Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın Birleşik Arap Emirlikleri (BAE), Katar ve Suudi Arabistan’ı kapsayan Körfez turu kapsamında Dış Ekonomik İlişkiler Kurulu (DEİK) tarafından hayata geçirilmesi planlanan iş forumlarının ikincisi, Katar’ın başkenti Doha’daki Lusail Sarayı’nda gerçekleştirildi.
İş forumunda, iki ülkeden, başta gayrimenkul, müteahhitlik, sanayi, tarım, gıda, bilişim ve bankacılık olmak üzere birçok sektörden yaklaşık 300 iş insanı bir araya geldi.
İkili ve çoklu görüşmelerin gerçekleştirildiği görüşmelerde yeni iş birliği imkanları değerlendirilirken, yatırım fırsatları ele alındı. Türkiye ve Katar arasındaki dış ticaret hacminin nasıl artırılacağı ve üçüncü ülkelerde hangi iş birliklerinin hayata geçirilebileceği gibi konular da görüşüldü.
Heyette bulunan iş insanları, AA muhabirine yaptığı açıklamada, görüşmelerin çok olumlu geçtiğini ifade ederek, Katarlı iş insanlarının Türkiye’deki mevcut yatırımlarını artırarak yeni alanlara girmek istediğini belirtti.
İş insanları, görüşmelerin ardından Katar Emiri Şeyh Temim bin Hamed Al Sani tarafından verilen yemeğe de katıldı.
“Somut projeler üzerinde konuşuldu”
DEİK Türkiye-Katar İş Konseyi Başkanı Başar Arıoğlu, aralarında sıcak ilişkiler bulunan Orta Doğu’nun iki karşı köşesindeki iki ülkenin iş birliğinin her geçen gün arttığını belirterek, politik ve siyasi sıcaklığın iş ortamındaki sıcaklığa da dönüştüğünü, karşılıklı yatırımların artması ve yatırım ortamının iyileştirilmesi için bir araya geldiklerini söyledi.
Arıoğlu, görüşmelerde bazı somut projeler üzerinde konuşulduğunu, üçüncü ülkelerde yatırım ve inşaat yatırımları yapılmasının ele alındığını aktararak, “Bunların hepsinin ülkemize çok olumlu dönüşleri olacağını düşünüyorum. Özellikle müteahhitlik sektörü olarak bu ülkelerden büyük beklentilerimiz var. Katar dahil hem Birleşik Arap Emirlikleri’nden hem de Suudi Arabistan’dan…” diye konuştu.
Üçüncü ülkelerde proje yapma noktasında büyük isteklerinin bulunduğunu dile getiren Arıoğlu, sözlerini şöyle sürdürdü:
“Örnek vermek gerekirse Irak’ta demir yolu ve kara yolu yapılması lazım. Bunları en iyi Türk müteahhitleri yapabilir. Ancak burada ortaya konulacak sermaye Körfez ülkelerinden gelebilir. Bunun karşılığında Körfez ülkeleri verimli yollarla Türkiye’ye bağlandığı zaman onların da önü açılır. Çünkü Çin’den Avrupa’ya kadar her yere bağlanmış olacak orta aks. Bu da onlara önemli katkı sağlayacaktır.”
“Katarlılar sağlık, tarım ve savunma sanayimizle çok ilgili”
Başar Arıoğlu, ülkeler arasında sağlık, finans, turizm ve tarım gibi birçok alanda ortak yatırım yapılabilecek birçok alan bulunduğunu, bunların planlarının yapıldığını belirterek, Katarlı iş insanlarının Türkiye’de en çok yatırım yapmak istediği alanlar ile ilgili şu değerlendirmelerde bulundu:
“Türkiye’de kendisini ispatlamış bazı sektörlerimiz oluştu. Bunlardan bazıları sağlık, tarım ve savunma sanayisi… Katarlı yatırımcılar bu alanlarla çok ilgili. Yüksek teknolojilerde ve bilgisayar teknolojilerinde Türkiye’nin çok büyük yeteneği var. Orta Doğulu yatırımcılar, bu yetenekten de istifade etmek istiyor. Bu alandaki küçük şirketlere yatırım bekliyoruz. Katar’da faaliyet gösteren, gıda üretimi, ticaret ve sağlık konusunda faaliyet gösteren Türkler var, restoranlar var. Bunlar burada Türk ismini çok güzel yaşatıyor. Bunların katlanarak devam etmesini ümit ediyoruz.”
Arıoğlu, Katar’ın serbest bölgeleri bulunduğunu ve bu bölgelerde yatırımcılara çok avantajlı imkanlar sunulduğunu, vergisiz üretim yapma imkanı tanındığını ifade etti.
