İsrail Başbakanı Naftali Bennett’in lideri olduğu Yamina Partisi milletvekili ve İsrail Din İşleri Bakanı Matan Kahana, Batı Şeria’daki yerleşim birimlerindeki yapılacak sinagoglara verilen destek için yeni bir düzenlemeye imza attı.
Alınan kararlar kapsamında, 20 milyon şekelin (yaklaşık 6,25 milyon dolar) ibadet edecek yer sıkıntısının yaşandığı 30 yerleşim birimine dağıtılacağı belirtildi.
Her yıl İsrail’deki sinagogların inşası için ayrılan bütçede, ilk kez “güvenlik açısından sorunlu bölgeler” adı altında Batı Şeria’daki Yahudi yerleşim birimlerine öncelik verildiği ifade edildi.
Yediot Aharonot gazetesinde yer alan haberde, bütçenin Batı Şeria’daki Yahudi yerleşim birimlerine öncelik verilerek bölgeye göçün teşvik edildiği kaydedildi.
Koalisyonda çatlak
İsrail Din İşleri Bakanı Kahana’nın kararları koalisyon içerisindeki diğer partileri rahatsız ederken, Mansur Abbas liderliğindeki Birleşik Arap Listesi’nde (Ra’am) ise infiale neden oldu.
Meretz Partisi milletvekilleri Mossi Raz ve Michal Rozin, Din İşleri Bakanı Kahana’nın kararına karşı çıkarken olayın bir “skandal” olduğunu ifade etti.
Raz, Twitter hesabından yaptığı açıklamada, “Matan Kahana, işgal altındaki topraklarda ibadet edenleri kollayarak, İsrail topraklarındaki sinagoglarda ibadet edenlere yönelik ayrımcılık yapacağını açıkladı.” ifadelerini kullandı.
Rozin de yaptığı açıklamada, “Bakan Kahana, sağın yanlışlarını sürdürme kararı aldı. İsrail topraklarından çok Yahudi yerleşim birimlerine önem veriliyor.” sözleriyle alınan kararı eleştirdi.
Eleştirilere cevap veren Yamina Partisi milletvekili Nir Orbach ise şu ifadeleri kullandı.
“İlginiz için teşekkürler, ancak yıllardır devam eden ayrımcılığı azaltarak yerleşim birimlerindeki sinagoglara öncelik verdiğimiz için ibadet eden birçok kişi adına mutlu olduğumuzu söylemek isterim.”
Yahudi yerleşimciler memnun
İşgal altındaki Batı Şeria’da bulunan her Yahudi yerleşim birimine ibadethane inşası için 500 bin şekel (156 bin dolar) tahsis edileceği tahmin ediliyor.
Karar, işgal altındaki Batı Şeria’daki yerleşimciler ve din adamlarında ise büyük bir sevince neden oldu.
Batı Şeria’ın Selfit kenti yakınlarında yer alan Novim Yahudi yerleşim birimindeki sinagogun sorumlusu Matias Aluş, “30 yıldan beri var olan bu bölgede, ibadet edecek bir bina olmadan yaşamanın nasıl bir şey olduğunu anlamak mümkün.” şeklinde konuştu.
Başka bölgelerde yapılan görkemli sinagoglar olduğuna işaret eden Aluş, “Küçük bir karavanda uzun yıllar ibadet etmenin bir manası yok.” ifadelerini kullandı.
Aluş, Novim adlı Yahudi yerleşim biriminde 400 konutun daha inşa edilmesinin planlandığını kaydederek, ibadet edecek bir binaya ihtiyaç duyduklarını aktardı.
Filistinliler karşı çıkıyor
İsrail’de yeni hükümetin Batı Şeria’daki Yahudi yerleşim birimlerine sinagog inşa etme projesi, Filistin tarafında tepkiyle karşılandı.
Filistin Kurtuluş Örgütü (FKÖ), sinagogların inşasının İsrail’in “yerleşim birimlerinden daha tehlikeli” olduğu yönünde açıklama yaparak, işgal altındaki Batı Şeria’daki işgalin bu projeyle derinleştirildiğini vurguladı.
FKÖ’ye bağlı Toprakları Savunma Ulusal Ofisi’nden yapılan yazılı açıklamada, İsrail’in “İşgal altındaki Kudüs dahil olmak üzere Batı Şeria’daki yerleşim birimlerini genişletme ve güçlendirme çabaları kapsamında, birçok yerleşim biriminde Yahudiler için sinagoglar kurulması planlanıyor.” ifadeleri kaydedildi.
Açıklamada İsrail’in bu projesine ilişkin, “Yerleşime dini bir boyut kazandırarak ve kutsallık atfederek sahte bir dini boyut kazandırmak, yerleşim birimlerinden daha tehlikelidir.” değerlendirmesine yer verildi.
Sinagog inşa etme projesinin “yerleşim birimlerini teşvik etmek ve güçlendirmek yoluyla, Filistin’i baskılayarak yerleşimlere daha fazla alan açmak” için yapıldığının altı çizildi.
İsrail’in 1967’de işgal ettiği Batı Şeria’da 250’den fazla yasa dışı Yahudi yerleşim birimi bulunuyor. Bu yerlerde ikamet eden 500 bine yakın Yahudi yerleşimci, Batı Şeria’da işgal altında yaşayan Filistinliler için hayatı daha da zor hale getiriyor.
Uluslararası hukuka göre, işgal altındaki Filistin topraklarında bulunan tüm Yahudi yerleşim birimleri yasa dışı kabul ediliyor.