ABD’de başkanlık koltuğuna oturan Trump’ın ticari tarife söylemlerinin etkilerine yönelik belirsizlikler varlığını korumaya devam ederken, yeni ABD yönetiminin dış politikada attığı adımlar da yakından takip ediliyor.
Analistler, tarifelerin küresel bir ticaret savaşını tetiklemesinden ve enflasyonist baskıları artırmasından endişe edildiğini aktararak, bu durumun çarşamba günü düzenlenecek para politikası toplantısında faiz oranlarını sabit tutmasına kesin gözüyle bakılan Fed’in gevşeme konusunda daha temkinli olabileceğinin beklendiğini ifade etti.
Trump, dün başkanlık uçağı Air Force One’da Kanada ve Grönland’a ilişkin tartışmaya yol açan ifadelerine ilişkin gazetecilere açıklama yaptı.
Kanada’nın, ABD’nin 51. eyaleti olması isteğine ilişkin Trump, “Kanada’da çok arkadaşım var ve onlar bizi, beni seviyor. Ancak Kanada, yıllardır ABD’den istifade ediyor ve buna izin vermeyeceğiz.” dedi.
Trump, ülkesinin her yıl Kanada’ya milyonlarca dolar kaybettiğini savunarak “Eğer ülke bir eyalet değilse yüzlerce milyon doları oraya harcamak istemiyorum. Eyalet olursa Kanada halkı çok daha düşük vergiler ödeyecek.” diye konuştu.
Bunun yanı sıra Trump, Danimarka’dan Grönland’ı “satın almak” istediğini yineleyerek “Grönland’ı alabileceğimize inanıyorum çünkü bu, dünyanın özgürlüğüyle ilgili. Oraya özgürlüğü götürebilecek olanın biz olmamız dışında konunun ABD ile alakası yok.” değerlendirmesinde bulundu.
TikTok’a ilişkin açıklamalar da yapan Trump, platformu satın alabilecek yatırımcılarla görüştüğünü belirtti. Trump, “Birçok kişi benimle görüşüyor. Önemli kişiler.” diyerek, 30 gün içinde konuya ilişkin bir karar verebileceğini dile getirdi.
Öte yandan, Trump, Truth Social hesabından yaptığı açıklamada ABD’den gelen Kolombiyalı göçmenleri taşıyan uçakların ülkeye inişine izin vermemesi nedeniyle Kolombiya’ya tarife ve yaptırım uygulanması talimatını verdiğini söyledi.
Kolombiya’dan ABD’ye giren tüm mallar için acil yüzde 25 gümrük vergisi uygulanması istediğini belirten Trump, bir hafta içinde bu oranın yüzde 50’ye yükseltileceğini vurguladı.
Ayrıca cuma günü açıklanan verilere göre, ABD’de Michigan Üniversitesince ölçülen tüketici güven endeksi, ocakta aşağı yönlü revize edilerek 71,1 oldu.
Ülkede tüketici güveni, işsizlik ve olası tarifelerin enflasyon üzerindeki etkilerine ilişkin endişelerle altı ayın ardından ilk kez düşüş kaydetti.
Tüketicilerin kısa vadeli enflasyon beklentisi ocakta yüzde 2,8’den yüzde 3,3’e çıkarken, Mayıs 2024’ten bu yana en yüksek seviyesini gördü. Uzun vadeli enflasyon beklentisi de yüzde 3’ten yüzde 3,2’ye yükseldi.
ABD’de imalat sanayi Satınalma Yöneticileri Endeksi (PMI), ocakta aylık 0,7 puan artarak 50,1 ile piyasa beklentilerinin üzerinde gerçekleşirken, hizmet sektörü PMI ise aynı dönemde 4 puan azalışla 52,8’e inerek piyasa beklentilerinin altında kaldı.
