Bir dolara eşit olmak üzere tasarlanan kripto para UST’nin fiyatını dengelemek için aynı ekip tarafından çıkarılan “stabil coin” LUNA’nın arzının artırılması değer kayıplarını çok yüksek seviyelere taşıdı. LUNA’nın değeri, gördüğü en yüksek seviye olan 120 dolardan neredeyse sıfıra düştü.
LUNA’nın fiyatında yaşanan bu hareketlilik sonrası önce Binance borsası, vadeli işlemlerde LUNA’yı delist etti. Ardından fiyatın sıfıra yaklaşması nedeniyle “LUNA/BTC, LUNA/BIDR, LUNA/AUD, LUNA/BNB, LUNA/ETH, LUNA/USDT, LUNA/GBP, LUNA/BRL, LUNA/TRY ve LUNA/EUR” işlem çiftleri borsadan kaldırıldı.
Icrypex Hazine Yönetmeni Gökçe Çalışan, kripto para piyasalarında yer alan LUNA’nın piyasa büyüklüğü bakımından ilk 10’da yer alan bir coin olduğunu belirterek, “LUNA’nın likidite havuzları arasında geçiş yaparken ve en zayıf olduğu anda gerçekleşen olay sonucunda, LUNA 1 dolarlık değerinden saparak sert bir şekilde düşüşe geçti. Tam da ABD’nin enflasyon verisine denk gelmesi endişeyi artırdı. UST’yi tekrar 1 dolara eşitlemek için ekip tarafından bir plan açıklandı ancak planın işe yaramadığını gördük.” dedi.
Çalışan, AA muhabirine yaptığı açıklamada kripto para piyasasının uzun süredir makro ekonomik endişeler nedeniyle baskılandığını ifade etti.
Son 40 yılın en yüksek enflasyonu ile mücadele edildiğini anımsatan Çalışan, “Rusya ve Ukrayna arasındaki gerilimin çözülememesinin etkileri ve değişen merkez bankası para politikaları ile zaten riskli varlıklara ciddi satışlar gelmişti. Buna ek olarak kripto para piyasasında da siyah kuğu olarak nitelendirilebilecek bir facia yaşadık.” diye konuştu.
Çalışan, piyasa büyüklüğü bakımından ilk 10’da yer alan LUNA’nın değerinin iki günde sıfırlandığına dikkati çekerek, bunun kripto para kanadındaki satış baskısının artmasına neden olduğunu söyledi.
Kripto para piyasasında doları takip eden ve fiyatı 1 dolarla eşit olan kripto paralara “stabil coin” dendiğini anlatan Çalışan, şöyle devam etti:
“Basitçe iki çeşit stabil coin bulunuyor. İlki rezervinde arzda bulunan coin miktarı kadar dolar ya da dolara eş varlık tutan stabil coinler, ikincisi ise 1 dolar fiyat eşitliğini yazılım ile sağlayan algoritmik stabil coinler. Algoritmik stabil coinler oldukça yeni ve yavaş yavaş benimsenmeye başlanmıştı. UST bir algoritmik stabil coindi.”
Çalışan, UST’nin değerini artırabilmek için arza sürekli LUNA verildiğini ve olay öncesi 750 milyon adet olan LUNA arzının saatler içinde 20 milyara ulaştığını, şu anda da 6 trilyonun üzerinde olduğunu kaydetti.
Yakın zamanda LUNA’nın ekosistem içinde en güvenilir projeler arasında sayıldığını vurgulayan Çalışan, sözlerini şöyle tamamladı:
“Algoritmik stabil coinler oldukça yeni teknolojiler. Ekosistemin yaşanandan çıkarması gereken çok fazla ders var. Blok zincir tarafındaki gelişmeler henüz çok yeni ve teknoloji henüz emekleyen bir bebek. Risk ve portföy yönetiminin önemini ve yatırım yaparken, bu yeni teknolojiye adaptasyonda çok erken bir dönemde olduğumuzu unutmamamız gerektiğini bir kere daha görmüş olduk.”
“Kara kışın son çığı düştü”
BeInCrypto Türkiye Analisti Yağmur Bayoğlu, kripto piyasalarında son bir haftada yaşanan olağanüstü gelişmeler ve Terra’nın “sabit coin”i olan UST ve LUNA’da yaşanan düşüşün dramatik olduğunu belirterek, “Heyecan uyandırarak rekorlar kıran bu proje, aynı desteği düşerken göremediği için kendi yalnızlığıyla tarihin sayfalarına gidecek izlenimi veriyor.” dedi.
Bayoğlu, kripto para piyasalarının son iki senedir önemli eşikleri teker teker aştığına değinerek, küresel piyasalarda yaşanan sarsıntının da etkisiyle 7 aydır düşüş eğiliminin etkili olduğunu kaydetti.
Son ABD Merkez Bankası (Fed) kararlarının da başta Bitcoin olmak üzere düşen fiyat hareketlerini tetiklediğini vurgulayan Bayoğlu, şöyle devam etti:
“Terra Vakfı’nın bir projesi olan LUNA ve değeri 1 dolara sabitlenmiş kripto para UST, 7 Mart’ta değer kaybetmeye başladı. Terra’nın yapısı, UST ve onun getirileriyle yükseliyordu. Yapı gereği UST havuzlarında bulunan para, bu stabil coinin değerini 1 dolara taşıyor, oradaki havuzlara olan talep arttıkça, Terra’nın coini LUNA’nın arzı azalıyordu. Kabaca söylemek gerekirse UST ne kadar ilgi görürse LUNA’nın fiyatı da o kadar artıyordu. Bu, aslında pek güvenilir bir yapı değildi ancak Terra Vakfı kurucusu ve UST’nin yaratıcısı Do Kwon, piyasanın ilgisini çeken büyük bir pasif gelir imkanı sundu. Dolayısıyla işler iyi giderken bu durum LUNA fiyatını rekor seviyeler olan 120 dolara getirmişti.”
Bayoğlu, piyasadaki “ayı sezonu”nun son etkisini dün gösterdiğini ve LUNA-UST ilişkisi üzerinden tüm yatırımcıları vurduğunu belirterek, “UST havuzlarından yaşanan çıkışlar, fiyatın 1 dolarlık sabit değerini kaybetmesine, bunun karşısında da LUNA arzını artırarak dengelenmeye çalışan coinin fiyatının düşmesine neden oldu. Kara kışın belki de son çığı böyle düştü.” diye konuştu.
UST’nin değerinin 0,22 dolara kadar düştüğünü ve 120 dolar seviyesini test eden LUNA’nın bugün borsalardan delist edilmeye başlandığını belirten Bayoğlu, “Vakıf, toparlanmak için gereken nakit kaynağı hiçbir yerden bulamamış gibi görünüyor.” ifadesini kullandı.
Bayoğlu, tüm yaşananlara rağmen kripto para piyasalarının bu sorunların üstesinden gelebileceğini öne sürerek, sözlerini şöyle tamamladı:
“Belirli şartlarda bu tip sorunlarla karşılaşsa da henüz emekleme döneminde olan bir alan olduğu unutulmamalı. Kripto paraların güvenli liman olma özelliği ise şu an pratikte karşılık bulmuyor. Dijital altın söylemlerinden ziyade, büyük potansiyel vadeden teknoloji hisseleri mantığında fiyatlanan kripto paralar, önümüzdeki yıllar veya aylar içinde, yeniden sükse yapacağı ihtişamlı günlere dönecektir.”
Bugün saat 11:05 itibarıyla LUNA 0,0001 dolar , UST ise 0,19 dolardan işlem görüyor.