Kudüs İbrani Üniversitesi Uluslararası İlişkiler Uzmanı Dr. Yonatan Freeman, İsrail’de muhalefet partileri arasında birlik olmadığını ve bu durumun 120 sandalyeli İsrail Meclisinde 64 milletvekilinin desteğine sahip olan Başbakan Binyamin Netanyahu hükümetinin devrilmesini zorlaştırdığını söyledi.
Freeman, AA muhabirine yaptığı açıklamada, gelecek seçimlerde Netanyahu’yu devirmeye öncülük etmesi beklenen isimlerden Ulusal Birlik Partisi lideri Benny Gantz, ana muhalefet ve Gelecek Var Partisi lideri Yair Lapid ve İşçi Partisi lideri Yair Golan arasında kutuplaşma olduğunu söyledi.
İsrailli uzman, “Gantz’ın istifası sunmasından 48 saat sonra yürürlüğe girmesine rağmen, mecliste hükümet hala çoğunlukta ve bu hükümetin, bu koalisyonun savaştan önce de var olduğunu unutmamalıyız.” ifadesini kullandı.
Netanyahu hükümetinin savaştan önce de çoğunluğu elinde tuttuğunu hatırlatan Freeman, “Gantz, savaşın başlamasından sadece birkaç gün sonra hükümete dahil oldu ancak hükümet bundan önce de mevcuttu. Dolayısıyla, hükümet teknik olarak hala işliyor ve hala mecliste çoğunluğa sahip.” değerlendirmesinde bulundu.
Netanyahu’yu destekleyen partilerde birlik yok
Uluslararası İlişkiler Uzmanı Freeman, “Netanyahu’yu destekleyen partilerde birlik olmadığı gibi muhalefette de bir kişinin liderliğinde toplanmış bir birlik yok. Elimizde Gantz ve Yair Lapid var, aralarında kimin liderlik edeceği konusunda da anlaşmazlık var. Bunun yanında İşçi Partisi Başkanı Yair Golan gibi yeni bir oyuncumuz var ve o da şu anda herkesi birleştireceğim diyor.” şeklinde konuştu.
İsrail’de muhalefet arasındaki bölünmüşlüğe işaret eden Freeman, “Yani, herkes muhalefeti birleştireceğini söylüyor ancak bunu söyleyen 3 kişi var. Bu durum, yeni seçim yapılsa bile muhalefetteki bölünmüşlükten dolayı Netanyahu’ya koalisyonunu sürdürme avantajı sağlıyor.” ifadesini kullandı.
Freeman, Gantz’ın Gazze’deki savaşa yönelik Netanyahu hükümetinin aldığı kararlarda etkisiz kaldığını belirterek, “Gantz’in hükümetten ayrılmasıyla kararları daha aşırı unsurların alacağı ve farklı şeyler yapacaklarını söyleyenler var. Örneğin, bu unsurlardan bazıları Gazze’de ve diğer yerlerde yeni yerleşim yerleri inşa etme çağrısı yapıyorlardı.” şeklinde konuştu.
Gantz, istifa sebebini Netanyahu’nun Gazze’deki savaşa ilişkin kararlarından duyduğu memnuniyetsizliğe bağlasa da istifa kararının, Netanyahu’nun politikalarını etkileyemediği için son haftalarda yapılan anketlerde kendisine yönelik desteğin azalmasıyla ilgili olduğu yorumu yapılıyor.
Ulusal Birlik Partisi lideri Gantz, 11 Ekim 2023’te hükümete katılmasından bu yana Gazze’ye yönelik saldırılarla ilgili Netanyahu ile çok fazla fikir ayrılığı yaşamadığı gibi aynı zamanda ABD’nin karşı çıktığı İsrail’in Refah kentine yönelik saldırıları meselesini Washington yönetiminin kabul etmesinde de katkı sağladı.
Gantz’ın Netanyahu’dan farkı yok
Durumun sanıldığı gibi olmadığını belirten Freeman, “Sonuç olarak, Gantz’ın Gazze’deki savaşla ilgili söylediklerine baktığınızda Netanyahu’nun söylediklerinden pek de bir farkı olmadığını görürsünüz.” ifadesini kullandı.
Gantz’ın 9 Haziran’da yaptığı “Gazze’deki İsrailli esirlere ilişkin herhangi bir hükümet girişimini Meclis yoluyla destekleyeceği” yönündeki açıklamasını, “Netanyahu’ya ek destek” olarak yorumlayan Freeman, şu ifadeleri kullandı:
“Netanyahu’nun koalisyonundaki bazı unsurlar Hamas ile anlaşma yapılmasını desteklemeyeceklerini söyleyerek gövde gösterisi yapsa da, Netanyahu, Gantz’ın yurt dışından alacağı destekle böyle bir anlaşmayı mecliste destekleyeceğine güvenebilir.”
Gantz’ın istifası ve savaş kabinesinin feshedilme ihtimaline ilişkin Freeman, “Sonuç olarak Netanyahu, her zaman olduğu gibi, bu savaşın gidişatında da büyük bir ağırlığa sahip.” dedi.
Uluslararası İlişkiler Uzmanı Freeman, İsrail’in aşırı sağcı Maliye Bakanı Bezalel Smotrich ve Ulusal Güvenlik Bakanı Itamar Ben-Gvir’ın savaş kabinesine katılma ihtimallerine ilişkin “Netanyahu istemezse olmaz.” değerlendirmesinde bulundu.
Ben-Gvir ve Smotrich’in, Gazze’de ateşkes ve esir takası anlaşması yapılması durumunda hükümetten ayrılma tehditlerini “önemsemedeğini” ifade eden İsrailli uzman, “Sanırım şöyle diyecekler: Biz denedik. Anlaşmaya karşı oy verdik ama onaylandı. İçeriden etkilemeye çalışmak için hükümette kalacağız ki bu, dışarıda olmamızdan çok daha iyi ve daha iyi.” şeklinde konuştu.
Uluslararası İlişkiler Uzmanı Freeman, aşırı sağ partilerin hükümetin düşmesi halinde seçim yapacaklarını çok iyi bildiklerini, kamuoyu yoklamalarının ise ne Netanyahu’nun ne de bu partilerin kazanabileceğini gösterdiğini ifade etti.
İsrail’deki kamuoyu yoklamaları, bugün seçim yapılması halinde muhalefetin Netanyahu’nun blokundan daha fazla sandalye elde edeceğini gösteriyor.