Uluslararası Doğu Akdeniz Enerji Forumu’nun ikincisinin açılış oturumu KKTC’nin başkenti Lefkoşa’da gerçekleştirildi.
Türkiye Enerji Stratejileri ve Politikaları Araştırma Merkezi (TESPAM), Türkiye Cumhuriyeti Lefkoşa Büyükelçiliği Kalkınma ve Ekonomik İşbirliği Ofisi (KEİ), Ankara Sosyal Bilimler Üniversitesi (ASBÜ) Kuzey Kıbrıs Yerleşkesi (KKY) işbirliğinde düzenlenen II. Uluslararası Doğu Akdeniz Enerji Forumu’nun açılış oturumuna KKTC Cumhurbaşkanı Ersin Tatar, Türkiye’nin Lefkoşa Büyükelçisi Metin Feyzioğlu, KKTC Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Hasan Taçoy, ASBÜ Kuzey Kıbrıs Rektörü Prof. Dr. Enver Arpa, çeşitli ülkelerden akademisyen ve uzmanlar katıldı.
ASBÜ’nün Haspolat’ta bulunan yerleşkesinde yapılan forumun açılış oturumunda, Cumhurbaşkanı Yardımcısı Fuat Oktay’ın gönderdiği mesaj, ASBÜ Öğretim Görevlisi Zeki Akçam tarafından okundu.
Mesajında forumun hayırlara vesile olmasını dileyen Cumhurbaşkanı Yardımcısı Oktay, Kovid-19 salgını döneminde ortaya çıkan küresel enerji dengelerindeki çalkantı ve değişimin geçen yıl başlayan Ukrayna savaşı ve izleyen gelişmelerle daha farklı bir boyut kazandığını belirterek Avrupa Birliği (AB) ve G7 ülkelerinin, dünyanın en önemli petrol ve doğal gaz üreticilerinden biri olan Rusya’ya karşı uygulamaya başladıkları yaptırımların enerji politikalarını olumsuz etkilediğini bildirdi.
Ukrayna savaşının hem üretici hem de tüketiciler için enerji güvenliğinin kritik önemini ve ulusal güvenliğin bir parçası olduğunu tüm dünyaya yeniden hatırlattığını kaydeden Oktay bu durumun tüm aktörler arasında işbirliğini elzem kıldığını dile getirdi.
Doğu Akdeniz’deki keşfedilen ve keşfedilmeyi bekleyen zengin doğal gaz kaynaklarının, bölgedeki ülkeler arasında işbirliği, dayanışma ve dostluk köprüsü işlevi görebileceğini vurgulayan Oktay bu anlamda Türkiye’nin de bölgedeki ülkelerle işbirliğini geliştirmeye çalıştığına dikkati çekerek şunları söyledi:
“Hem ülkemizin hem de Türkiye Petrolleri Anonim Ortaklığının (TPAO) ruhsatlandıran KKTC’nin Doğu Akdeniz’de bulunabilecek enerji kaynaklarını da bir yandan arama faaliyetlerimiz son hız devam etmektedir. Karadeniz’de keşfettiğimiz ve yakında üretime başlayacak olan dev Sakarya Sahası’na benzer şekilde yakın gelecekte Doğu Akdeniz’de de keşifler yapacağımıza inanıyorum. Kendi kaynaklarımızı keşfettikçe Türkiye’nin enerjide başka ülkelere olan bağımlılığı da tedricen azalacaktır.”
Türkiye’nin doğal gaz üreticisi ülke haline gelmesinin kendi enerji güvenliğini sağlama almasının yanı sıra bölgedeki diğer dengeler bakımından oyun değiştirici bir gelişme teşkil edeceğinin altını çizen Cumhurbaşkanı Yardımcısı Oktay, “Bunu yaparken, tabiatıyla ne kendi ne de KKTC’nin Doğu Akdeniz’deki hiçbir hakkının başka ülke ve aktörlerce gasbedilmesine müsaade etmeyeceğimizi bir kez daha vurgulamak isterim.” ifadesini kullandı.
“Kıbrıs’ın Girit olmasını engelledik”
KTC Cumhurbaşkanı Ersin Tatar, konuşmasında, doğal güzellikleri ve turizminin yanı sıra Kıbrıs’ın ticaret yollarının kesiştiği bir konumda bulunması ve enerji kaynakları nedeniyle her zaman sahip olunmak istenilen bir yer olduğunu belirtti.
Tatar, bir ülkenin geleceğinin güce bağlı olduğunu ve bu gücün de egemenlikle sağlanabileceğini söyleyerek federal bir yapıda, Kıbrıs Türkü’nün egemenlik hakkının olamayacağını, esas gücün merkezde, Ada’nın güvenliğinin ise Avrupa Birliği’nin elinde olacağını kaydetti.
Kendi ülkelerinde egemen olmalarının en doğal hakları olduğunu dile getiren Tatar, “Egemenlik konusunda meseleyi bir üst noktaya getirdik. İki buçuk yıldır bütün dünyaya Kıbrıs’ta resmi müzakerelere geçilecekse egemen eşitlik ve eşit uluslararası statünün tescil edilmesi gerektiğini haykırmaya çalışıyoruz. Bu milli siyasetin kökleştirilmesi için uğraşıyoruz.” diye konuştu.
Tarihsel süreçte Kıbrıs’ın Yunanistan’a bağlanması için birtakım oyunlar oynandığını işaret eden Tatar, “Kıbrıs’ın Girit olmasını engelledik. Türkiye’nin desteği ve Kıbrıs Türkü’nün direnişiyle Kıbrıs’ın Yunanistan’a bağlanması engellenmiştir.” dedi.
“Mesele beka meselesi”
Türkiye’nin Lefkoşa Büyükelçisi Feyzioğlu da konuşmasında, Türkiye ve Kıbrıs’ın bulunduğu bölgede önemli enerji kaynaklarının var olduğunu dile getirdi. Feyzioğlu enerji olmadan güç ve refahın olmayacağını söyledi.
Sadece haritaya bakılarak nelerle karşı karşıya olunduğunun, neye karşı mücadele edildiğinin ve kendilerine karşı ne planların yapıldığının açıkça görülebileceğini söyleyen Feyzioğlu, “Mesele beka meselesi. ‘İleride var olacak mıyız? Olmayacak mıyız?’ meselesi. İşte bu kadar önemli.” diye konuştu.
“Emperyalist Batı’nın” coğrafi konumu nedeniyle güçlü bir Türkiye istemeyeceğinin yine haritaya bakılarak anlaşılacağını kaydeden Feyzioğlu, bu ifadeyi Batı’ya düşman olunması anlamında değil, tedbir alınması bakımından söylediğini aktardı.
II. Uluslararası Doğu Akdeniz Enerji Forumu birçok ülke ve üniversiteden akademisyen ve uzmanların tebliğ ve sunumlarının ardından son bulacak.
