İsrail Cumhurbaşkanı Isaac Herzog’un bölgesel meselelerde inisiyatif alarak Netanyahu’nun aksine rasyonel bir anlayışla hareket ettiği ve bu konuda hükümetle koordinasyon halinde olduğu gözleniyor.
AA muhabirine konuşan İsrailli uzmanlar, bölgede bugün gelinen noktada ilişkilerin geliştirilmesinin iki ülkenin de yararına olacağını vurgulayarak, ziyaretin yeni bir dönemi başlatabileceğini ifade etti.
Kudüs İbrani Üniversitesinde araştırmacı Roni Shaked, iki ülke arasındaki siyasi ilişkilerin dalgalı seyretmesine rağmen ticari ilişkilerin sürekli geliştiğini söyledi.
İsrail halkının Türkiye’yi ziyaret etmeyi özlediğini belirten Shaked, “Türkiye’nin İsrailli turistlerin geri gelmesini istediğini düşünüyorum. Türkiye, İsrailliler için önemli bir tatil destinasyonu ve birçok İsrailli Türkiye’ye yeniden gitmek istiyor.” dedi.
Shaked, çıkarları gözetmenin iki taraf için de faydalı olacağını belirterek, şunları kaydetti:
“Herzog’un ziyareti, 2008’den bu yana İsrail’den Türkiye’ye ilk üst düzey temas olma özelliği taşıyor. Bu Türkiye gibi büyük ve önemli bir ülke için çok uzun bir süre, aynı şekilde İsrail için de. Bence İsrail, Türkiye’ye, Türkiye de İsrail’e ihtiyaç duyuyor.”
Enerji iş birliği gündemde
Ukrayna’daki savaşın bölgede yeni bir düzen oluşturduğuna işaret eden Shaked, “Yeni bir zamandayız, özellikle Ukrayna’daki savaşın oluşturduğu tablo bizimle Türkiye arasındaki ilişkide yeni iş birlikleri doğurur.” ifadelerini kullandı.
Shaked, Türkiye-İsrail ilişkilerinde enerji hatlarının gündemde olacağını ve iki ülkeyi birbirine yakınlaştıran unsurlardan birinin bu olduğunu belirterek, “İsrail’in Türkiye üzerinden bir gaz boru hattı açarak gazını Avrupa’ya satması, iki ülke açısından çok yararlı olacaktır.” değerlendirmesinde bulundu.
İsrail Dışişleri Bakanlığında Bakan Yardımcılığı seviyesindeki Genel Direktörlük görevi yapmış aynı zamanda 1980’li yıllarda İsrail’in Ankara Büyükelçiliğinde Maslahatgüzar olan Alon Liel de İsrail Cumhurbaşkanı Herzog’un ziyaretinin ilişkilerde yeni bir dönemi hazırlayabileceğini dile getirdi.
Herzog’un enerji konusunda Türkiye’de yaptığı temasları ve aldığı mesajları dönünce İsrail hükümetine ileteceğini belirten Liel, bu ziyaretin İsrail hükümeti ile koordinasyon halinde planlandığına dikkati çekti.
“Herzog Türkiye konusunda babasının izinden gidiyor”
Liel, Herzog’un Türkiye ile ilişkilere, 1983-1993 döneminde İsrail Cumhurbaşkanı olan babası Chaim Herzog’un liderliğinde iki ülke arasında atılan tarihi adımları göz önüne alıp “kişisel bir yönden” baktığını anlatarak, şöyle devam etti:
“Cumhurbaşkanı Isaac Herzog, Türkiye ile ittifakı, 30 yıl önce 1992’de gerçekleştirdiği ziyaretle inşa eden babasının izinden yürüdüğünü düşünüyor. (Baba) Chaim Herzog, bu dönemde Cumhurbaşkanı Turgut Özal ve Başbakan Süleyman Demirel ile görüştü, çok, çok tarihi bir ziyaretti. Bu ilişkilerde bir dönüm noktasıydı. İki ülke arasında askeri ve güvenlik iş birliği anlaşmaları imzalandı. Türkiye’ye Yahudi cemaatinin göçünün 500. yıl dönümüydü.”
İlişkilerde bardağın yarısı yakın zamanda doldu
Liel, son olarak iki ülke ilişkilerinin seyrine dair, “Birkaç ay öncesine kadar karşılıklı ilişkilerde boş bir bardağımız vardı. Ancak bu cumhurbaşkanlığı ziyareti, yaklaşık 10 yıldır boş kalan bardağın yarısını doldurabilir, bir temel oluşturabilir.” ifadelerini kullandı.