Meclis Genel Kurulunda, Hazine ve Maliye Bakanlığı ile Ticaret Bakanlığının 2022 yılı bütçeleri kabul edildi.
Hazine ve Maliye Bakanı Nureddin Nebati, bakanlığının bütçe görüşmeleri sırasında milletvekillerinin sorularını yanıtladı.
Nebati, bütçe açığındaki düşüşe bağlı olarak 2021 yılında 619 milyar lira olarak öngörülen borçlanma tutarını, 160 milyar lira düşüşle kapatacaklarını tahmin ettiklerini belirterek, 2020 sonunda 36,2 milyar dolar olan döviz cinsi iç borç stokunu da Eylül 2021’de 31,6 milyar dolara düşürdüklerini bildirdi.
Faiz harcamalarının ekonomi üzerindeki yükünü, faiz harcamalarının milli gelire oranı üzerinden değerlendirmenin daha sağlıklı olacağına işaret eden Nebati, bu oranın 2002’den bugüne kadar ciddi azalış gösterdiğini dile getirdi. Nebati, “Faiz harcamalarının milli gelire oranı, 2002 yılında yüzde 14,4 olarak gerçekleşmişken, 2021 yılında yüzde 2,7, 2022 yılında ise yüzde 3,1 olarak gerçekleşmesi beklenmektedir. Bununla birlikte faiz harcamalarının vergi gelirlerine oranı 2002’de yüzde 85,7 iken, bu oran 2021 yılında yüzde 17, 2022 yılında yüzde 19 olarak gerçekleşmesi beklenmektedir.” bilgisini paylaştı.
Nebati, Türkiye İstatistik Kurumunun (TÜİK) ürettiği istatistiklerin, Avrupa İstatistik Ofisi (Eurostat) ve ilgili diğer uluslararası kuruluşlarca belirlenen yöntem, tanım ve kavramlar kullanılarak hesaplandığına dikkati çekerek, bu şekilde uluslararası standartlar ve normlarda karşılaştırılabilir veri üretimi sağlandığını anlattı.
Nureddin Nebati, söz konusu kavram, yöntemler ile uygulama sonuçlarının, yerli ve yabancı kurum, kuruluşlardaki uzmanların değerlendirmelerine açık olduğu gibi, en ayrıntılı düzeyde de kamuoyuyla paylaşıldığını ifade ederek, şunları kaydetti:
“Eurostat tarafından her yıl yayımlanan değerlendirme raporlarında, TÜİK tarafından üretilen istatistiklerin AB normları ile yüksek düzeyli uyumlu olduğu tespiti de yer almaktadır. TÜİK’in asgari ücret hesaplama yöntemi, ülkemizin ekonomik profilini ortaya koymak amacıyla üretim, kamu harcamaları, istihdam düzeyi, imalat sanayindeki kapasite kullanım oranları, ücretler ve enflasyon rakamları ile seçilmiş bazı göstergelerden oluşan veri setinden oluşan rapor, her yıl olduğu gibi bu yıl da oluşturularak 7 Aralık 2021 tarihinde Asgari Ücret Tespit Komisyonuna gönderilmiştir.”
Bakan Nebati, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın, çiftçiye kuraklık nedeniyle destek verileceğini açıkladığını anımsatarak, çiftçiye daha yüksek tutarda destek vermeyi sürdüreceklerini dile getirdi.
Bakanlığının taşra teşkilatında personel eksikliğini gidermek için 2021 yılında 300 defterdarlık uzman yardımcısı ataması yapıldığını aktaran Nebati, “Diğer taraftan 250 defterdarlık uzman yardımcısı ve 115 Hazine avukatı alımına yönelik çalışmalar da devam ediyor.” dedi.
“Anketlerde Uluslararası Çalışma Örgütü tanımları esas alınıyor”
Hazine ve Maliye Bakanı Nebati, TÜİK verilerine göre, 2021 yılı eylül ayı işsizlik oranının yüzde 11,5, işsiz sayısının 3 milyon 794 bin olduğuna işaret ederek, bu verilerin hesaplamalarında kaynak olarak hane halkı işgücü anketlerinin kullanıldığını, bu anketlerde de Uluslararası Çalışma Örgütü tanımlarının esas alındığını söyledi. Nebati, referans haftasında bir işte çalışmayan ve bir işle bağlantısı olmayan, son 4 hafta içinde iş arayan ve 15 gün içinde de işbaşı yapmasına engel hali olmayan kişilerin işsiz olarak tanımlandığını anlattı.
Bakan değişimi dolayısıyla milletvekillerinin daha önceden gönderdikleri yazılı soru önergelerinin bir kısmını gecikmeli olarak cevaplayacakları için özür dileyen Nebati, “Daha detaylı bilgi talep eden arkadaşlarımızı da tüm siyasi parti temsilcilerimizle beraber Bakanlığımıza davet ediyorum; lütfen rahat rahat görüşelim, konuşalım, hep beraber.” diye konuştu.
Nebati, Türkiye’de can, mal, ırz ve inanç güvenliğinin vazgeçilmez olduğunun altını çizerek, “Manipülatif söylemleri ciddiye almayalım. Serbest piyasa, bizim vazgeçilmezimizdir. Serbest piyasa kuralları içerisinde ne kamu yönetiminin ne de reel sektörün, bireylerin, yönetilenlerin farklı bir şekilde hareket etmesi beklenemez, beklenmemelidir. Bu ülke hepimizin. Lütfen manipülatif ve spekülatif hiçbir söyleme izin vermeyelim, dile getirmeyelim. Bu ülkede böyle bir şey asla kata, kesinlikle söz konusu olamaz.” değerlendirmesinde bulundu.
“(e-Ticaret) mutlaka düzenlemek istiyoruz”
Ticaret Bakanı Mehmet Muş da TBMM Genel Kurulunda, bakanlığının bütçesi üzerinde milletvekillerinin sorularını yanıtladı.
e-Ticaretin 2020 yılında yüzde 66 artarak 226 milyar lira, bu yılın ilk 6 ayında ise 160 milyar liraya ulaştığını, 321 bin firmanın e-Ticaret platformlarında faaliyet gösterdiğini kaydeden Muş, bu sektörün gelişeceğini, ancak yenilerin ortaya çıkmasına imkan sağlamak istediklerini vurguladı.
Ticaret Bakanı Muş, şöyle devam etti:
“Yenilerinin ortaya çıkmasına imkan tanımayacak, sektörü domine edecek veya orada bir tekel pozisyonuna çıkacak yapılanmalara biz müsaade etmek istemiyoruz. Bazen idari tasarruf yapacağız ama kanun gerektiğinde TBMM’nin devreye gireceğine şüphem yok. Bu alanı mutlaka düzenlemek istiyoruz. Esnafın ezilmediği, rekabetçi bir ortamın olduğu, 3 tane e-platform sitesi değil de 3 bin tane olsun, aralarında rekabet olsun, esnaf istediği yerde tercih hakkına sahip olsun. Birinde malını satarken diğer başka bir yerde, başka bir platformda da yer almasına imkan tanıyacak şekilde düzenlemeyi yapmak istiyoruz. Bizim de gündemimizin birinci sırasında yer alıyor. Bütçe sonrasında çalışmalarımızı daha da yoğunlaştıracağız.”
Konuşmaların tamamlanmasının ardından Hazine ve Maliye Bakanlığı, Ticaret Bakanlığı ile bağlı ve ilgili kurumların 2022 yılı bütçeleri kabul edildi.
TBMM Başkanvekili Nimetullah Erdoğmuş, birleşimi yarın saat 11.00’de toplanmak üzere kapattı.