Uluslararası iklim bilimi araştırma kuruluşu Berkeley Earth, 2023’ün kayıtlardaki en sıcak yıl olduğunu teyit etti ve küresel sıcaklık artışının sanayi öncesi dönem ortalamasına göre 1,5 derecenin üzerine çıktığını açıkladı.
Berkeley Earth tarafından yayımlanan Yıllık Sıcaklık Raporu’na göre, geçen yıl küresel ortalama sıcaklıklar bir önceki rekor olan 2016’daki değerleri aştı. Böylece 2023 yılı kayıtlardaki en sıcak yıl oldu.
Küresel sıcaklık artışı 2023’te sanayi öncesi dönem olan 1850-1900 yıllarındaki sıcaklık ortalamasının 1,54 derece üzerine çıktı ve Paris Anlaşması’nda sıcaklık artışını sınırlandırmak için hedeflenen 1,5 derece limiti de ilk kez aşılmış oldu.
Yılın 7 aylık döneminde ortalama sıcaklık artışı 1850-1900 dönemi ortalamasına göre en az 1,5 dereceye ulaştı. En büyük sıcaklık anomalisi ise değerlerin sanayi öncesi dönem ortalamasının 1,84 derece üzerine çıktığı Eylül 2023’te kaydedildi.
2,3 milyar insan rekor sıcaklıklara maruz kaldı
Geçen yıl özellikle Orta ve Güney Amerika, Asya’nın bazı bölgeleri ve Kuzey Atlantik’te aşırı sıcaklıklar görülürken, Antarktika kışı boyunca buz seviyesi rekor şekilde azaldı.
Çin, Nijerya, Güney Kore, Brezilya, Kazakistan’da yıllık sıcaklık ortalaması yeni rekorlar kırdı, dünyanın hiçbir bölgesinde düşük sıcaklık değerlerine ilişkin rekor yaşanmadı.
Bölgesel bazda sıcaklık değerleri incelendiğinde, dünya nüfusunun yüzde 29’unu oluşturan 2,3 milyar insan kendi bölgelerindeki en sıcak yılı yaşadı.
Son 9 yıl kayıtlardaki en sıcak yıllar oldu
Dünyada son 9 yıl kayıtlardaki en sıcak yıllar olurken, 2023’teki olağanüstü sıcaklık değerleri insan faaliyetleri kaynaklı sera gazı emisyonlarının neden olduğu uzun vadeli ısınma ve doğal varyasyondan kaynaklandı.
Ayrıca, Ekvator Pasifik’in doğusundaki güçlü El Nino etkisi ve Kuzey Atlantik’te deniz yüzeyi sıcaklığında 100 yılda bir görülen sıcaklık anomalileri, özellikle yılın ikinci yarısında sıcaklık artışına yol açan faktörler oldu.
2024 daha sıcak geçecek
Mevcut koşullara dayanarak, bu yıl küresel ortalama sıcaklıkların daha yüksek seyredeceği öngörülüyor.
Genel olarak El Nino’nun ortaya çıkmasını takip eden ikinci yıl daha sıcak geçtiğinden, bu yılın 2023’e çok benzer veya 2023’ten biraz daha sıcak geçmesi bekleniyor. Öte yandan, 2024’ün sonlarında La Nina etkisinin görülmesinin sıcaklıkların azalmasına bir miktar katkıda bulunabileceği tahmin ediliyor.
Berkeley Earth Baş Biliminsanı Robert Rohde, rapordaki bulgulara ilişkin değerlendirmesinde, “2023, sıcaklık modellemelerine göre büyük bir uyumsuzluk gösterdi. Geçen yılki sıcaklıkların alışılmadık aykırı bir değer mi yoksa beklenmedik değişikliklerin göstergesi mi olduğunu ileride göreceğiz. Rekor seviyede devam eden sera gazı emisyonlarıyla, yakın gelecekte küresel sıcaklık artışının düzenli olarak 1,5 dereceyi aşma ihtimali yüksek.” ifadelerini kullandı.