Dışişleri Bakanlığının yayımladığı ‘Diplomatik Bluebook 2024’ raporunda, Çin ile ortak stratejik çıkarlara dayalı, karşılıklı yarar sağlayan bir ilişkinin teşvik edileceği bildirildi.
Benzer ifade, raporun, en son 2019 tarihli versiyonunda da kayda geçirilirken, böylelikle Japonya 5 yıl sonra yeniden ‘stratejik ve karşılıklı yarar sağlayan’ ifadesine yer verdi.
Öte yandan Çin’in, Güney Çin Denizi’ndeki ‘statükoyu tek taraflı değiştirecek teşebbüslerine’ dikkat çekilen raporda, bu eylemlerden derin endişe duyulduğu aktarıldı.
Raporda, bu eylemler karşısında ABD, Japonya ve Filipinler arasında üçlü işbirliğinin hızlandırılmasının önemi vurgulandı.
Japonya ve Güney Kore’nin yakın işbirliği vurgusu
Güney Kore’ye yönelik önemli komşu ülke tanımlaması yapılan raporda, Japonya’nın bu ülkeyle “uluslararası toplumun çeşitli konularını ele almak için bir ortak olarak” işbirliği yapması gerektiği belirtildi.
Raporda, “Hint-Pasifik bölgesindeki ciddi güvenlik ortamı göz önüne tutulduğunda, Japonya ve Güney Kore’nin yakın işbirliğine her zamankinden daha fazla ihtiyaç var” ifadesi kullanıldı.
Japonya’nın güvenliğine ‘ciddi ve yakın tehditler’ oluşturduğu kaydedilen Kuzey Kore’nin nükleer ve füze programları karşısında, Tokyo ve Seul hükümetlerinin, ABD ile üçlü güvenlik işbirliğinin güçlendirilmesinin önemi kayda geçirildi.
Raporda, Rusya’nın sadece “Çin’le değil, Kuzey Kore ile de ilişkileri geliştirme yönünde hamleleri” karşısında ihtiyatlı tutum sergilendiği aktarıldı.
ABD ile birlikte Çin’in Güney Çin Denizi’ndeki artan faaliyetlerine tepki veren Tokyo ile Pekin arasında, Doğu Çin Denizi adaları ve Pekin’in bölgede artan askeri ve ekonomik etkisi zaman zaman ilişkilerde gerilim yaratıyor.
Pekin’in Japonya kıyılarında Rusya ile artan ortak askeri tatbikatları da Tokyo’yu endişelendiren diğer konu olarak görülürken, ABD’nin bölgedeki en önemli müttefiki olan Tokyo, askeri varlığını Okinawa ve Tayvan’ın hemen doğusundaki uzak adalar da dahil olmak üzere güneybatı Japonya’ya kaydırıyor.
İkinci Dünya Savaşı’nın başlamasından önce Çin’e askeri çıkarma gerçekleştiren Japonya ile Çin ilişkileri gerilimlere açık olsa da, Japonya’nın uzun yıllar Çin’in en büyük ticaret ortağı olduğu, Çin’in de Japonya’nın ikinci büyük ticaret ülkesi ve ihracat piyasası olduğu dikkat çekiyor.