İran devlet televizyonuna göre, Meclis Başkanı Muhammed Bakır Kalibaf’ın Fordo’daki uranyum zenginleştirme tesisini ziyaretinin sonrasında basına konuşan Kemalvendi, nükleer faaliyetler konusunda önceki yıllarla “kıyaslanamaz” şekilde ilerleme kaydettiklerini söyledi.
Uranyum zenginleştirme tesislerine uranyumu daha hızlı zenginleştirmeye imkan tanıyan gelişmiş santrifüjler kuracaklarını açıklayan Kemalvendi, “3 aydan önce IR-2m santrifüj makinelerini yerleştirmiş olacağız. Bu makineleri aynı zamanda hem üretiyor hem de kuruyoruz.” dedi.
Kemalvendi ayrıca, nükleer anlaşmada İran’a en fazla 3,67 oranında uranyum zenginleştirme izni verilmesine rağmen şu ana kadar yüzde 20 oranında zenginleştirilmiş 17 kilogram uranyum ürettiklerini belirtti.
Mecliste çıkarılan nükleer yasa kapsamında 21 Şubat’a kadar yaptırımların kaldırılmaması halinde İran’ın Ek Protokol’den ayrılma kararının kesin olup olmadığının sorulması üzerine Kemalvendi, “Yasayı tam olarak uyguluyoruz. Meclis ve hükümet bu konuda karar aldı. Bu hususta hazırlıklarımız var ve bu yasayı uygulayacağız.” dedi.
Mecliste hükümetin itirazlarına rağmen çıkarılan nükleer yasa
Muhafazakarların çoğunlukta olduğu İran Meclisi, nükleer bilimci Muhsin Fahrizade’nin 27 Kasım 2020’de öldürülmesinden kısa süre sonra nükleer faaliyetleri hızlandırmayı hedefleyen “Yaptırımların Kaldırılması ve İran Ulusunun Çıkarlarının Korunması için Stratejik Eylem Planı” yasasını çıkarmıştı.
Hükümet, dış politikada ülkeyi zora sokacağı gerekçesiyle itiraz ettiği yasayı, Anayasayı Koruyucular Konseyinde (AKK) nihai onayı almasının ardından uygulamak zorunda kalmıştı.
Yasa, İran Atom Enerjisi Kurumunun uranyumu en az yüzde 20 zenginleştirmeye başlamasını ve düşük düzeyli zenginleştirilmiş uranyum stoklarını artırmasını zorunlu kılıyor.
Yasa ayrıca, nükleer anlaşmanın taraflarının 21 Şubat’ta kadar Tahran’ın bankacılık ilişkilerini ve petrol ihracatını normale döndürecek adımlar atmaması halinde, İran’ın Nükleer Silahların Yayılmasının Önlenmesi Anlaşması (NPT) kapsamında 2016’dan bu yana gönüllü olarak uyguladığı Ek Protokol’den ayrılmasını zorunlu kılıyor.
Tahran yönetimi, Ek Protokol uyarınca, Uluslararası Atom Enerjisi Ajansı (UAEA) müfettişlerinin nükleer tesislerini istedikleri anda aniden denetlemelerine izin vermişti. İran’ın Ek Protokol’den ayrılması, UAEA müfettişlerinin denetimlerinin sınırlandırılacağı anlamına geliyor.