ABD öncülüğündeki NATO güçlerinin Ağustos 2021’de Afganistan’dan ayrılması ve Taliban’ın yönetime gelmesiyle ülke, uluslararası toplumun o zamana kadar sağladığı yardımlardan bir anda mahrum kalmış ve ekonomi ciddi oranda zarar görmüştü.
Bu nedenle derinleşen insani krizin giderilmesine katkı sunmak amacıyla Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın talimatları doğrultusunda İçişleri Bakanlığı Afet ve Acil Durum Yönetimi Başkanlığı (AFAD) koordinasyonunda Türkiye’deki çeşitli sivil toplum kuruluşlarının (STK) desteğiyle organize edilen 6 “İyilik Treni” Afganistan’a getirdiği tonlarca yardımla büyük bir boşluğu doldurdu.
Şu ana kadar Afganistan’a ulaşan 6 trenle gelen yaklaşık 7 bin ton insani yardım ülkedeki 34 vilayette en az 4’er kez dağıtıldı.
Vilayetlerde, ihtiyaç sahibi on binlerce aileye kışlık giyim, battaniye, un, şeker, yağ, makarna, çeşitli bakliyatlar, salça gibi temel gıda desteği sağlandı.
Bunun yanında, yetimhaneler, okullar, ibadethaneler, hastaneler ve çeşitli dezavantajlı gruplar için de kırtasiye malzemesi, halı, tekerlekli sandalye, ilaç ve sağlık malzemeleri gibi onlarca kalemde binlerce malzeme yardımı yapıldı.
Ayrıca, ülkede yaz aylarında yaşanan deprem ve sel felaketleri nedeniyle zarara uğrayan yüzlerce Afgan aileye de söz konusu yardımlar ulaştırıldı. Bu kapsamda, 5’inci İyilik Treni ile gelen yardımlar sadece bu bölgelerdeki afetzedelere gönderildi.
Böylece, 6 İyilik Treni ile gelen yardımların dağıtımı sona erdi ancak başkent Kabil’de bulunan Türk kurumları aracılığıyla Afgan halkına insani yardım ulaştırılmasına devam ediliyor.
Yardımlar, Türk kurumları ve Afgan Kızılayı iş birliğiyle dağıtıldı
Yardımların ihtiyaç sahibi Afgan ailelere ulaştırılması, Türkiye’nin Kabil Büyükelçiliği gözetiminde AFAD, Türk İşbirliği ve Koordinasyon Ajansı Başkanlığı (TİKA), Türkiye Maarif Vakfı ve Türk Kızılay gibi Afganistan’da faaliyet gösteren Türk kurumlarıyla Afgan Kızılayı’nın koordinasyonunda gerçekleştirildi.
Her dağıtım noktasında Türk kurumlarının temsilcilerinin hazır bulunması ile yardımların gerçek ihtiyaç sahiplerine ulaştırılması sağlandı.
700 binden fazla kişiye yardım götürüldü
AA muhabirine konuşan Türkiye’nin Kabil Büyükelçisi Cihad Erginay, Türkiye’nin İyilik Trenleri ile gelen yardımlara ek olarak, Birleşmiş Milletler ve İslam İşbirliği Teşkilatı gibi uluslararası kurumlar, Kabil’de bulunan kendi kurumları ve Türkiye’den gelen Sivil Toplum Örgütleri ve bireysel hayırseverler vasıtasıyla Afgan halkına insani yardımları ulaştırdığını ve bundan sonra da bunu devam ettireceğini söyledi.
Afganistan’da büyük bir insani kriz yaşandığını kaydeden Erginay, “Uluslararası toplum bu ihtiyacın giderilmesi için yoğun bir çaba içerisindedir. Çeşitli uluslararası organizasyonlar üzerinden bu yardım faaliyetleri sürdürülmektedir. Fakat ülkelerin de münferit yardım çabaları var. Türkiye’de bunların başında gelmekte. Türkiye sahada en fazla yardımda bulunan ülkelerin başında gelmekte.” dedi.
Erginay, İyilik Trenlerinin Afganistan’daki insani ihtiyacı karşılamada üstlendiği rol hakkında şu ifadeleri kullandı:
“6 trenin 5’i sadece insani yardımlara matuf yardım sağlamıştır. Bunların toplamı 60 bin aile ve yaklaşık 600 bin kişidir. 5’inci trenimizle gelen, bir trene mahsus olan ve sel ile deprem bölgelerine sağlanan yardımı da hesaba katarsak yaklaşık 70-75 bin aileye, yani 700-750 bin kişiye doğrudan yardım sağladığımızı varsayabiliriz. Afgan aileleri malum geniş aileler oluyor genelde.”
“İnsanlar şükran duygularını ifade ediyor”
Bu yıl kış mevsiminin geçen yıla göre daha sert geçeceğine dair öngörülerin olduğunu ve uluslararası kurumların Afganistan’a yönelik yardım çağrılarına destek vermenin önemli olduğunu vurgulayan Erginay, ülkenin her alanda ihtiyaçlarının olduğunu kaydetti.
Erginay, yardımlara ilişkin şunları söyledi:
“Afganistan’da insanlar yardımlarımıza yönelik şükran duygularını her fırsatta ifade etmektedirler. İnsanlar Türkiye’nin ne kadar ön planda olduğunu, bu yardımları ne kadar içten ve özveriyle yaptığını görüyorlar ve bu yardım faaliyetlerinin önümüzdeki dönemde de devam ettirilmesi önemli. Çünkü istatistikler gösteriyor ki Afganistan’da toplumun büyük bir çoğunluğu açlık sınırının altında yaşamaktadır ne yazık ki. Yetersiz beslenme çok önemli bir sorun haline gelmiştir Afganistan’da. Özellikle çocuklar ve anneler arasında. Bunlar da tabii sağlıksız bir nesle ve bununla bağlantılı sağlık sorunlarının artmasına yol açıyor. Bu da hastaneler üzerindeki baskıyı artırıyor ve sağlık sisteminde birçok ihtiyaç doğuyor. Biz bu alanda da yardım etmeye gayret ediyoruz.”
Erginay, son olarak Afganistan’ın en büyük ikinci çocuk hastanesi olan başkent Kabil’deki Atatürk Çocuk Hastanesi’ne de yardımda bulunduklarını belirterek “Afganistan’ın önemli bir kısmından çocuklar tedaviye bu hastaneye gelmektedir. Son dönemde bu hastanenin işletme masraflarını Türkiye önemli ölçüde karşılamıştır. Bu şekilde de özellikle yetersiz beslenme neticesinde oluşan sorunların giderilmesine katkı sağlamaya çalışıyoruz.” ifadelerini kullandı.
Daha önce yardım gitmemiş köylere ulaşıldı
Afganistan’da gerek yolların kötü olması, gerekse engebeli arazi şartları nedeniyle yardım ulaştırılırken birçok zorlukla karşılaşıldığını kaydeden Erginay, “Ancak biz bütün bu sorunları aştık ve mümkün mertebe daha önce yardım gitmeyen yerlere ulaşmaya çalışarak bunları gerçek ihtiyaç sahiplerine götürdük. Şimdiye kadar hiç yardım almamış köylere dahi ulaşabildik.” dedi.
Erginay, sözlerini şu şekilde tamamladı:
“Ancak bu insani yardım faaliyetleri sürdürülebilir değildir. Artık Afgan halkının kendi ayakları üzerinde durmasını sağlayacak bir çaba içerisine girmesi gerekiyor uluslararası toplumun. Bunun için de istihdam yaratıcı projelerin gündemde daha fazla yerini almasında yarar görüyoruz.”