Başbakan Kurti, İngiliz düşünce kuruluşu Chatham House tarafından Londra’da düzenlenen panelde, Batı Balkanlar’daki güvenlik sorunlarıyla ilgili açıklamalarda bulundu.
Kurti, Rusya’nın Balkanlar’daki varlığının Sırbistan üzerinden arttığını ve bu bağlamda Kosova ile Sırbistan arasında bir anlaşma imzalanmasının her zamankinden daha acil olduğunu söyledi.
İki ülke arasında anlaşmanın şu ana kadar imzalanmamasını “iyi niyet eksikliğinin açık bir işareti” olarak nitelendiren Kurti; anlaşmayı imzalamayı reddetmesinin, Sırbistan’ın Kosova’yı işgal etme seçeneğini açık bırakmak istediği anlamına geldiğini ifade etti.
Kurti ayrıca Sırbistan veya Rusya’nın herhangi bir potansiyel müttefikinin bölgeyi Avrupa Birliği’nden (AB) uzak tutamayacağını çünkü bunun yalnızca Rusya’ya ve onun kıtayı yeniden bölme çabalarına hizmet edeceğini söyledi.
Kosova-Sırbistan diyalog süreci
İki ülkenin sık sık karşı karşıya gelmesindeki ana nedenin, Sırbistan’ın 2008’de tek taraflı bağımsızlığını ilan eden Kosova’yı kendi toprağı olarak görmesi olduğu ifade ediliyor.
Kosova Başbakanı Albin Kurti ve Sırbistan Cumhurbaşkanı Aleksandar Vucic, 27 Şubat 2023’te, AB’nin arabuluculuğunda Brüksel’de, ilişkilerin normalleşmesini sağlayacak anlaşma ve 18 Mart 2023’te Kuzey Makedonya’nın Ohri kentinde, anlaşmanın uygulanma eki üzerinde mutabakata varmıştı.
Mutabık kalınan anlaşma, Sırbistan Cumhurbaşkanı Vucic’in imzalamayı reddetmesi nedeniyle kağıda dökülememişti.
Kamuoyuna duyurulan Kosova ile Sırbistan ilişkilerini normalleştirecek 11 maddelik anlaşma, Sırbistan’ı Kosova’nın bağımsızlığını tanımaya zorlamasa da her iki ülkenin birbirlerinin pasaport, diploma ve araç plakaları dahil resmi belge ve sembollerini tanımasını şart koşuyor.
Kosova’dan ise ülkede çoğunlukla Sırpların yaşadığı yerleşim yerlerinde bazı öz yönetim haklarına sahip olacak bir “Sırp Belediyeler Birliği” kurması talep ediliyor.
AB arabuluculuğunda 2011’de başlatılan Belgrad-Priştine Diyalog Süreci kapsamında ise ilişkilerin normalleşmesi ve nihayetinde iki ülkenin birbirini tanıması için ortak bir yol aranıyor.
Kosova’nın kuzeyinde son dönemde yaşanan gerginlikler sürecin tıkanmasına neden olmuştu.