Bugün Ramazan Bayramı’nın ilk günü kutlanıyor. Merak edilenler arasında ‘kadınlar bayram namazı kılabilir mi, bayram namazı kadınlara farz mı’ soruları da yer aldı.
Kadınların bayram namazına katılmamasıyla ilgili dini yorumlar mevcut. Bazı İslam alimleri, kadınların evlerinde ibadet etmelerinin daha faziletli olduğunu savunurken, bazıları da kadınların toplu ibadetlere katılmasının teşvik edilmesi gerektiğini vurgular. Diyanet İşleri Başkanlığı ise resmi internet sayfası üzerinden konu ile ilgili tüm bu sorulara cevap verdi.
Diyanet’in kadınların bayram namazı kılmasıyla ilgili açıklaması şu şekilde:
İslam âlimlerinin ittifakına göre kadınlar, cuma ve bayram namazlarıyla yükümlü değildirler (Semerkandî, Tuhfe, II, 161, 166; Halîl, Muhtasar, 45, 47; İbn Rüşd, Bidâye, I, 157; Şirbînî, Muğni’l-muhtâc, I, 462). Bununla birlikte Hz. Peygamber (s.a.s.), kadınları bayram namazına katılmaya teşvik etmiştir (Buhârî, Îdeyn, 15, 21; Hac, 81; Müslim, Salâtü’l-îdeyn, 1-3, 10-12). Bu itibarla kadınlar, şartların elverişli olması halinde cuma ve bayram namazlarına katılabilirler.
Asr-ı saadetten günümüze kadar müçtehit imamlar, alimler ve bütün müslümanlar, cuma namazının kadınlara farz olmadığı konusunda ittifak etmişlerdir (İbnü’l- Hümam, Fethü’l-Kadir, II, 62; İbn Rüşd, Bidayetü’l-Müctehid, I, 157; İbn Kudame, Muğni, II, 193; İbn Hazm, el-Muhalla, III, 259; Şirbini, Muğni’l-muhtac, I, 276).
Cuma ve bayram namazı gibi ibadetlerden kadınların muaf tutulmaları nasıl açıklanabilir?
Cuma namazı, akıllı, ergenlik çağına erişmiş, sağlıklı, hür ve mukim erkek Müslümanlara farzdır. Kadınlar, hürriyeti kısıtlı olanlar, yolcular ve cemaate gelemeyecek kadar mazereti olanlar cuma namazı kılmakla yükümlü değildirler. Ancak cuma namazını kılmaları halinde bu namazları geçerli olup ayrıca öğle namazı kılmaları gerekmez.
Cuma namazının kadınlara farz kılınmamış olması, onlar hakkında bir mahrumiyet değil bir muafiyettir. Diledikleri takdirde, camiye gidip cemaatle cuma namazı kılmalarında dinen bir engel yoktur. Hatta, hutbe ve vaazlardan istifade etmeleri için cuma namazlarına devam etmeleri tavsiye olunur.
Bayram namazlarında da aynı durum söz konusudur. Hz. Muhammed döneminde kadınların, namaza katıldıkları; adetli oldukları için namaz kılamayacak durumda olanların ise Musallanın kenarında durup tekbirlere katıldıkları ve hutbeyi dinledikleri bilinmektedir (Buhari, Salat 2; Müslim, Salatü’l-ideyn, 10, 11).