Uluslararası Enerji Ajansı (IEA) Başkanı Fatih Birol, İsviçre’nin Davos kasabasında düzenlenen Dünya Ekonomi Forumu’nda (WEF) AA muhabirinin sorularını yanıtladı.
Birol, “Şu anda dünya birinci global enerji krizinden geçiyor. 1970’li yıllarda petrol krizleri olmuştu. Ama o zaman etkilenen tek yakıt petroldü. Şimdi doğal gaz, kömür, petrol hepsinde fiyatlar arttı. Hepsinde arz sorunları yaşıyoruz. Rusya birkaç ay öncesine kadar bir numaralı petrol ihracatçısı, bir numaralı doğal gaz ihracatçısı ve kömür piyasalarında önemli bir oyuncuydu.” değerlendirmesinde bulundu.
Rusya’nın Ukrayna’ya savaş açmasının küresel enerji arzını aksattığını belirten Birol, “Dünyada enerji fiyatlarının artmasının ana sebebi şu an yaşadığımız kriz. Bence eğer çok büyük bir sürpriz olmazsa, önümüzdeki aylarda hala yüksek petrol ve doğal gaz fiyatları göreceğiz ve volatilite de bizle birlikte olacak.” ifadelerini kullandı.
Rusya’nın enerji kaynaklarının kullanılmaması durumunda ihtiyacın başka kaynaklarla ikame edilmesinin zorunlu olduğunu vurgulayan Birol, “Ülkeler, Rus gazını ikame etmek için şu anda Cezayir’den, Azerbaycan’dan, Norveç’ten, ABD’den gaz ithal etmeye başladılar. Yenilenebilir enerji kaynaklarına daha da önem vermeye başladılar. Nükleere veda eden ülkeler tekrardan nükleeri gündemlerine aldılar.” dedi.
“Bazı ülkelerde panik var”
Uluslararası piyasalarda artan enerji fiyatlarının iklim hedeflerinin riske atılmasına neden olmaması gerektiğine işaret eden Birol, “Benim devlet başkanlarına yaptığım konuşmada söylediğim şuydu; kömüre çok ciddi bir eğilim gelebilir. Şu andaki mevcut durumda. Bazı ülkelerde bir panik durumu var. Kömüre ilişkin yatırımlar iklim hedeflerine ulaşmamızı etkileyebilir. O bakımdan dikkatli olmak gerekir.” diye konuştu.
İklim hedeflerinin son derece önemli olduğunu belirten Birol, “Kömüre yapılan yatırımlar iklimin geleceğini tehlikeye atar.” uyarısında bulundu.
Gelişmekte olan ekonomiler için enerji talebinin karşılanmasının zaruri olduğunu belirten Birol, “Türkiye’nin ve Hindistan’ın durumu Avrupa’dakilerden daha zor. Enerjimizin büyük bir kısmını ithal ediyoruz.” değerlendirmesinde bulundu.
Birol, şunları kaydetti:
“Türkiye’deki fiyat artışlarının esas nedeni, uluslararası piyasalardaki gelişmeler. Ben Türkiye’de bütün dünyada olduğu gibi kısa sürede bu sorunlara çözüm bulunabileceğini düşünmüyorum. Çünkü Türkiye dünya enerji piyasalarını belirleyen bir ülke değil. Dünya enerji piyasalarının Türkiye’deki gelişmeleri belirleyen bir yön var. O yüzden Türkiye’de enerji fiyatlarının dünyaya paralel olarak yüksek seviyede kalacağını düşünüyorum. Ama ileride Türkiye’nin yenilenebilir ve nükleerde attığı ve atacağı adımlar, Türkiye’nin bağımlılığını bir nebze azaltacaktır. Bu bizim dışa olan bağımlılığımızı azalttığı gibi ekonomimizi daha dirençli hale getirecektir.”