Kanada Başbakanı Justin Trudeau, Katoliklerin ruhani lideri ve Vatikan Devlet Başkanı Papa Franciscus’un, Kanada’daki yerli çocukların, Katolik Kilisesine bağlı yatılı okullarda fiziksel ve cinsel istismara maruz kalmasından ötürü özür ve af dilemesine ilişkin açıklama yaptı.
- Papa, Katolik okullarında çektikleri acılardan ötürü Kanadalı yerlilerden özür diledi
Başbakan Trudeau, yazılı açıklamada, “Papa Franciscus’un, Kanada’da yatılı okul sistemini işletmedeki Roma Katolik Kilisesi’nin rolü nedeniyle bugün hayatta olanlar, aileleri ve eve hiç gelmeyenlerle ilgili yerli halklardan özür dilemesini kabul ediyorum. Kanada yerlileri onlarca yıldır bir özür bekliyordu.” ifadesini kullandı.
Trudeau, “Bu özür, gerçekleri doğrudan sorumlu kurumlardan birine anlatan ve acı dolu anılarını anlatıp yeniden yaşayan mağdurlar olmasaydı olmazdı. On yıllardır, First Nations, Inuit ve Metis yerlileri, Papa’ya çocuklarının bu yatılı okullara devam ederken maruz kaldıkları manevi, kültürel, duygusal, fiziksel ve cinsel istismarı tanıması için çağrıda bulunuyor ve onlarca yıldır bir özür bekliyordu.” ifadelerine yer verdi.
“Yatılı okul sisteminin acı verici mirası her gün onlarla yaşıyor”
Kanada tarihinin, en az 150 bin yerli çocuğun ailelerinden ve topluluklarından uzakta, yatılı okullarda yaşadıkları trajik gerçeklerle sonsuza kadar lekelendiğini ifade eden Trudeau, şunları kaydetti:
“Hayatta kalanlar, aileleri ve toplulukları için yatılı okul sisteminin acı verici mirası her gün onlarla yaşıyor. Geçen yıl, ülke genelindeki eski yatılı okulların alanlarındaki işaretsiz mezarların bulguları, Kanadalıları ülkemizin başarısızlıkları ve bugün hissedilmeye devam eden etkileri üzerinde düşünmeye zorladı. Ülke olarak yaşanan akıl almaz trajedileri asla unutmamalı, kaybolan ve eve gelmeyen çocukları saygıyla anmalıyız.
Bugünün özrü, geçmişimizin gerçeğini kabul etmede ileriye doğru bir adımdır. Yatılı okul sisteminin mirasını, Kanada hükümeti ve Katolik Kilisesi de dahil olmak üzere onu yaratan, sürdüren ve işleten kurumlardan ayıramayız. Bugünün özrü, birçokları için güçlü incinme ve travma duygularını yeniden su yüzüne çıkaracak. Hükümet, işaretlenmemiş defin alanlarını aramaya, yatılı okullarda olanların gerçeğini ortaya çıkarmaya ve iyileşme yolculuklarına devam etmeleri için ihtiyaç duydukları fon ve kaynaklarla ülke çapındaki yerli toplulukları desteklemeye devam edecek.”
İlk mezarlar 2021 yazında ortaya çıkarılmıştı
Kanada’da eski yatılı kilise okulu bahçesindeki kayıt dışı çocuk mezarları ilk defa 29 Mayıs 2021’de British Columbia eyaletinin Kamloops kentindeki yatılı kilise okulunun bahçesinde bulunan 215 çocuğa ait ceset kalıntılarıyla gündeme gelmişti.
Saskatchewan eyaletindeki Marieval Yatılı Kilise Okulunun bahçesinde, 24 Haziran 2021’de, resmi kayıtlarda olmayan 751 çocuk cesedi kalıntısının olduğu mezarlar bulunmuştu.
Kanada’nın British Columbia eyaletindeki eski St. Eugene Misyon Okulunun yakınında da 30 Haziran 2021’de 182 çocuğa ait ceset kalıntılarının olduğu kayıt dışı mezarlar saptanmıştı.
British Columbia eyaletinin Güney Körfez Adaları’ndan Penelakut Adası’ndaki Penelakut Yerli Kabilesi de 12 Temmuz 2021’de yaptıkları duyuruda, Kuper Yatılı Kilise Okuluna ait bölgede 160’tan fazla “belgesiz ve işaretsiz” mezar bulunduğunu açıklamıştı.
Kanada tarihinin en büyük çocuk istismarı
Kanada tarihinin en büyük çocuk istismarının yaşandığı yer olarak kabul edilen Yatılı Kilise Okullarının ilki, 1880’lerin başında açıldı ve sonuncusu da 1996 yılında kapatıldı.
150 binden fazla yerli çocuğun ailelerinden zorla alınarak yerleştirildiği kiliselere ait yatılı okullarda, bu çocukların büyük bölümü rahip, rahibe ve diğer öğretmenler tarafından fiziksel, cinsel ve psikolojik şiddet ile istismara uğradı.
Ülkede 2010’da kurulan Hakikat ve Uzlaşma Komisyonunun kayıtlarına geçen istismarların yanı sıra bazı çocukların üzerinde tıbbi deneyler yapıldığı da belirlendi.
Kanada federal hükümeti, binlerce çocuğun açlık, soğuk ve hastalık sonucu hayatını kaybettiği yatılı kilise okullarında yaşananlar için mağdurlardan resmen özür dilemişti.