İsrail’de Gelecek Var ve Yamina partilerinin öncülüğündeki koalisyon hükümetinin güven oylamasının yapılacağı Meclis toplantısı yerel saatle 16.00’da başladı.
Oylama öncesi Genel Kurulda kürsüye ilk olarak kurulacak koalisyon hükümetinin güvenoyu alması halinde İsrail’in yeni başbakanı olacak Yamina lideri Naftali Bennett geldi.
Netanyahu’nun blokunda yer alan milletvekilleri sık sık Bennett’e tepki göstererek konuşmasını kesti.
Bennett’e tepki gösteren bazı milletvekilleri Meclis korumaları tarafından Genel Kurul dışına çıkarıldı.
“İran ile nükleer anlaşmanın yenilenmesi hata olur”
Bennett, kurulacak yeni hükümetin İsrail vatandaşı Filistinliler ile İsrail devleti arasında “yeni bir sayfa” açacağı vaadinde bulundu.
Konuşmasında ülkesine yönelik “güvenlik tehditlerinin” sonlanmadığını savunan Bennett, İsrail’in saldırı ve savunma kapasitesini artıracaklarını belirtti.
Bennett ayrıca işgal altındaki Batı Şeria’da özellikle “C bölgesinde” yer alan yasa dışı Yahudi yerleşim birimlerini desteklemeyi sürdüreceklerini söyledi.
İran’ın nükleer faaliyetlerine de değinen Benneet, “Yeni hükümet, ülkemiz için en büyük tehdit olan İran’ın nükleer projesiyle mücadele etmekle işe başlayacak.” ifadelerini kullandı.
Tahran yönetiminin nükleer silaha sahip olmasına izin vermeyeceklerini dile getiren Bennett, “İran’la nükleer anlaşmayı sürdürmek, dünyanın en şiddetli rejimlerinden birini meşrulaştıracak bir hatadır.” değerlendirmesinde bulundu.
Netanyahu: Filistin devletini önlemeliyiz
Başbakan Netanyahu ise Genel Kurulda yaptığı konuşmada Lapid-Bennett liderliğinde kurulan koalisyonu yıkana kadar “başı dik” olarak muhalefette kalacaklarını belirtti.
İsrail’in karşı karşıya olduğu en büyük ikinci zorluğun “bir Filistin devletini önlemek olduğunu” ileri süren Netanyahu, “Yeni ABD yönetimi zaten bu yönde hareket ediyor, (Batı Şeria’daki yasa dışı Yahudi yerleşim birimlerinde) inşaatın dondurulmasını ve Doğu Kudüs’teki Filistin konsolosluğunun yeniden açılmasını talep ediyor.” ifadelerini kullandı.
Rakibi Bennett’in uluslararası konumu, statüsü veya bilgisi olmadığını savunan Netanyahu, “İran’dakiler kutlama yapıyor. İran’a ve onun liderine bir mesajım var: Muhalefette güçlü bir ses olacağız. Yakında geri döneceğiz.” şeklinde konuştu.
İsrail Meclisinde Lapid-Bennett öncülüğündeki koalisyon için güven oylamasına ise henüz geçilmedi.
Koalisyonun kurulabilmesi için 120 sandalyeli Mecliste 61 milletvekilinin desteği gerekiyor.
Karşıt gruplar gösteri düzenledi
Öte yandan, İsrail Meclisinin farklı noktalarında toplanan yeni koalisyon hükümeti destekçileri ile Netanyahu yandaşları karşılıklı sloganlar attı.
Netanyahu yandaşları, Bennett ve koalisyon ortaklarını “İsrail’e karşı ihanet içinde olmakla” suçladı.
Koalisyon ortağı İsrail vatandaşı Filistinliler tarafından kurulan Birleşik Arap Listesi’ni (Raam) işaret eden Netanyahu yandaşları, yeni hükümetin “teröristlere” destek vereceğini iddia eden sloganlar attı.
Netanyahu yandaşları, gösteri sırasında hoparlörlerle Kur’an-ı Kerim yayını yaparak ve tekbir getirerek, Mansur Abbas liderliğindeki Raam’ın içinde bulunduğu koalisyon hükümetinin İsrail karşıtı olduğu iddiasını dile getirmeye çalıştı.
Bu davranışlarıyla Netanyahu yandaşları, koalisyon hükümetindeki partileri “İslamcılarla iş tutmakla” eleştirdi.
Öte yandan Netanyahu karşıtları da, “suç işleyen” bir başbakanının gitmesi gerektiğini ifade eden pankart ve afişler açtı.
Yeni hükümete destek veren Netanyahu karşıtları, “Arap ve Yahudilerin birlikte barış içinde yaşadığı bir ülke istediklerini” ifade etti.
Netanyahu hükümeti için son saatler
İsrail’de en uzun süre başbakanlık yapan isim olan ve Mart 2009’dan bu yana aralıksız şekilde bu koltukta oturan Netanyahu yönetiminde sona yaklaşıldı.
Gelecek Var Partisi lideri Yair Lapid ve Yamina lideri Bennett’in öncülüğünde oluşturulan koalisyon hükümetinin güven oylaması süreci hala devam ediyor.
Lapid-Bennett koalisyonunun kurulabilmesi için 120 sandalyeli Mecliste 61 milletvekilinin güvenoyuna ihtiyaç duyuluyor.
Netanyahu’ya muhalif 8 partinin oluşturduğu koalisyonun toplam milletvekili sayı ise 62.
Her ne kadar milletvekili sayısı güvenoyu için kritik eşikte olsa da İsrail basını, Lapid-Bennett koalisyonunun büyük olasılıkla yeterli desteği alarak göreve başlayacağını yazıyor.
Bennett yeni başbakan olacak
Koalisyon hükümeti güvenoyu alırsa 12 yıllık Netanyahu iktidarı sona erecek ve Yamina lideri Bennett başbakanlık koltuğuna oturacak.
Bennett, 2 yıl boyunca başbakanlık görevini yürüttükten sonra Ağustos 2023’te koltuğu koalisyon ortağı Gelecek Var Partisi lideri Lapid’e devredecek.
Koalisyonun uzun soluklu olup olmayacağı merak konusu
Bennett-Lapid koalisyonu, Netanyahu karşıtlığında birleşmiş, farklı görüşlere sahip 8 partiden oluşuyor.
Hem sandalye sayısının kritik eşikte olması hem partilerin bazı konularda tamamen farklı görüşlere sahip olması nedeniyle İsrail’de koalisyonun ömrünün uzun soluklu olup olmayacağı tartışılıyor.
Bennett’in partisi Yamina aşırı sağ görüşleriyle öne çıkıyor ve işgal altındaki Batı Şeria’da yasa dışı Yahudi yerleşim birimlerini destekliyor.
Koalisyonun ortaklarından İsrail vatandaşı Filistinlileri temsil eden Birleşik Arap Listesi (Raam) ise buna karşı çıkıyor. Bir diğer koalisyon ortağı Meretz ise sol blokta yer alan bir parti.
Bu nedenle koalisyon hükümetinin uzun soluklu olmayacağı ve bu yılın sonunda İsrail’in yeniden erken seçime gitmek zorunda kalabileceği yorumları yapılıyor.