Kolombiya, “Ottawa Sözleşmesi” ya da “Mayın Yasağı Sözleşmesi” olarak bilinen anlaşmaya 1997’de imza attı ve 2001’den itibaren anlaşmayı uygulamaya başladı.
Ülkedeki 1123 kasabadan 299’unun mayınlardan tamamen temizlendiği, 185’inde mayının olmadığı, 405’inde ise temizlik için hazırlık yapıldığı kaydedilirken 234 kasabaya ilişkin bilgi verilmedi.
AA muhabirleri, bölgede süren mayın temizleme çalışmalarını dronla görüntüledi.
Mayın temizleme süreci yavaş ilerliyor
Kolombiya’nın 2025’e kadar ülke topraklarını mayınlardan tamamen arındırma hedefine ulaşamayacağı belirtiliyor.
Caqueta’da, bir zamanlar devlet ile Kolombiya Devrimci Silahlı Kuvvetleri (FARC) arasındaki çatışmalar nedeniyle yüzlerce kara mayınının döşendiği arazilerde temizlik çalışması profesyonel ekiplerce yürütülüyor.
Kasım 2016’da FARC ile devlet arasında imzalanan barış anlaşmasından sonra uluslararası STK’lerden sağlanan fonlar sayesinde geçmiş yıllarda döşenen mayınlar temizlenerek arazi tarım ve hayvancılığa kazandırılıyor.
Metal, plastik ve değişik malzemelerden üretilen kara mayınları toprak altına yerleştirildikten sonra dokunma, basınç ve hatta yaklaşmayla bile patlayabildiği raporlara yansıdı.
Caqueta’ta sivil ve asker onlarca kişinin hayatına mal olan kara mayınları aynı zamanda çok sayıda kişinin uzuvlarını kaybetmesine yol açtı.
Zengin doğal kaynaklara ve geniş tarım arazilerine sahip bölgede, halk yıllardır mayın korkusuyla bu arazilerden faydalanamıyor.
Kara mayınları ekonomik ve kültürel gelişimi ihlal ediyor
Barış ve Uzlaşma Vakfı (Pares) Direktörü Francisco Daza, ordunun belirli bölgelerde ilerlemesinin önüne geçmek amacıyla silahlı grupların geçmiş yıllarda anti personel mayınları döşediğini belirtti.
Bu tür silahların halkın yaşam, özgürlük, serbest dolaşım ve güvenlik hakkını gasbettiğine dikkati çeken Daza, kara mayınlarının bölge halkının sosyal, ekonomik ve kültürel gelişimlerini engellediğini söyledi.
32 yılda 12 bin 170 kişi mayına maruz kaldı
Barış Yüksek Komiserliğinin verilerine göre, 1990 ile 2022 yıllarında anti personel mayına maruz kalan 12 bin 170 kişi yaralandı, bunların yüzde 59’unun kamu çalışanı, yüzde 41’inin ise sivil olduğu belirtildi.
Yaralanan 12 bin 170 kişiden yüzde 19’unun hayatını kaybettiği bildirildi.
Kara mayınlarının patlamasından, yönetim bölgelerinden Antioquia’da 2 bin 645, Meta’da 1152, Narino’da 1081, Kuzey Santander’de 969 ve Caquea’da ise 946 kişinin etkilendiği kaydedildi.
Kolombiya’nın Kasım 2016’ya kadar Afganistan’dan sonra anti personel mayın ve patlayıcı savaş kalıntıları kaynaklı ölüm veya yaralanmaların en çok yaşandığı ikinci ülke olurken günümüzde ise Ulusal Tarih Hafıza Merkezine göre altıncı sırada yer alıyor.
Öte yandan sadece mayınlar değil, patlayıcı kalıntıları da tehlike arz ediyor çünkü onları tarlalarda bulan çocuklar ve gençler infilak halinde yaralanıyor.
“Her alanı belli bir plan ve sürede tamamlıyoruz”
Anti personel mayın arama ekibi lideri Astsubay Naidu Benitez, La Soledad köyünde görev yaptıkları arazide, AA muhabirine açıklamasında, 6 aydır mayın temizlemede çalıştığını söyledi.
Benitez, “Muhtemel mayınların döşendiği alanlarda manuel şekilde mayın arıyoruz. Mayınları tespit eden makinelerle araziyi mayınlardan arındırıyoruz.” ifadesini kullandı.
Görevlerini yaparken zehirli yılanlar, akrep gibi son derece tehlikeli hayvanlarla karşılaştıklarını belirten Benitez, sağlık ekiplerinin her duruma hazırlıklı olduğunu bildirdi.
Benitez, ekipte 8 kişi olduklarını, metal detektör, çalışma malzemeleri ve tehlike levhalarını sürekli yanlarında taşıdıklarını söyledi.
Mayın temizleme aşamasına geçmeden önce alanda ön inceleme yaptıklarını anlatan Benitez, “Her alanı belli bir plan ve sürede tamamlıyoruz. Alan tehlikeli mi şüpheli mi manuel olarak ve uzman köpeklerle bunu tespit edip uyarı işaretlerini yerleştiriyoruz.” dedi.
Caqueta bölgesinde şu ana kadar 60 bin metrekarelik alanda mayın temizleme çalışması gerçekleştirildiği kaydedildi.
“Toprak sahiplerine yeniden ekip biçmeleri için alan açıyoruz”
Mayın tespit imha uzmanı ve ekip lideri Perez Andres, Florencia kasabasına bağılı El Rosal köyünde, mayın arazilerini temizlediklerini anlatarak “Toprak sahiplerine yeniden burayı ekip biçmeleri için alan açıyoruz. Mekanik mayın temizleme aracı uluslararası standartlara uygun olarak en güvenli şekilde görevini yapıyor.” değerlendirmesinde bulundu.
Saatte 300 metre ile 2 bin metre arasında ve zemin koşullarına uygun olarak ilerlediklerini belirten Andres, mayın tarama ekipmanları ve zeminin durumuna göre sürenin uzadığını söyledi.