Ülkede ikinci el konut satışları ise geçen yılın son ayında aylık yüzde 2,2 artarak Şubat 2024’den bu yana en yüksek seviyesine ulaşmasına karşın yüksek mortgage (konut kredisi) faiz oranları ve konut fiyatlarının etkisiyle 2024 genelinde 1995’ten bu yana en düşük seviyesini kaydetti.
Kurumsal tarafta ise Çinli yapay zeka girişimi DeepSeek’in son yapay zeka modelinin düşük maliyetle ve az sayıda çip kullanarak geliştirildiğine yönelik haber akışı ve söz konusu modelin uygulama mağazalarında ilk sıraya yerleşmesinin piyasalar üzerinde etkisi yakından takip ediliyor.
ABD’de bilanço sezonu devam ederken Microsoft, Meta, Apple ve Tesla gibi teknoloji devlerinin bu hafta açıklanacak bilançolarının beklendiğine işaret eden analistler, yoğunlaşan bilanço sezonunda hisse ve sektör bazlı oynaklıkların artabileceğini kaydetti.
Söz konusu gelişmelerle, ABD’nin 10 yıllık tahvil faizi yüzde 4,59 seviyesinde bulunurken, dolar endeksi ise yüzde 0,3 yükselişle 107,8 seviyesinden haftaya başladı.
Altının ons fiyatı cuma günü yüzde 0,6 artışla 2 bin 771 dolardan kapanırken, şu sıralarda önceki kapanışın yüzde 0,6 altında 2 bin 754 dolardan işlem görüyor.
Brent petrolün varil fiyatı ise satış ağırlıklı bir seyir izlerken, yeni haftaya yüzde 0,7 düşüşle 77 dolardan başladı.
Bu gelişmelerle New York Borsası’nda cuma günü, S&P 500 endeksi yüzde 0,29, Dow Jones endeksi yüzde 0,32 ve Nasdaq endeksi yüzde 0,50 düştü. ABD’de endeks vadeli kontratlar yeni haftaya ise negatif seyirle başladı.
Avrupa borsalarında cuma günü karışık bir seyir öne çıkarken, resesyon endişeleri piyasaların yönü üzerinde etkili oluyor.
Bölge genelinde ülkeler orta vade için belirlenen enflasyon hedeflerine ulaşmada zorluk çekerken, düşük seyreden imalat aktivitesi resesyon endişelerini beslemeye devam ediyor.
Cuma günü açıklanan verilere göre, Avro Bölgesi’nde imalat sanayi PMI ocakta 46,1 ile beklentilerin üzerinde gelmesine karşın zayıf seyretmeye devam ederken, Avro Bölgesi’nin en büyük ekonomisi olan Almanya’da imalat sanayi PMI 44,1 ile düşük kalmaya devam etti.
Analistler, gelecek dönemde bölgede resesyon-enflasyon ikileminin daha çok etkili olmasının, ECB’nin enflasyonla mücadelesi zorlaştırabileceğini ifade ederek, uzun süren parasal sıkılığın resesyon risklerini besleyebileceğini söyledi.
ECB’nin perşembe günü açıklayacağı yılın ilk faiz kararı öncesinde para piyasalarındaki fiyatlamalarda Bankanın 25 baz puan faiz indirimine gitmesine kesin gözüyle bakılıyor.
Öte yandan, ECB yetkililerinin açıklamaları da takip edilirken, ECB Başkanı Christine Lagarde cuma günü yaptığı açıklamada Avrupa Birliği (AB) ve ABD’nin ticari sorunları müzakere ederek ilişkileri güvenli bir çerçeveye oturtması gerektiğini bildirdi.
Bu gelişmelerle, cuma günü Fransa’da CAC 40 endeksi yüzde 0,44 ve İtalya’da FTSE MIB 30 endeksi 0,24 değer kazanırken, Almanya’da DAX 40 endeksi yüzde 0,08, İngiltere’de FTSE 100 endeksi yüzde 0,73 değer kaybetti. Avrupa’da endeks vadeli kontratlar yeni de güne karışık bir seyirle başladı.
