Yaklaşık 23 bin manda varlığıyla Türkiye’de bu alanda ilk sırada yer alan Samsun’da, 19 Mayıs, Bafra ve Alaçam ilçelerini kapsayan, UNESCO Dünya Mirası Geçici Listesi’nde de yer alan Kızılırmak Deltası’nda 12 bin civarında manda bulunuyor.
Her yıl yaz aylarında Kızılırmak Deltası’nda serbest bırakılan hayvanlar, sonbaharda havaların soğumasıyla yeniden ahırlara alınıyor.
Deltada bakılan mandaların sütünden yapılan yoğurdun bilinirliği, kalitesi ve değerini artırmak, üretimine standart getirmek ve markalaşmasını sağlamak amacıyla 19 Mayıs Belediyesince çalışma yürütülüyor.
19 Mayıs Belediye Başkanı Osman Topaloğlu, AA muhabirine, Türkiye’nin önemli sulak alanlarından Kızılırmak Deltası’ndaki manda varlığının bölgeye önemli katkı sunduğunu söyledi.
Kızılırmak Deltası’nda bir dönem 2 bin 800’e kadar düşen manda varlığının yürütülen çalışmalar sayesinde 12 bin civarına çıktığına işaret eden Topaloğlu, “Yörede yaşayanlar tarafından bakımı yapılan mandalardan elde edilen süt, kaymak, peynir ve yoğurdun lezzetini herkes biliyor. Böylesine bir lezzeti, damak tadını ve sağlık açısından faydalı olan ürünleri daha geniş kitlelere taşımak istiyoruz.” dedi.
Manda yoğurdunun üretimine standart getirmek amacıyla coğrafi işaret tescil belgesi alınması için çalışma başlattıklarını anlatan Topaloğlu, “Belediye olarak kurduğumuz 19 Mayıs Yerel Eylem Derneğinin katkılarıyla bu çalışmayı sürdürüyoruz. Manda yoğurdu ile ilgili çalışmaları daha kaliteli hale getirmek, manda popülasyonunu artırmak amacıyla coğrafi işaretleme çalışmasını devam ettiriyoruz. Kısa zamanda çalışmayı tamamlayarak buna insanların dikkatini çekmek istiyoruz.” diye konuştu.
Manda yoğurdu yapmak isteyenlere dondurulmuş süt gönderiyor
Kızılırmak Deltası’nda yaşayan ve eşiyle 70 manda besleyen Nuray Karagöl de son dönemle yoğurt yapmak için kendilerinden manda sütü talep edenlerin sayısının arttığını belirtti.
Besleyici değerini bilenlerin manda yoğurdu yapmak için sütüne rağbet gösterdiğini vurgulayan Karagöl, şöyle devam etti:
“Mandaları sağdıktan sonra sütünü tencerede kısık ateşte kaynatıyoruz. Sütün içindeki su oranının azalması için sürekli kepçeyle havalandırıyoruz. Kaynayan sütü daha sonra soğumaya bırakıyoruz. Mayalamak için çok az miktarda mayalık yoğurt ve içine de bir çay kaşığı şeker ekliyoruz. Maya ve şekeri karıştırdıktan sonra sütün içine katıyoruz. Süt dolu tencerenin etrafını bir örtü eli sarıp 3-4 saat bekletiyoruz. Ardından dolaba koyuyoruz. İyi mayalanmış yoğurt, katı ve lezzetli oluyor.”
Karagöl, mandalarından günde ortalama 30 kilogram süt sağdığını dile getirerek, “İnsanların manda yoğurdu yapmak için süt talebi oluyor. Sütü dondurucuya koyuyorum, donduktan sonra yakın illere gönderiyorum. Yoğurt olarak ise sadece il geneline veriyorum.” dedi.