Türkiye İMSAD tarafından her ay düzenli olarak yayımlanan İnşaat Malzemesi Sanayi Bileşik Endeksi’nin ocak ayı sonuçları açıklandı.
Ağustos 2013’ten bu yana hazırlanan ve 2014 Haziran’dan beri düzenli olarak yayınlanan raporda, İnşaat Malzemesi Sanayi Bileşik Endeksi ve alt endekslerinde baz başlangıç döneminin 2013 Ağustos yerine, yeni yılda 2019 Haziran olarak güncellendiği duyuruldu. Dönem değişikliği dışında endekslerin hazırlanma metodolojisinde ve ağırlıklarda herhangi bir değişiklik yapılmadığı belirtildi.
Rapora göre, İnşaat Malzemesi Sanayi Bileşik Endeksi, 2025’e gerilemeyle başladı. Yurt içi ve yurt dışında yeni yılın ilk ayında ortaya çıkan koşullar endekslerin zayıflamasına yol açtı.
Aralık 2024’te uzun süre sonra artış yaşanan Beklenti Endeksi ocakta yeniden geriledi. Yine aralıkta düşüşün durduğu Güven Endeksi’nde de ocakta zayıflama görüldü. Mevsimsellik, faaliyetleri olumsuz etkiledi.
Yaşanan gelişmeler sonucunda, İnşaat Malzemesi Sanayi Bileşik Endeksi, 2025 Ocak’ta bir önceki aya göre 1,2 puan azalma kaydetti ve 85,1 puan oldu. Bileşik Endeks, 2024 Ocak’ı 96,5 puan ile tamamlamıştı. Bileşik Endeksin ilk ay performansı yılın zorlu geçeceğinin göstergesi oldu.
Faaliyetler 2025 Ocak’ta zayıf kaldı. Mevsimselliğin sınırlayıcı etkileri görülürken, iç pazarda durgunluk hissedildi. İhracat pazarlarında ticarette korumacılık belirsizliği ise bu kez sınırlayıcı etki yarattı.
Bileşik Endeks’in yeni yılda büyük ölçüde ekonomi politikalarının etkileri ve ihracat pazarlarındaki gelişmeler ile şekillenmesi bekleniyor. 2025’in ikinci çeyreğinden itibaren ise endekslerde toparlanma öngörülüyor.
Faaliyet Endeksi 125,8 puana indi
Bir önceki ay zayıflayan faaliyetler 2025 Ocak’ta mevsimselliğin de sınırlamasıyla gerilemeye devam etti.
Uygulanan sıkılaştırma politikasının iç pazardaki etkileri devam ederken, küresel pazarlarda ABD’nin uygulamaya koyduğu korumacılık adımları ihracat pazarlarında belirsizliği artırmaya başladı.
Faaliyet Endeksi 2025 Ocak’ta bir önceki aya göre 2,2 puan azaldı ve 125,8 puan seviyesine indi. Bu sonuçla birlikte Faaliyet Endeksi, 2024 Ocak ayı seviyesinin de altında kaldı.
Öte yandan, ocakta ihracatta sınırlı düşüş kaydedildi ve pazarlardaki durağanlık sürdü. Üretimin azaldı, cirolar düştü ve yurt dışı satış fiyatları yükseldi.
İnşaat malzemesi sanayisinde faaliyetler; sıkılaşma politikaları, mevsimsellik ve ihracat pazarlarındaki gelişmeler tarafından belirlendi.
İç pazarda zayıf talebin birkaç ay daha süreceği öngörülürken kış aylarında mevsimselliğin olumsuz etkileri görülmeye başlandı. İhracat pazarlarında beklenen toparlanma ötelenirken Faaliyet Endeksi’nin yeni yılın ilk aylarında durağan kalacağı tahmin ediliyor.
Güven Endeksi 0,9 puan düştü
Rapora göre, Ocak 2025’te Güven Endeksi yeniden aşağı yönlü hareket etti. İç pazarın durağan olması ve buna bağlı olarak faaliyetlerin zayıf kalması, güven üzerinde olumsuz etki yarattı. Ayrıca, iç pazarda sıkılaştırma politikaları ve yüksek finansman maliyetlerinin etkileri devam ediyor. İhracat pazarlarındaki korumacılık belirsizliği de güveni olumsuz etkiliyor.
Bu gelişmelere bağlı olarak, 2024 Ocak’ta güven seviyesi bir önceki aya göre 0,9 puan düşerek 60,8 puan olarak gerçekleşti. Güven Endeksi 2024 Ocak’ı 73,5 puan ile kapatmıştı.
2024 Ocak’ta Türkiye ekonomisine ilişkin güven seviyesi sınırlı ölçüde düştü.
İnşaat sektörü ve inşaat malzemesi sanayisinde güven seviyesi sınırlı ölçüde gerileme gösterdi. Ayrıca, yurt içi pazarlarda güven sınırlı ölçüde azaldı, ihracat pazarlarına olan güvende de sınırlı ölçüde düşüş görüldü.
Ocak ayında mevsimselliğin sınırlayıcı etkileri arttı. Güvende ana belirleyici iç pazardaki faaliyetler oldu. Jeopolitik gelişmeler ve ticarette korumacılık belirsizliği de önemli unsurlar olarak dikkati çekti. Ek olarak, ihracat pazarlarındaki toparlanmanın ötelenmesi, güveni sınırlandıran etkenlerden oldu.
Beklenti Endeksi 69,9 puana geriledi
2024 Aralık’ta uzun süre sonra artış gösteren Beklenti Endeksi, yeni yıla düşüşle başladı. Beklentilerde gerilemeye neden olan iki önemli unsur dikkati çekti. Uygulanan sıkılaştırma politikaları ve ihracat pazarlarında toparlanmanın ötelenmesinin, beklentileri etkilemeye devam edeceği öngörüldü. Ayrıca, üretim, yatırım ve istihdam beklentileri ocak ayında farklı eğilimler gösterdi.
Yaşanan süreçlerin etkisiyle, Beklenti Endeksi 2025 Ocak’ta bir önceki aya göre 0,5 puan azalarak 69,9 puana indi. 2024 Ocak’ta ise Beklenti Endeksi 83,3 puan seviyesinde gerçekleşmişti.
Türkiye ekonomisine ilişkin beklentiler 2025 Ocak’ta sınırlı ölçüde düştü. Ekonomi programının kararlılıkla uygulanması ve ilk faiz indirimi, beklentileri sınırlı şekilde etkiledi.
Raporda, gelecek üç aya ilişkin alınan yurt içi siparişlerde sınırlı düşüş gerçekleştiği ve ihracat siparişlerinde ise belirgin azalma görüldüğü belirtildi. Ayrıca, gelecek üç ayın üretim beklentisinin değişmediğine, yatırım beklentilerinin azaldığına ve istihdam beklentilerinin ise yeniden sınırlı ölçüde yükseldiğine vurgu yapıldı.
Raporda yer alan değerlendirme kapsamında, yeni yılın ilk aylarında beklentileri şekillendirecek ana unsurun ekonomi politikaları ve sonuçları olacağı ifade edildi.
Faiz indirimlerinin devam edeceğine dair beklentinin, malzeme sanayisini de olumlu etkileyeceğine parantez açıldı. İhracat pazarlarındaki toparlanmanın ise bir diğer önemli beklenti olduğuna vurgu yapıldı.
Öte yandan, yeni ABD yönetimin uygulamaya başladığı ithalat vergilerinin belirsizliği artırarak beklentileri olumsuz etkilediği belirtildi.