New York merkezli İnsan Hakları İzleme Örgütü (HRW), yayımladığı raporda, 4 Ağustos 2020’de Beyrut Limanı’nda 2 bin 750 ton amonyum nitrat maddesinin infilak etmesiyle oluşan felaketle ilgili yerel soruşturmanın aylardır sonuçlanmamasına tepki gösterdi.
Lübnan yargısınca başlatılan soruşturmanın 17 Aralık’tan beri durdurulduğuna işaret edilen raporda, ciddi yasal prosedür ihlalleriyle dolu soruşturmanın siyasi liderlerin müdahale girişimlerine maruz kaldığı ifade edildi.
Lübnan makamlarının 6 aydan beri adaleti sağlamamakla suçlandığı raporda, Beyrut Limanı’ndaki patlamayla ilgili uluslararası bağımsız bir soruşturmaya ihtiyaç duyulduğu vurgulandı.
Açıklamada sözlerine yer verilen HRW yetkililerinden Aye Meczub, “Lübnan makamları, 200’den fazla kişinin hayatını kaybettiği ve kentin neredeyse yarısını harap eden patlamayla ilgili soruşturmanın 5 gün süreceğini açıkça duyurdu ancak üzerinden 6 ay geçti.” ifadelerini kullandı.
İnsanların akıllarında patlamayla ilgili hala soru işaretleri olduğunu aktaran Meczub, “Uluslararası bağımsız bir soruşturmanın gerçekleşmesi ve Lübnan’daki yargı prosedürleri için acil reformlar, insanların hak ettiği cevapları almalarını sağlayacak en iyi garanti yol olacaktır.” değerlendirmesinde bulundu.
Beyrut Limanı’ndaki patlama ve soruşturma süreci
Beyrut Limanı’nda 4 Ağustos 2020’de patlayıcı maddelerin bulunduğu bir depoda önce yangın çıkmış, ardından tüm kenti sarsan çok güçlü bir patlama meydana gelmişti.
Cumhurbaşkanı Mişel Avn, patlamaya 6 yıldır limandaki bir depoda tutulan 2 bin 750 ton amonyum nitratın yol açtığını söylemişti.
Patlamada yaklaşık 200 kişinin hayatını kaybettiği, 6 bini aşkın kişinin yaralandığı ve 300 bin kişinin patlama nedeniyle yerinden olduğu açıklanmıştı.
Patlamayı soruşturan Yargıç Fadi Savvan, 10 Aralık’ta Başbakan Hassan Diyab’ın yanı sıra eski Maliye Bakanı Ali Hasan Halil ve eski Bayındırlık ve Ulaştırma bakanları Gazi Zuaytir ile Yusuf Finyanus’u, “yüzlerce kişinin yaşamını yitirmesine ve yaralanmasına yol açan ihmal ve kusur” ile suçlamıştı.
Başbakan Diyab ve eski bakanların “görevi ihmal” ile suçlanması ülkede tartışma konusu olmuştu.
Yargıç Savvan, 17 Aralık’ta eski bakanların kendisine karşı Başsavcılığa yaptığı başvuru üzerine soruşturmayı geçici olarak durdurma kararı almıştı.
Ülkenin resmi ajansı NNA da 12 Ocak’ta Uluslararası Polis Teşkilatının (Interpol), Beyrut Limanı’ndaki patlamaya sebep olan amonyum nitrat maddesinin taciri Portekiz uyruklu bir kişinin yanı sıra kimyasal maddeyi Lübnan’a ulaştıran MV Rhosus isimli geminin sahibi ile kaptanı için kırmızı bülten yayımladığını duyurmuştu.