İran’ın muhtemel bir nükleer anlaşmada ülke dışına göndermesi öngörülen yüksek düzeyde zenginleştirilmiş uranyumun bir miktarını “geri dönüştürülemeyecek ve ülke dışına taşınamayacak şekilde” tıbbi amaçlar için kullanılan bir izotop üretimi için dönüştürmeye başladığı bildirildi.
İran’ın yarı resmi haber ajansı Mehr’in ismi açıklanmayan bir kaynağa dayandırdığı habere göre, İran, yüzde 60 oranında zenginleştirilmiş uranyumun bir kısmını molibden (radyofarmasötikler için gerekli hammadde) üretimi için yeniden işledi.
Haberde, dönüştürülen uranyumun ülke dışına taşınmasının veya geri dönüştürülmesinin mümkün olmayacağı ve dolayısıyla ülkede kalacağı belirtilerek, “Hedefe dönüştürülen malzemeler ışınlandı ve yayılma tehlikesi yok bu yüzden Batılı ülkeler bu konuda İran’ı eleştiremezler.” denildi.
İran ile 2015’te imzalanan ancak ABD’nin 2018’de tek taraflı çekilmesinin ardından uygulanamayan nükleer anlaşma, Tahran’a uranyumu yüzde 3,67 oranında zenginleştirme izni veriyor. Anlaşma İran’ı 300 kilogram üzerindeki 3,67 oranına kadar zenginleştirilmiş uranyum stoklarını ülke dışına çıkarmada yükümlü kılıyordu. Tahran, anlaşma kapsamında Rusya’ya 11 ton düşük düzeyli zenginleştirilmiş uranyum göndermiş ve karşılığında doğal uranyum almıştı.
ABD’nin 2018’de anlaşmadan çekilip İran’a yönelik yaptırımları yeniden uygulamasından sonra Tahran yönetimi 2019’dan itibaren anlaşmadaki taahhütlerini askıya almış ve bu süreçte uranyum zenginleştirme oranını yüzde 60’a kadar çıkarmıştı.
İran ile Viyana’da yapılan ve son aşamalarına girilen nükleer görüşmelerde ortaya çıkacak muhtemel bir anlaşma kapsamında da İran’ın 300 kg üzerindeki düşük düzeyli uranyumu ülke dışına göndermesi öngörülüyor.
Tahran’ın söz konusu adımının, uranyumun ülke dışına çıkarılmasını mümkün kılmasa da geri dönüştürülemeyecek şekilde tıbbi amaçlar için işlenen yüksek düzeydeki uranyumun nükleer silah üretimi için kullanılmasını olası hale getireceği belirtiliyor.