Bunu kullanarak Türk firmalarının bölgede bir üretim üssü ve lojistik üs oluşturmasının mümkün olduğunu vurgulayan Arıoğlu, “Özellikle bütün bölgeye hizmet edecek, yani İran, onun arkasında Pakistan ve Hindistan pazarlarına, bu tarafta Suudi Arabistan ve Birleşik Arap Emirlikleri gibi büyük ülkeler var. Bu ülkelere hizmet etmek için Katar’da bir üs oluşturmak çok mantıklı ve makul hale geldi. Bunu da Türk şirketlerinin değerlendireceğini umuyoruz.” şeklinde konuştu.
“İhracatımızı artıracak görüşmeler gerçekleştirdik”
Güneydoğu Anadolu Hububat, Bakliyat, Yağlı Tohumlar ve Mamulleri İhracatçıları Birliği Başkanı Celal Kadooğlu da Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın liderliğindeki heyetin çok güzel karşılandığını ifade ederek, “Katar’da havalimanından itibaren şu andaki foruma kadar inanılmaz bir ilgi ve alaka var. Hem yatırım yapabileceğimiz hem de iş birliği yapabileceğimiz iş insanları ile bir aradayız.” dedi.
Kendi sektörlerine Katar’da yoğun ilgi olduğunu aktaran Kadooğlu, “Katar’ın bizim ürünlerimize karşı yoğun bir talebi var. Burada yaptığımız iş görüşmelerinde özellikle distribütörlük ve iş ortaklığı üzerine ciddi görüşmelerimiz söz konusu. İleriki dönemde bu konu bizim ihracatımızı artıracak.” diye konuştu.
Kadooğlu, Türk iş dünyasının Katar’da yapacağı yatırımlar sayesinde bölgede daha rekabetçi olabileceklerini de söyledi.
“Teknoloji sektörlerinde iyi niyet ve yatırım anlaşmaları imzalandı”
DEİK Dijital Teknolojiler İş Konseyi Başkanı Erdem Erkul ise Katarlı yatırımcıların Türk teknoloji firmalarına çok pozitif ilgisi olduğunu dile getirerek, şunları kaydetti:
“Özellikle bugün sanal hastaneleri olan iş dünyasından önemli bir temsilciyle bir araya geldik. Yine Katarlı dostlarımızdan akıllı şehirler alanında, özellikle akıllı teknolojiler alanında ilgi var. Bununla beraber oyun teknolojilerine ilgi var. Oyun sektörü pazarında Türkiye; Avrupa’da birinci, dünyada ikinci. Bu gerçekten bizim için çok önemli. Geçen yılın ilk 6 aylık verilerine göre yatırım alma açısından da Türkiye Avrupa’da birinci sırada. Yapay zeka alanında görüşmeler oldu. Buraya 15’e yakın teknoloji şirketiyle beraber geldik. Bugün Katar-Türkiye İş Forumu’nda da o teknoloji şirketleri pozitif görüşmeler ve yatırım görüşmeleri yaptı.”
Erkul, siber güvenlik alanında da görüşmeler olduğunu ve yatırım fırsatlarının ele alındığını belirterek, “İş insanlarımız 2-3 saatlik uykuyla ayakta duruyorlar. İnanılmaz dinamik bir koşuşturmaca var. Dün ve bugün böyle, yarın da böyle olacak. Yatırımlar somut hale gelecek. İnovatif anlamda birlikte yatırımların yapılması biraz orta vadede gerçekleşir.” dedi.
Katar’dan özellikle yapay zeka konusuna çok ilgi olduğunu dile getiren Erkul, “Yapay zeka alanındaki şirketlerimiz burada aktif yer alacak. Birçok arkadaşımızın burada iyi niyet anlaşması ve yatırım anlaşması yaptığını görüyoruz. Oyun sektöründe de bunu görüyor olacağız.” ifadelerini kullandı.
“Kısa süre içerisinde yaş sebze-meyve ihracatına başlamayı ümit ediyoruz”
Yaş sebze-meyve sektöründe faaliyet gösteren Grup Vitamin Tarım Ürünleri şirketinin kurucusu Nergis Kılıç, Katar’da verimli görüşmeler gerçekleştirdiklerini aktararak, Katarlı bir holding ile görüşmeleri somutlaştırma noktasında anlaştıklarını, kısa süre içerisinde bu ülkeye yaş sebze-meyve ihracatına başlamayı ümit ettiklerini söyledi.
Katar’ın ciddi miktarda yaş sebze-meyve ithal ettiğini belirten Kılıç, “Biz de bu pastadan pay almak istiyoruz. İlk etapta talepleri domates, nar ve yeşillikler oldu.” dedi.