Asya tarafında Japonya hariç pozitif bir seyir izlenirken, Çin Merkez Bankası (PBoC), yaklaşan Bahar Bayramı (Çin Yeni Yılı) öncesinde yeterli likiditenin sağlanması amacıyla dün piyasaya 14 gün vadeli ters repo operasyonuyla 151 milyar yuan enjekte etti.
Öte yandan, Çin Menkul Kıymetler Düzenleme Komisyonu (CSRC), dün yayımladığı açıklamada, hükümetin yapacağı çalışmalarla sermaye piyasasında endeks yatırımının ölçeğinde ve oranında önemli bir artış sağlamayı hedeflediğini bildirdi.
Açıklamada, endeks fonlarının varlık tahsis işlevini güçlendirmenin ve orta ve uzun vadeli fonların piyasaya girmesi için daha kolay kanallar sağlanmasının hedeflediği aktarıldı.
Analistler, Çin hükümetinin Trump’ın göreve gelmesinin ardından artan ticari risklerin piyasalarda etkisini azaltmak için teşviklerin açıkladığını kaydederek, söz konusu teşviklerin azalan risk iştahının canlanmasında etkili olduğunu söyledi.
Bugün bölgede açıklanan verilere göre Çin’de ocak ayı imalat sanayi PMI 49,1 ile beklentilerin altında kalırken, Japonya’da kasım ayına ilişkin öncü endeks 107,5 oldu.
Güney Kore’de bugünden cuma gününe kadar, Çin’de ise yarından itibaren hafta boyunca tatil sebebiyle işlemler gerçekleşmeyecek.
Bu gelişmelerle kapanışa yakın Japonya’da Nikkei 225 endeksi yüzde 0,8 düşerken, Çin’de Şanghay bileşik endeksi yüzde 0,2 ve Hong Kong’da Hang Seng endeksi yüzde 1 yükseldi.
Yurt içinde cuma günü satış ağırlıklı bir seyir izleyen Borsa İstanbul’da BIST 100 endeksi, günü yüzde 0,08 değer kaybederek 10.104,85 puandan tamamladı.
Bununla birlikte, cuma günü uluslararası derecelendirme kuruluşu Moody’s, Türkiye’nin kredi notuyla ilgili bir karar almazken ülkeye ilişkin periyodik değerlendirmesini tamamladığını duyurdu.
Kredi derecelendirme kuruluşundan yapılan açıklamada, Türkiye’nin kredi notlarının, ülkenin büyük, çeşitlendirilmiş ve dirençli ekonomisi, ılımlı kamu borç yükü ve iyileşen para ve makroekonomik politika etkinliğiyle desteklendiği aktarıldı.
Dolar/TL, cuma günü yüzde 0,1 düşüşle 35,6760’tan kapanırken, bugün bankalararası piyasanın açılışında yatay seyirle 35,6990 seviyesinden işlem görüyor.
Analistler, bugün yurt içinde reel kesim güven endeksi, kapasite kullanım oranı, yurt dışında ise Almanya’da Ifo iş dünyası güven endeksi, ABD’de inşaat izinleri, yeni konut satışları ve Dallas Fed imalat sanayi endeksinin takip edileceğini belirterek, teknik açıdan BIST 100 endeksinde 10.100 ve 10.000 seviyesinin destek, 10.200 ve 10.250 puanın direnç konumunda olduğunu kaydetti.
Piyasalarda bugün takip edilecek veriler şöyle:
10.00 Türkiye, ocak ayı reel kesim güven endeksi
10.00 Türkiye, ocak ayı kapasite kullanım oranı
12.00 Almanya, ocak ayı Ifo iş dünyası güven endeksi
16.00 ABD, aralık ayı inşaat izinleri
18.00 ABD, aralık ayı yeni konut satışları
18.30 ABD, ocak ayı Dallas Fed imalat sanayi endeksi