Katar, ev sahipliğinde 5 ay süren müzakereler sonucu Çad Askeri Geçiş Konseyi ile muhalifler arasında imzalanan Doha Barış Anlaşması ile bölgesel ve uluslararası çekişmelerin çözümündeki merkezi konumunu bir kez daha öne çıkardı.
Sadece Suudi Arabistan ile kara sınırı olan Körfez’deki küçük Arap ülkesi Katar, bölgesel ve uluslararası barış ile istikrarı sağlamak üzere çekişme taraflarını müzakere masasında bir araya getirerek her geçen gün diplomatik arabuluculuk konumunu güçlendirmeye devam ediyor.
Bu çalışmalar çerçevesinde 8 Ağustos’ta Çad Askeri Geçiş Konseyi ve muhalif gruplar arasında Katar’ın ev sahipliğinde mart ayından bu yana devam eden müzakereler sonucu, kapsamlı bir ulusal uzlaşının ilk adımı olarak “Doha Barış Anlaşması” imzalandı.
Başkent Doha’da gerçekleşen bu anlaşma, aslında Katar’ın yıllardan beri bölgesel anlaşmazlıklarda üstlendiği arabuluculuk zincirinin son halkası oldu.
Katar’ın çözüm için devreye girdiği diğer meselelerden bazıları Afrika ülkeleri Somali ile Kenya ilişkileri, Somali seçimleri, ABD ile Afganistan’daki Taliban arasındaki müzakereler, Libya’nın Tuareg ve Tebular grupları arasındaki anlaşmazlık, Afganlar arasındaki diyalog, Sudan’ın Darfur Anlaşması, Filistinli gruplar arasında uzlaşı, Cibuti ile Eritre arasındaki anlaşmazlık ve Lübnanlılar arasındaki anlaşmazlıklar olarak sıralanabilir.
Çad Barış Anlaşması
Orta Afrika ülkesi Çad Cumhuriyeti’ndeki anlaşmazlık tarafları, Mart 2022’den beri Katar’ın ev sahipliğinde süren müzakereler sonucu mutabakata vardı.
Çad Askeri Geçiş Konseyi ve muhalif gruplar, dün Doha Barış Anlaşması’nı imzalayarak yeni dönemi başlatmış oldular.
Bu anlaşma, Çad Cumhuriyeti’nde kapsamlı ulusal uzlaşıyla sonuçlanacak bir diyalog sürecini başkent Encemine’de başlatılmasını içeriyor.
Somali-Kenya sorunu
Afrika kıtasında komşu ülkeler Somali ile Kenya, diplomatik ilişkilerin kesilmesi üzerine Katar arabuluculuğunda bir araya geldi.
Somali’nin Kenya’yı iç işlerine müdahale etmekle suçlaması üzerine diplomatik ilişkileri 6 ay boyunca kesilen komşu iki ülke, Katar’ın arabuluculuğu sayesinde ilişkilerini onarma sürecine girdi.
Somali seçimleri
Doha yönetimi, Somalili güçler arasında parlamento ve başkanlık seçimlerine ilişkin anlaşmazlıkların çözüme kavuşturulması için 2021’de yoğun çaba sarf etti.
Katar Emiri Şeyh Temim bin Hamed Al Sani, o zamanki Somali Cumhurbaşkanı Muhammed Abdullah Fermacu bir mesaj gönderdi.
Katar ve diğer ülkelerin çabaları, federal hükümet ve eyalet başkanları arasında anlaşmayla sonuçlandı. Bu anlaşma, 1991’de merkezi hükümetin çöküşünün ardından meydana gelen iç savaşın yansımalarından kurtulan ülkede, iktidarın devrine izin veren parlamento ve cumhurbaşkanlığı seçimlerine yol açtı.
Washington ve Taliban
ABD ile Taliban arasında Doha’da yapılan dokuz görüşmenin ardından taraflar 29 Şubat 2020’de tarihi bir anlaşmaya vardı.
Anlaşma, Washington ve NATO’daki müttefiklerinin 14 ay içinde Afganistan’dan çekilmesini öngörüyordu. Bu da yaklaşık 20 yıldır devam eden savaşı sonlandırdı.
Libya’daki Tuaregler ile Tebular
Libya’daki iki kabile Tuaregler ile Tebular arasında ise 23 Kasım 2015’te Doha’da bir barış ve kapsamlı uzlaşı anlaşması imzalandı.
Bu anlaşmayla Libya’nın güneybatısındaki Ubari kentindeki çatışmalar sona erdi.
Afgan hükümeti ve Taliban
Afganistan’da savaşı sona erdirmek amacıyla Mayıs 2015’te Doha’nın himayesinde Afgan yetkililer ile Taliban temsilcileri arasında bir dizi müzakere gerçekleştirildi.
Darfur Anlaşması
Sudan’ın Batı Darfur bölgesinde artan çatışmaların ardından askıya alınan barış sürecini canlandırmak amacıyla hükümet ve Adalet ve Eşitlik Hareketi arasında Mayıs 2013’te Doha’da ateşkes anlaşması imzalandı.
Fetih ve Hamas
Filistin’deki Fetih ve Hamas hareketleri arasında 6 Şubat 2012’de Doha’da yeni bir anlaşma imzalandı.
Doha Bildirgesi ismini taşıyan bu anlaşma, Filistin Devlet Başkanı Mahmud Abbas liderliğinde, Batı Şeria ve Gazze için teknokrat ve bağımsızlardan kurulacak bir birlik hükümeti kurulmasını öngörüyordu.
Cibuti-Eritre
Cibuti ve Eritre hükümetleri, iki ülke arasındaki sınır çatışmalarını çözüme kavuşturmak için Mart 2011’de Doha’da barış anlaşması imzaladı.
Lübnanlı gruplar
Lübnanlı gruplar, ülkeyi 18 boyunca etkisi altına alan siyasi krizden sonra Katar arabuluculuğuyla vardıkları bir anlaşmayı 21 Mayıs 2008’de Doha’da imzaladı.