Birleşmiş Milletlerin (BM) yargı organı olan ve Hollanda’nın Lahey kentinde bulunan ICJ’deki duruşmalarda, İran, ABD’nin kendisine ait mal varlıklarını dondurmasının 1955’te iki ülke arasında imzalanan “Dostluk, Ekonomik Münasebetler ve Konsolosluk Hukuku” anlaşmasını ihlal ettiğini belirtti.
İran tarafının avukatları, ABD’nin İran Merkez Bankasına ait yaklaşık 2 milyar dolarlık varlığı dondurmasının uluslararası hukuka ve söz konusu dostluk anlaşmasına aykırı olduğunu iddia etti.
ABD tarafı ise İran’ın, Ekim 1983’te, Lübnan’daki ABD askeri üssüne düzenlenen bombalı saldırının sorumlusu olduğunu öne sürerek, dondurulan mal varlığının saldırıda hayatını kaybeden 241 ABD deniz piyadesinin yakınlarına tazminat olarak ödeneceğini belirtti.
ABD ayrıca İran devletinin terör faaliyetlerinde bulunarak uluslararası hukuka aykırı hareket ettiğini savundu.
“Bazı İran Varlıkları” davasında duruşmalar, çarşamba ABD tarafının savunmasıyla devam edecek.
Perşembe İran tarafının, cuma ABD tarafının son savunmalarının ardından ICJ hakimleri esasa ilişkin kararı görüşmeye başlayacak.
ABD mahkemeleri İran’ı sorumlu tutuyor
23 Ekim 1983’te Lübnan’ın başkenti Beyrut’ta ABD üssüne bombalı araçla yapılan saldırıda 241 ABD deniz piyadesi ölmüştü. Aynı gün Beyrut’taki Fransız askeri üssüne düzenlenen bir başka saldırıda 58 Fransız askeri yaşamını yitirmişti.
ABD bu tarihten sonra Lübnan’daki askeri varlığını ciddi oranda azaltırken, Washington’daki yerel mahkeme 2003 yılındaki kararında, İran’ın o dönemki Suriye Büyükelçisi’nin “Devrim muhafızları mensubu bir kişi, saldırıya ilişkin talimat verdi ve azmettirdi.” şeklindeki beyanlarına da dayanarak saldırıdan İran’ı sorumlu tutmuştu.
Ölen ABD askerilerinin yakınlarına verilmek üzere İran Merkez Bankasının New York Citibank’taki hesabında bulunan 1 milyar 750 milyon dolar ve bunların faiz ve yan gelirlerinin tamamı dondurulmuştu.