyş kendi alanında iş bulabilme umudunu yitirdikten sonra yaklaşık iki yıl önce fırıncılık yapmaya başladığını işe ilk başladığı zamanlarında gerekli teçhizatı tedarik etmenin külfetli olduğunu aktardı.
Ebu Iyş, “Salgın ve hükümetin virüsün yayılmasını önlemek amacıyla aldığı tedbirler, işleri iki yıl öncesine göre yaklaşık yüzde 80 düşürdü.” dedi.
Fırıncı Ebu Iyş, bu süreçte işlerdeki durgunluk nedeniyle çalışanların maaşlarının da düşürüldüğünü kaydetti.
Fırında müşterilerin talebi doğrultusunda çeşit çeşit ekmekler yaptıklarını ifade eden Ebu Iyş, salgından sonra bazı çeşitlerin pişirilmez olduğunu söyledi.
Çocuklarının istikbali için çalışıyor
Ebu Iyş, eşinin maaşının geçimleri için yeterli olduğunu, bu işe çocukları için başladığını aktardı.
Bölgedeki işsizlik sorununa işaret eden Ebu Iyş, ileride işlerini geliştirdiğinde kendisi gibi üniversite mezunu olan çocuklarına iş imkanı sağlayabilmeyi hayal ettiğini sözlerine ekledi.
Gazze’deki İçişleri ve Ulusal Güvenlik Bakanlığı 3 Aralık’ta salgın tedbirleri kapsamında başlattığı uygulamaları, vaka sayılarında gözlemlenen düşüşün ardından Ocak ve Şubat aylarında gevşetmişti.