Harran Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dekanı Prof. Dr. Mehmet Ali Çullu, AA muhabirine, Türkiye’de son yıllarda kuraklığın etkisinin daha çok hissedilmeye başladığını söyledi.
Önceki yıllarda ortalama her 10 yılda bir kuraklık etkisi görülürken son 10 yılda 5 kez kuraklığın ülke genelinde etkili olduğunu anlatan Çullu, 2021 ve 2022’de arka arkaya meydana gelen kuraklığın özellikle Güneydoğu, Doğu, İç Anadolu ve kısmen de Akdeniz ve Marmara bölgelerinde tarımsal ve doğal dengeyi bozduğunu ifade etti.
Çullu, Türkiye’nin yüzde 60’ının yarı kurak iklimin etkisinde olduğunu dile getirerek, şöyle konuştu:
“Kuru tarımın yapıldığı kırsal bölgelerde bir damla suyun önemi vardır. Eğer yağış düzenli gitmezse bitkiler etkileniyor. Güneydoğu, Doğu, İç Anadolu ve kısmen de Akdeniz’in bazı bölgeleri kuraklıktan fazla etkilenmektedir. Burada özellikle sulanmayan alanlarda yağmurun düzenli yağması lazım. 2019’da çok yağmur yağdı zarar oldu. 2020’de güzel yağdı çiftçiler sevindi fakat 2021 ve 2022’de yağışların dağılımı düzensiz, aynı zamanda yıllık ortalamanın çok altında gerçekleşti. Meteorolojinin hazırladığı haritalarda yaptığımız incelemelerde 2021 ve 2022’de özellikle Güneydoğu Anadolu Bölgesi başta olmak üzere çevresindeki tarım alanları ciddi şekilde şiddetli kuraklıktan etkilendi.”
“Mevcut su kaynaklarını çok iyi yönetmeliyiz”
Suyun daha dikkatli kullanılması gerektiğini vurgulayan Prof. Dr. Çullu, şunları kaydetti:
“Yağışların yeterli olmaması, hem tarımsal üretimi azalttı hem de yeraltı sularının, göllerin beslenmesini, su rezervlerini etkiledi, bu da üretimi etkiledi. Türkiye son yılarda sık sık kuraklıkla karşı karşıya ve bu açıdan mevcut su kaynaklarını çok iyi yönetmeliyiz. Bunun için de üniversitelerin tarımsal araştırmalarını yaptığı akıllı ve hassas sulama teknolojilerini mutlaka uygulamalıyız. Ürün desenini yeniden gözden geçirmeliyiz. Bu konularda çok çalışmaya ihtiyaç var. Tarım ve Orman Bakanlığı, ilgili araştırma enstitüleri, üniversiteler bir araya gelip su yönetimi ve ürün deseni konusunda doğru planlamalar yapması gerekiyor.”
İklimler yer değiştiriyor
Çullu, Güneydoğu Anadolu Bölgesi’nde fıstık ağaçlarında kuraklıktan dolayı bazı hastalıkların açığa çıktığına, benzer durumun diğer ürünlerde de görüldüğüne işaret ederek, “Türkiye’de kuraklık dışında ayrıca iklimlerin yer değişmesi olayı var. Bu konu bitkiyi şaşırtıyor. Yanlış zamanda çiçek açıyor, meyve oluşuyor ve bu da bitkinin fizyolojisini, ardından da verimi etkiliyor. 2023 sorunlu başladı. Yağışların düzensiz gitmesi gerçekten düşündürüyor. Belki 2-3 ay sonra iyi yağış olacak ama düzenli olmadığında bitkisel üretimde ciddi sıkıntılar yaşanıyor.” değerlendirmesinde bulundu.
Çiftçi Mehmet Belit ise tarlasına buğday ektiğini ifade ederek, “Geçen yıl kuraklık oldu bu yıl da yağış çok az. Bu yıl tarlama buğday ve fidan ektim yağış olmadığından sulamak için hazırlık yapıyorum. İnşallah yağmurlarla birlikte bereketli bir yıl geçiririz.” dedi.
Çiftçi Tuncay Dağlı da yağış yetersizliği nedeniyle tarlasına diktiği fidanları erken kaldırmak zorunda kaldığını belirterek, “Geçen yıl diktiğimiz fidanların çoğunu sattık. Bu yıl yağış yetersiz olduğu için çiftçiler fidan dikmeye korktu. Çoğu fidanımız elimizde kaldı, geçen yıla göre yağış çok az. Bakalım ne olacak inşallah bu aylarda istenen yağış olur.” ifadelerini kullandı.