İkinci Dünya Savaşı sonrası Rusya’nın, Japonya’nın kuzeyinde ilhak ettiği Kuril Adaları sorunu nedeniyle iki ülkenin imzalamadığı barış anlaşması yeniden gündeme geldi.
Rusya’nın dün, Japon hükümetinin “Ukrayna’daki savaşla bağlantılı yaptırımları”nı gerekçe göstererek “ikili barış müzakerelerini askıya alma” kararına, Japonya tepki gösterdi.
Japonya Başbakanı Kişida Fumio, Rusya’nın “karşıt yaptırımları gerekçe göstererek” Japonya ile yürütülen barış müzakerelerini reddetmesini “kabul edilemez” buldu. Meclis oturumunda konuşan Kişida “oldukça mantıksız ve tamamıyla kabul edilemez” diye nitelediği “Rusya’nın hamlelerini” protesto ettiklerini söyledi.
Ülkesinin pozisyonunun “değişmediğini” açıklayan Kişida, “bölgesel sorunların çözülmesi ve Rusya ile barış anlaşmasının nihayete erdirilmesini hedeflemeyi sürdüreceklerini” bildirdi.
Söz konusu ekonomik yaptırımların, “Rusya’nın saldırılarından” kaynaklandığını dile getiren Kişida, Moskova yönetiminin “Japon-Rus ilişkilerinin sorumluluğundan kaçtığını” belirtti.
Kabine Baş Sekreteri Matsuno Hirokazu da düzenlediği basın toplantısında, Rusya’nın Tokyo Büyükelçiliğine, Japonya’nın duruşunun aktarıldığını kaydederek, “Uluslararası düzeni korumak için kararlı tavrımızı sürdüreceğiz” dedi.
Moskova’nın kararı
Rusya Dışişleri Bakanlığı, Japonya’nın, Ukrayna’daki savaş ile bağlantılı olarak “Rusya’ya karşı düşmanca tek taraflı yaptırımlara” başvurduğunu açıklamıştı.
Açıklamada, “Rus tarafı, mevcut koşullarda Rusya’nın çıkarlarına zarar vermeye çalışan ve düşmanca pozisyon alan bir devletle ikili ilişkilere yönelik temel bir belgenin imzalanmasının müzakere edilmesinin imkansızlığı nedeniyle Japonya ile barış anlaşması müzakerelerine devam etme niyetinde değildir.” ifadesi kullanılmıştı.
Rusya’nın Japon vatandaşlar için Güney Kuril adalarına vizesiz seyahat uygulamasına ve orada ortak ekonomik faaliyetler kurma konusundaki diyaloğa da son verildiği bildirilen açıklamada, Japonya’nın Karadeniz Ekonomik İşbirliği Örgütü sektörel diyalogda iş birliği ortağı statüsünün de sona erdirildiği kaydedilmişti.
Rusya ile Japonya arasındaki Kuril sorunu
İkinci Dünya Savaşı’nın sonunda Sovyetler Birliği, Japonya’nın Pasifik Okyanusu ile Ohotsk Denizi’ni birbirinden ayıran yaklaşık 1300 kilometre boyunca uzanan Kuril adalarını 1945’te ilhak etmişti.
İlhakın ardından Japonya tarafından da “Kuzey Bölgeleri” olarak adlandırılan toprak parçası konusundaki uyuşmazlık nedeniyle Rusya ile Japonya arasında barış antlaşması imzalanması için yapılan görüşmelerde taraflar sonuca ulaşamıyor.