ABD Merkez Bankası’nın (Fed) varlık alımlarının azaltımını hızlandırması ve gelecek yıl için en az 3 faiz artırımına işaret etmesinin ardından, dün İngiltere Merkez Bankası (BoE) faiz artırımına gitti. Yeni tip koronavirüs (Kovid-19) salgınının ekonomiye negatif etkilerine karşın yüzde 0,10 düzeyinde bulunan politika faizini yüzde 0,25’e yükselten BoE, Ağustos 2018’den bu yana ilk kez faizleri artırmış oldu.
BoE’nin karar metninde, İngiltere’de eylül ayında yüzde 3,1 seviyesinde olan enflasyonun, kasımda yüzde 5,1 ile son 10 yılın en yüksek seviyesine ulaştığına işaret edilerek, “Enflasyonun kış aylarında yüzde 5’in üzerinde seyretmeye devam etmesi ve Nisan 2022’de yaklaşık yüzde 6 ile zirve yapması bekleniyor. Çekirdek enflasyonda düşüşün ancak gelecek yılın ikinci yarısından itibaren başlaması öngörülüyor.” ifadelerine yer verildi.
Avrupa Merkez Bankası (ECB) ise dünkü toplantısında faiz oranlarında değişikliğe gitmezken, Pandemi Acil Varlık Alım Programı’nın (PEPP) Mart 2022’de sona ereceğini teyit etti. Fed ve BoE’nin şahin tutumunun aksine güvercin bir duruş sergileyen ECB’nin karar metninde, Kovid-19 salgınıyla ilgili olumsuz şoklara karşı gerekirse PEPP kapsamında net varlık alımlarına yeniden başlanacağı mesajı verilirken, enflasyonda yüzde 2 hedefine sadık kalındığı vurgulandı.
Bugün faizlerde ve para politikasında değişikliğe gitmeyen Japonya Merkez Bankası (BoJ) da gevşek para politikalarına devam edeceği sinyalini verdi. Banka, Kovid-19 etkilerine karşı küçük ve orta ölçekli firmalara finansman desteği sağladığı özel programının süresini 6 ay öteleyerek Eylül 2022’ye uzatırken, ağırlıklı olarak büyük ölçekli firmalar tarafından ihraç edilen şirket tahvilleri ve ticari menkul değerlere yönelik sağladığı fon programını planlandığı gibi Mart 2022’de tamamlama kararı aldı.
Makroekonomik veri tarafında dün açıklanan verilere göre ABD’de ilk kez işsizlik maaşı başvurusunda bulunanların sayısı, geçen hafta 18 bin kişi artarak 206 bine çıktı. Ülkede aralık ayında imalat sanayi Satınalma Yöneticileri Endeksi (PMI) 57,8 ile son 12 ayın, hizmet sektörü PMI da 57,5’le son 3 ayın en düşük seviyesine gerilerken, sanayi üretimi de kasımda aylık yüzde 0,5 artışla beklentilerin altında kaldı.
Öte yandan, ABD Başkanı Joe Biden federal hükümetin borç limitini 2,5 trilyon dolar artırmaya yönelik yasayı onayladı.
Bu gelişmelerle dün güne yükselişle başlayan New York borsasında, endeksler, kapanışa yakın teknoloji hisselerinde etkili olan satışlarla düşüşe geçti. Dow Jones endeksi, yüzde 0,08, S&P 500 endeksi yüzde 0,87 ve Nasdaq endeksi yüzde 2,47 değer kaybetti. Dolar endeksi dün yüzde 0,5 düşüşle 96 sınırının hemen üzerinden kapanmasının ardından bugün yatay seyrediyor. Dün yüzde 1,48 seviyelerinden düşüşe geçen ABD’nin 10 yıllık tahvil faizi ise yüzde 1,41 seviyelerinde dengelendi.
Avrupa tarafında ise merkez bankaları kararlarının olumlu karşılanmasıyla pay piyasalarının günü artıda kapattığı görüldü. İngiltere’de FTSE 100 endeksi yüzde 1,25, Almanya’da DAX 30 endeksi yüzde 1,03 ve Fransa’da CAC 40 endeksi yüzde 1,12 değer kazandı. Avro/dolar paritesi dün yüzde 0,4 artarak 1,1333’ten kapanmasının ardından bugün yatay seyrediyor.
Asya tarafında ise BoJ kararlarının ardından yeni günün düşüşle başladığı görülürken, kapanışa yakın Japonya’da Nikkei 225 endeksi yüzde 1,9, Çin’de Şanghay bileşik endeksi yüzde 0,9, Hong Kong’da Hang Seng endeksi yüzde 1 düşüşle seyrediyor.
Yurt içinde ise, dün Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) politika faizini 100 baz puan indirerek yüzde 14’e çekerken, arızi faktörlerin fiyat artışları üzerinde oluşturduğu geçici etkilerin ima ettiği alanın kullanımının tamamlandığını bildirdi. Karar metninde ayrıca, birikimli etkilerinin 2022’nin ilk çeyreğinde yakından takip edileceği belirtilerek, “Bu dönemde fiyat istikrarının sürdürülebilir bir zeminde yeniden şekillenmesi amacıyla geniş kapsamlı politika çerçevesi gözden geçirme süreci yürütülecektir.” ifadeleri kullanıldı.
Kararların ardından dün Borsa İstanbul’da BIST 100 endeksi, yüzde 5,38 artarak 2.278,55 puanla rekor seviyeden kapandı. Endeks, 14 günlük aralıksız yükselişiyle tarihinin en uzun soluklu çıkışını gerçekleştirmiş oldu. Dolar/TL ise dün yüzde 6 artışla 15,6885’ten kapanmasının ardından bugün bankalararası piyasanın açılışında 15,7020’den işlem görüyor.
Analistler, para politikalarının seyrine dair belirsizliklerin önemli ölçüde azaldığını belirterek, bundan sonraki süreçte açıklanacak ekonomik verilerin önem kazandığını, salgının seyrine dair haber akışının da yakından takip edileceğini söyledi.
Bugün yurt içinde veri gündeminin sakin olduğunu, yurt dışında ise Almanya’da Üretici Fiyat Endeksi (ÜFE) ve Avro Bölgesi’nde Tüketici Fiyat Endeksi (TÜFE) verilerinin takip edileceğini aktaran analistler, teknik açıdan BIST 100 endeksinde 2.300 seviyesinin direnç, 2.150 puanın destek konumunda bulunduğunu bildirdi.
Piyasalarda bugün takip edilecek veriler şöyle:
10.00 Almanya, kasım ayı ÜFE
12.00 Almanya, aralık ayı Ifo İş Dünyası Güven Endeksi
13.00 Avro Bölgesi, kasım ayı TÜFE