Kanada Başbakanı Justin Trudeau, her yıl 21 Haziran’da kutlanan “Ulusal Yerli Halklar Günü” dolayısıyla yaptığı yazılı açıklamada, First Nations, Inuit ve Metis yerli halklarının Kanada’ya yaptıkları ve yapmaya devam ettikleri önemli katkıları olduğunu ifade etti.
Yılın en uzun günü olan yaz gün dönümünün birçok yerli topluluk için derin kültürel, tarihi ve manevi öneme sahip olduğunu hatırlatan Trudeau, şunları kaydetti:
“Bugün yerli halkları kutlamanın zamanı olsa da uzlaşmaya giden önemli yolculukta yapılacak daha çok iş olduğunu kabul etmek için de bir fırsat. Eski Kamloops Yatılı Okulu yakınlarındaki çocuk cesedi kalıntıları, yerli halkların son yıllarda, on yıllarda ve yüz yıllarda katlandığı sistemik baskı, eşitsizlikler ve ayrımcılığın, yüzleşmeye devam ettikleri adaletsizlik ve zorlukların açık bir hatırlatıcısı olarak karşımızda duruyor.”
“150 bin yerli çocuk ailelerinden zorla ayrıldı”
Başbakan Trudeau, ülke tarihinin en karanlık sayfalarından bir olan yatılı kilise okulları konusunda ilk kez detaylı açıklamalar yaparken, “Yatılı okul sistemi altında, en az 150 bin yerli çocuk, ailelerinden ve topluluklarından zorla ayrıldı ve kasıtlı olarak ortadan kaldırmak amacıyla dillerinin ve kültürlerinin yasaklandığı yerlere götürüldü ve bu çocuklar duygusal, fiziksel ve cinsel istismara maruz kaldılar.” dedi.
“Binlerce çocuk bir daha evlerine dönemedi”
Hakikat ve Uzlaşma Komisyonunun da bu okullara gönderilen binlerce çocuğun bir daha evlerine dönemediğini bildirdiğini anımsatan Trudeau, “Ölen çocukların tam sayısı asla bilinmeyebilir ve yıkıcı bir şekilde birçok ebeveyn çocuklarına ne olduğunu asla öğrenemeyecek. Ailelerin yaşadığı bu nesiller arası travma günümüzde de devam etmekte. Kaybedilen o masum ruhları asla unutmamalıyız. Bu bizim uzlaşmaya yönelik ortak taahhüdümüz olmalıdır. Kanada hükümeti, Katolik Kilisesi’ni yatılı okul sisteminden etkilenen yerli halklardan resmi bir özür dilemeye çağırmaya devam ediyor. Sorumluluk almak, Kanada’da hakikati ve uzlaşmayı ilerletmek için önemli bir adımdır.” değerlendirmesinde bulundu.
“Bu trajediler için özür dilemek yeterli değil”
Başbakan Justin Trudeau sözlerini şöyle sürdürdü:
“Bu trajediler için özür dilemek yeterli değil. Geçmişteki yanlışları düzeltmemiz ve devam eden zorlukları çözmemiz gerekiyor. Bunu da ancak eylemle başarabiliriz. Federal kurumlarımızda önemli değişiklikler yapmak Kanada hükümetinin sorumluluğundadır. Yerli halklar ve tüm Kanadalılar için sonuçları nasıl iyileştirebileceğimizi görmek için yasalarımızı ve politikalarımızı gözden geçirmeye devam etmeli ve yerli halklarla ortaklaşa yasaları ve politikaları buna göre yeniden inşa etmeli veya geliştirmeliyiz.”
Kanada Başbakanı Justin Trudeau açıklamayı, “Geçmişimizin gerçeğini söylemede ve yerli halkların ve toplulukların bugün hala karşı karşıya olduğu sistemik adaletsizlikleri ele almada hepimize bir rol düşüyor. Somut eylemlerle ve birlikte çalışarak ileriye doğru daha iyi bir yol inşa edeceğiz.” şeklinde tamamladı.
Kanada’da 1996 yılından bu yana her 21 Haziran tarihi, Ulusal Yerli Halklar Günü olarak kutlanıyor.
Ülkede 1831 ile 1996 yılları arasında işleyen yatılı kilise okulu sistemi, yaklaşık 150 bin yerli çocuğu zorla evlerinden ve ailelerinden ayırdı. Bu çocuklardan birçoğu fiziksel ve cinsel istismara, tecavüze ve yetersiz beslenmeye maruz kalarak bazıları da üzerlerinde yapılan tıbbi deneylerde hayatlarını kaybetti.
Resmi kayıtlara göre ülke genelindeki 139 yatılı kilise okulunun neredeyse tamamı, Kanada hükümeti adına Katolik Kilisesi tarafından yönetiliyordu.