İsrail merkezli “HaMoked” insan hakları kuruluşunun İsrail resmi verilerine dayandırdığı açıklamasında, İsrail hapishanelerinde 8 bin 926 Filistinlinin tutulduğu ifade edildi.
İsrail cezaevlerinde tutulan Filistinlilerden “2 bin 84’ünün hakkında hüküm verildiği, 2 bin 752’sinin yargılanmasının sürdüğü ve 3 bin 484’ünün idari tutuklu olarak hapishanede tutulduğu” kaydedildi.
Cezaevine konulan “Filistinlilerden 606’sının, İsrail makamlarının ‘yasa dışı tutuklu’ olarak nitelendirdiği, Hamas’ın 7 Ekim 2023’te gerçekleştirdiği saldırılarda Gazze Şeridi çevresindeki yerleşim yerlerinde tutuklanan kişiler olduğu” vurgulandı.
Açıklamada, hapsedilen Filistinlilere ilişkin verilerin İsrail Cezaevleri İdaresi tarafından sağlandığı, verilerin, işgal altındaki Batı Şeria’da bulunan Ofer Askeri Hapishanesi de dahil olmak üzere Cezavleri İdaresine bağlı hapishanelerde bulunan tüm “güvenlik tutuklularını” kapsadığı bildirildi.
HaMoked’dan AA muhabirine yapılan açıklamada, “İsrail hukukunda, uluslararası hukukta olmayan bir kategori olarak ‘yasa dışı savaşçı’ tanımı yer alıyor. Bu tanım, İsrail Devleti’ne karşı düzenlenen düşmanca eylemlere doğrudan veya dolaylı olarak katılan ya da İsrail Devleti’ne karşı bu tür eylemlerde bulunan gruba üye olan kişiler için kullanılıyor.” ifadesi kullanıldı.
Açıklamada, İsrail hukukuna göre, Ağustos 1949’da imzalanan Üçüncü Cenevre Sözleşmesinin savaş esirlerine ilişkin 4. maddesinde öngörülen ve uluslararası insancıl hukukta savaş esiri statüsü verilmesine ilişkin koşulların söz konusu “yasadışı savaşçılar” için geçerli olmadığı aktarıldı.
İsrail’in hapishanelerde tutulan Filistinlilerin eşitlik, onur, aile hayatı, eğitim gibi haklarını ihlal ettiği kaydedilen açıklamada, bu durumun uluslararası hukuka aykırı olduğunun altı çizildi.
Açıklamada, Filistinli tutukluların büyük çoğunluğunun işgal altındaki Filistin topraklarından getirildiği belirtilerek, bu durumun tutukluların işgal altındaki topraklardan çıkarılmasını yasaklayan 4. Cenevre Sözleşmesini açık bir şekilde ihlal ettiği ifade edildi.
Filistinli tutukluların İsrail’deki hapishanelere götürülmesinin, İsrail yasalarındaki temel insan haklarını da ihlal ettiğine dikkati çekildi.
İsrail’in Gazze Şeridi’ne yönelik saldırılarını başlattığı 7 Ekim 2023 tarihine kadar İsrail hapishanelerindeki Filistinli sayısı 5 bin 500 civarındaydı.
Filistin makamları, işgal altındaki Batı Şeria ve Kudüs’te 7 Ekim 2023’ten bu yana 6 bin 390 Filistinlinin gözaltına alındığını duyurmuştu.
İsrail ordusundan yapılan açıklamada ise, 7 Ekim’den bu yana işgal altındaki Batı Şeria’da 2 bin 990 Filistinlinin gözaltına alındığı bunlardan 1350’sinin “Hamas ile bağlantılı” olduğu ileri sürülmüştü.
İsrail’in “idari tutukluluk” uygulaması
İsrail’in “idari tutukluluk” uygulaması, işgal altındaki topraklarda Filistinlileri hiçbir suçlama yöneltilmeksizin tutuklaması anlamına geliyor.
Filistinliler, haklarındaki suçlamayı öğrenemeden ve kendilerini savunma hakkından mahrum şekilde 6 aya kadar hapse atılabiliyor.
Bu süreden sonra askeri mahkemeye sevk edilen ancak suçlamalardan habersiz bir Filistinlinin tutukluluk süresi 5 yıla kadar defalarca uzatılabiliyor.