Yemen’deki Husilerin Kızıldeniz’den geçen ticari gemilere yönelik saldırıları küresel ticareti tehdit ederken, rotalarını yeniden çizmek zorunda kalan ya da seyirlerini durduran ticari gemilere yenileri ekleniyor.
- Kızıldeniz’deki saldırılar, Avrupa-Asya arasındaki eski ticaret rotasını gündeme getiriyor
Husilerin saldırıları, Akdeniz’i Kızıldeniz’e bağlayarak Avrupa ile Asya arasındaki en kısa rotayı sunan ve küresel ticaretin yaklaşık yüzde 12’sinin yapıldığı Süveyş Kanalı’ndan geçişleri tehlikeye atıyor.
Denizcilik otoriteleri, bölgedeki seyirlere karşı uyarıda bulunurken, nakliye şirketlerinden seferlerin askıya alındığına ya da gemilerinin rotalarının değiştiğine yönelik açıklamalar gelmeye devam ediyor.
170 gemi rotalarını Afrika’nın güneyine çevirdi
ABD’li nakliye şirketi C.H. Robinson’dan yapılan açıklamada, geçen hafta boyunca 25’ten fazla geminin Süveyş Kanalı’ndan Ümit Burnu’na yönlendirildiği bildirildi.
Açıklamada, “Kızıldeniz’de devam eden savaş riskleri ve Panama Kanalı’ndaki kuraklık nedeniyle bu sayının artmaya devam etmesi muhtemel.” ifadeleri kullanıldı.
Ayrıca ABD’li lojistik şirketi Flexport’tan yapılan açıklamada, 20 Aralık itibarıyla firmaların 170 gemiyi Afrika’nın güneyine yönlendirdiği ve 35 geminin seyirlerini durdurduğu kaydedildi.
Açıklamada, bu durumun mevcut nakliyelerin çoğunda büyük gecikmelere neden olduğu, Asya ile Avrupa ve Asya ile ABD’nin doğu kıyısı arasındaki rotalar için daha uzun transit süreleriyle karşı karşıya kalınmasının beklendiği aktarıldı.
Alman şirketten Orta Doğu’dan yapılan taşımalara ek ücret uygulaması
Öte yandan, Almanya’nın en büyük konteyner taşımacılık şirketi Hapag-Lloyd, gemileriyle Orta Doğu’ya ve Orta Doğu’dan yapılan taşımalar için yeni yılda ek ücret uygulayacağını duyurdu.
Şirketin internet sitesindeki açıklamasında, Asya ve Okyanusya’dan Kızıldeniz bölgesine yapılan seferler için 1 Ocak’tan itibaren mevsimsel bir ek ücret uygulanacağı belirtildi.
Mısır, Ürdün, Suudi Arabistan ve Yemen’i kapsayan bölgeden Asya ve Okyanusya’ya yapılan taşımalar için de yılbaşından itibaren özel ek ücretler uygulanacağı belirtilen açıklamada, 22 Ocak’tan itibaren Hindistan, Orta Doğu ve Kuzey Amerika arasındaki rotaya da bu ücretlerin uygulanacağı aktarıldı.
Açıklamada, güzergaha ve konteynerin boyutuna bağlı olarak ek ücretlerin konteyner başına 250 ila 1000 dolar arasında değişeceği belirtildi.
Danimarkalı denizcilik şirketi Maersk, daha önce konteynerler için ek taşıma ücretleri açıklarken, Fransız CMA CGM şirketi de benzer uygulamayı duyurmuştu.
Kızıldeniz’de saldırılar yeni bir “tedarik zinciri krizine” ilişkin endişeleri artırmıştı
Yemen’deki Husilerin lideri Abdulmelik el-Husi, 14 Kasım’daki televizyon konuşmasında, Kızıldeniz’de İsrail gemilerini hedef alabilecekleri tehdidinde bulunmuştu. Husilerin askeri sözcüsü Yahya Seri ise 19 Kasım’da X sosyal medya hesabından yaptığı açıklamada, İsrail’in abluka altındaki Gazze Şeridi’ne yönelik saldırılarına tepki olarak İsrail bandıralı her türlü gemiyi hedef alacaklarını duyurmuştu.
Ardından Husiler, Babu’l Mendep Boğazı’nda “Unity Explorer” ve “Number Nine” adlı iki İsrail gemisine İHA ve füze saldırısı düzenlemişti.
CENTCOM ise 4 Aralık’ta X sosyal medya platformundan, Kızıldeniz’in güneyindeki uluslararası kara sularında 3 ticari gemiye 4 saldırı düzenlendiğini açıklamıştı.
Bölgede güvenlik durumunun kötüleşmesinin ardından dünyanın en büyük konteyner şirketi İtalyan-İsviçre ortaklı Mediterranean Shipping Company (MSC), Danimarka merkezli deniz nakliye şirketlerinden Maersk, Alman taşımacılık şirketi Hapag-Lloyd, Fransız gemicilik şirketi CMA CGM ve İngiliz enerji şirketi bp Kızıldeniz’deki tüm seferlerini askıya almıştı.
Kızıldeniz’de ticari gemilerin uğradığı saldırılar ve şirketlerin peş peşe aldığı kararlar, küresel ekonomide yeni bir “tedarik zinciri krizinin” başlayacağına ilişkin endişeleri artırmıştı.
ABD yönetimi, 18 Aralık’ta Husilerin Kızıldeniz’de uluslararası gemilere yönelik artan saldırılarına karşı çok uluslu bir misyon kurulduğunu açıklarken, Avrupa Birliği’nin (AB) de ABD’nin Kızıldeniz’deki ticari gemilerin güvenliğini sağlamaya yönelik girişimine katılmaya hazırlandığı bildirilmişti.