AA muhabirinin Ticaret Bakanlığından edindiği bilgiye göre, her yıl 26 Ocak’ta, o zamanki adıyla Gümrük İşbirliği Konseyinin (Dünya Gümrük Örgütü) ilk toplantısının yapıldığı 26 Ocak 1953 gününü hatırlamak ve toplumda gümrüklerin işleyişine ilişkin farkındalık oluşturmak amacıyla “Dünya Gümrük Günü” kutlanıyor.
Türkiye’nin 1953 yılında kurucu üye olarak katıldığı Gümrük İşbirliği Konseyi, 1994’ten bu yana Dünya Gümrük Örgütü çatısı altında faaliyet gösteriyor. Bu yapı, dünya ticaretinin yüzde 98’ini temsil eden 184 ülkenin gümrük idaresini bir araya getirirken bu yönüyle gümrük uygulamaları açısından küresel düzeyde temel ilke ve kuralları belirliyor.
Dünya Gümrük Örgütü tarafından 2023 yılı teması, geleceğin gümrük çalışanlarını destekleme, bilgi paylaşımını teşvik etme ve küresel gümrük topluluğuna aidiyet duygusunu artırma çabalarına atıfla “Gelecek Nesli Yetiştirmek” olarak belirlendi. Tema kapsamında gümrüklerde planlı, tutarlı ve koordineli şekilde çalışılması, yeni neslin güçlendirilmesi, haklarının korunması ile performansının iyileştirilmesi öne çıkıyor.
Bu çerçevede, Ticaret Bakanlığı, gümrüklerde bilgi teknolojilerinin desteklendiği sistematik bir yaklaşımın geliştirilmesine, verilerin analizler yoluyla elde edilmesine, bilgi üretimi ve paylaşımını teşvik eden bütüncül bilgi yönetim sisteminin benimsenmesine, çalışmaların uzmanlık ve etik değerler üzerine kurulmasına önem veriyor.
Türkiye ekonomisi 2021 yılında yüzde 11,4 büyüyerek, son 50 yıldaki en yüksek büyümesine ulaşıp, 2022’nin 9 ayında da yüzde 6,2’lik büyüme performansı sergilerken gümrük idareleri de tedarik zincirinin sürdürülmesinde önemli rol oynadı.
Vergi gelirlerinin yüzde 30’u gümrüklerde toplanıyor
Türkiye’nin vergi gelirlerinin yüzde 30’unun tahsil edildiği gümrüklerde, mümkün olan en ileri seviyede hizmet sunabilmek için önemli teknolojik yatırımlar yapılırken dijitalleşme ile gümrük işlemleri basitleştirilerek bürokrasi azaltılıyor.
Gümrük işlemlerinin bilgisayar ortamında yürütülmesini sağlayan BİLGE Sistemi gibi gümrük uygulamaları, kullanıcı dostu biçimde geliştirilerek beyanname süreçlerinin önemli ölçüde kısaltılmasını sağlıyor.
Geçen yıl gümrük idarelerinde işlem gören ihracat beyannamesi sayısı bir önceki yıla kıyasla yüzde 4,05 artarak 4,9 milyonu aştı. Bu dönemde, yaklaşık 11,2 milyon araç ve 130,4 milyon yolcunun işlemleri de tamamlandı.
POS cihazıyla tahsilat başladı
Gümrüklerin fiziksel altyapısı ve teknik kapasitesi de güçlendiriliyor. Bu doğrultuda Türkgözü, Gürbulak, Pazarkule, Üzümlü, Zeytin Dalı ve Ceylanpınar gümrük kapılarının modernizasyon çalışmaları devam ediyor. Geçen yıl Balıkesir ve Nizip gümrük müdürlükleri faaliyete geçerken gelecek süreçte Çukurova Havalimanı Gümrük Müdürlüğünün hizmete açılması planlanıyor. En son kurulan Marmaraereğlisi Müdürlüğü ile gümrük müdürlüğü sayısı 168’e çıktı.
Sayısı 8’e ulaşan gümrük laboratuvarlarında “uluslararası geçerliliği olan akredite metot sayısı” 136’dan 159’a yükseldi. “Yetkilendirilmiş yükümlü uygulaması”ndan yararlanan firma sayısı 670’e ulaştı.
Ayrıca, yolcu ve tır çıkış tescil peronlarında POS cihazları aracılığıyla tahsilat uygulaması başlatıldı.
Gümrüklerde küresel alanda yeni nesil teknolojilere bağlı gelişmeler Bakanlıkça yapılan çeşitli yatırımlarla yakından takip ediliyor. Bilgi üretimi ve standartlar geliştirme konularında Dünya Gümrük Örgütü başta olmak üzere uluslararası kuruluşların çalışmalarına katkı sağlanıyor.
Bakanlık, bu alanlarda yoğun eğitim faaliyetleri yürütürken dijital eğitime en hızlı adapte olan kurumlar arasında yer aldı.