Japonya’da iktidardaki Liberal Demokrat Parti’nin (LDP) hak desteği yüzde 30’un altına düşen Suga Yoşihide’nin yerine Fumio Kişida’yı genel başkan ve başbakanlığa getirerek girdiği bugünkü genel seçimde keskin kayıplara uğradığı belirtildi. Buna rağmen sandık çıkış anketlerine göre LDP ile koalisyon ortağı Komeito, parlamentonun alt kanadında milletvekili çoğunluğunu ve dolayısıyla iktidarı korudu.
İlk gelen sonuçlara göre koalisyon ortakları, meclisteki 465 milletvekilliğinden 238’ini garantiledi. Projeksiyonlar LPD ile Komeito’nun 239-288 arasında milletvekilliği kazanacağını gösterdi.
LDP’nin 212-253, Komeito’nun 27-35 arası vekillikle toplam vekil sayıları meclisteki 233 çoğunluğu geçiyor.
305 vekillikten önemli kayıp
Ancak bu, bir yandan koronavirüs pandemisinin etkileri diğer yandan ABD’nin Çin’e karşı Pasifik’te çıkardığı gerilimin kıskacındaki Japon hükümeti açısından halihazırdaki 305 vekillikten önemli kayıp anlamına geliyor.
İlk sonuçları “Meclis seçimi bir liderlik seçmekle ilgili. İktidar koalisyonu olarak kesinlikle çoğunluğu elimizde tutarak seçmenlerden yetki aldığımıza inanıyorum” diye yorumlayan Başbakan Fumio Kişida, öngörülen sandalye kaybı içinse ‘kısmen muhalefet partilerinin tek sandalyeli seçim bölgelerinde birleşik adaylar çıkarma stratejisine ve kısmen kendi selefleri hakkında son 4 yılda seçmenlerin olumsuz hüküm vermelerinden kaynaklandığı’ değerlendirmesini yaptı.
Koltuğu sallanabilir
Analistler ise dünyanın 3 numaralı ekonomisinde gelecek yılki parlamentonun üst kanadı seçimleri öncesinde çok sayıda vekilliğin kaybedilmesinin, iktidar partisinde Başbakan Kişida’nın popülaritesi ve liderlik yeteneği konusunda soru işaretleri yaratabileceğine dair uyardı.
LDP içi liderlik yarışını, anketlere göre halkın 2020’den beri İdari Reform ve Düzenleyici Reform Bakanı sıfatıyla koronavirüse karşı aşılama programını yöneten Taro Kono’yu desteklemesine rağmen statükonun adayı olarak kazanan ve 4 Ekim’de başbakan koltuğuna oturan eski Dışişleri Bakanı Kişida’ya (64) halk desteği şimdilik yüzde 50 civarında. Dolayısıyla seçim sonuçları gelir gelmez, Kişida, koronavirüs pandemisinin ekonomik etkilerine karşı onlarca trilyon yen değerinde yeni teşvik paketini yıl sonuna kadar çıkarma vaadinde bulundu.
Osaka’dan çıkan yeni ulusal güç
Seçimin asıl galibi, vekil sayısını üç kattan fazla artırarak mecliste Komeito’yu geçip muhalefetteki Japonya Anayasal Demokratik Partisi’nden sonra üçüncü güç haline gelen muhafazakar eğilimli Japonya İnovasyon Partisi oldu. Osaka merkezli bu partinin ulusal bir güç olarak ortaya çıkması, Kişida’nın hesaplarını bozabilir.
Ritsumeikan Asya Pasifik Üniversitesi’nin uluslararası ilişkiler profesörü Yoiçiro Sato, Japonya İnovasyon Partisi’nin seçimde ‘Osaka bölgesini silip süpürdüğüne ve önemli bir muhafazakar blok olarak ortaya çıktığına’ dikkat çekti. Sato “Kişida’nın zengin-yoksul gelir farkını daraltacak şekilde yeni kapitalizm fikrini bloke edeceklerdir” dedi.
Muhalefet ilk kez komünistleri de alarak birleşti
Bu seçimin bir diğer dikkat çekici veçhesi de genellikle paramparça manzara çizen muhalefetin bu kez genelde dışlanan Japon Komünist Partisi’ni de saflarına katıp birleşmesi ve çoğu bölgede iktidara karşı tek aday göstermesiydi.