Van’da önceki yıllara göre yağış miktarının azalması ve sıcaklığa bağlı buharlaşmanın artması, bölgedeki baraj ve göllerin su seviyesinde düşüşe neden oldu.
Van Gölü’nde binlerce yılda oluşan, sadece dalış sırasında görülebilen dünyanın en büyük mikrobiyalitleri de su miktarının azalması ile yüzeyde görülmeye başlandı.
Havzadaki birçok dere ve gölet kururken, barajlar taban seviyesini gördü. Dünyanın en büyük sodalı gölü Van Gölü ise kuraklığa bağlı olarak her geçen gün küçülüyor.
‘Havza geçmiş yıllara göre yağış almadı’
Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi Su Ürünleri Fakültesi Dr. Öğretim Üyesi Mustafa Akkuş, küresel ısınma ile artık dünyanın ve Türkiye’nin dört bir yanından yağışların azaldığını, göllerin çekildiği ile ilgili haberler aldıklarını söyledi.
Ekim ayında, yağışların başlaması gerektiğini fakat geçmiş yıllara oranla havzanın yağış almadığını belirtti.
‘Golün şekli kısmen değişiyor’
Van Gölü’ndeki çekilmenin uydu görüntülerine de yansıdığını belirten Dr. Akkuş, “Van Gölü’nün 2019 ile 2021 tarihleri arasındaki görüntülerde büyük farklılıklar mevcut. Adeta gölün şekli kısmen değişiyor gibi. 2019 yılında su altında olan yerlerin, bugün hepsinin karaya çıktığına şahitlik ediyoruz.
Van Gölü’nde kuraklığın etkisiyle beraber derinliğin az olduğu büyük alanları uydudan çok rahatlıkla görebiliyoruz. Özellikle Erciş Körfezi en hassas bölgelerden birini oluşturuyor. Çünkü bu bölgede derinlik çok az ve en ufak bir çekilmede bir anda kilometrelerce alanın karaya çıktığını görüyoruz” dedi.
Uydu görüntülerini incelediğinde en büyük çekilmenin Zilan ile Bendimahi Çayı’nın bulunduğu alanlarda olduğunu söyleyen Dr. Akkuş, “Özellikle Zilan Çayı bölgesinde Çelebibağ ve Kasımbağ tarafından 10 kilometrekarelik çekilme söz konusu. Yine gölün kuzey tarafı Muradiye tarafına gittiğimiz zamanda buralarda büyük alanların karaya çıktığını görüyoruz” diye konuştu.
‘İnci kefallerin bekleme alanları karaya çıktı’
Çekilmenin aynı zamanda dünyada sadece Van Gölü’nde yaşayan inci kefalleri için de tehlike yarattığını vurgulayan Dr. Akkuş, şunları söyledi:
“Van Gölü’nde yaşayan inci kefalleri üreme dönemlerinde her yıl akarsulara göç ediyor. Ve şu an karaya çıkmış olan noktalarda inci kefalleri üreme dönemlerinde 2 hafta kadar bekliyor.
Adeta inci kefalleri için uygun bekleme alanları karaya çıkmış oluyor. Umarım, yağmur ve kar yağışları ile beraber tekrardan göl seviyesi yükselir.
Ve önümüzdeki nisan ayında başlayacak üreme göçünde bu alanlar tekrar su altında kalır.”