Dün temmuz ayına ilişkin imalat sanayi PMI verisi Çin’de 49 ile 3 ayın en düşük seviyesine gerilerken, Avrupa’da 49,8’e inerek daralma bölgesine geçti. ABD’de ise Tedarik Yönetim Enstitüsü (ISM) imalat endeksi 52,8’e yükselse de Haziran 2020’den bu yana görülen en düşük seviyede kaldı.
İmalat sanayi sektöründe ivme kaybının sürdüğüne işaret eden verilerin detayları resesyon beklentilerini güçlendirirken, güne temkinli başlayan küresel pay piyasaları günü düşüşle tamamladı. Resesyon beklentileri ile dolara olan talep azalmaya devam etti ve dolar endeksi 105 sınırına kadar gerileyerek yaklaşık bir ayın en düşük seviyesini gördü. ABD’nin 10 yıllık tahvil faizi de düşüş eğilimini sürdürerek yüzde 2,53 ile 5 Nisan’dan bu yana en düşük seviyeye geriledi.
Dolar endeksindeki düşüşle altının ons fiyatı 1.780,5 dolarla yaklaşık bir ayın en yüksek seviyesine çıkarken, Brent petrolün varil fiyatı talebin azalacağına dair endişelerle yeniden 100 doların altına indi ve 98,1 dolarla son bir haftanın en düşük seviyesini gördü.
Bu gelişmelerle New York borsasında Dow Jones endeksi, yüzde 0,14, S&P 500 endeksi yüzde 0,28, Nasdaq endeksi yüzde 0,18 değer kaybetti. ABD’de endeks vadeli kontratları, yeni güne de düşüşle başladı.
Avrupa tarafında, Rusya-Ukrayna gerilimi, enerji krizi ve yüksek enflasyon karşısında Avrupa Merkez Bankası’nın (ECB) atacağı adımlar gündemin odağındaki yerini koruyor. Makroekonomik tarafta dün açıklanan veriler Avro Bölgesi’nde işsizlik oranının haziranda yüzde 6,6 ile değişim göstermediğine işaret ederken, imalat sanayi PMI verileri maliyet baskılarının sürdüğünü ortaya koydu. Öte yandan dün Avrupa Birliği (AB) ülkeleri Ukrayna’ya 1 milyar avro makro finansal destek verdi. Ukrayna’nın Odessa Limanı’ndan tahıl yüklü ilk ticari geminin ayrılması ise günün en önemli gelişmesi olarak öne çıktı. Bu gelişmelerle Almanya’da DAX 30 endeksi yüzde 0,03, Fransa’da CAC 40 endeksi yüzde 0,18 ve İngiltere’de FTSE 100 endeksi yüzde 0,13 değer kaybetti. Avro/dolar paritesi ise dün yüzde 0,5 artış kaydetmesinin ardından bugün de yükselişini üçüncü güne taşıdı ve 1,03 sınırına kadar çıktı.
Asya genelinde ABD Temsilciler Meclisi Başkanı Nancy Pelosi’nin Hint-Pasifik ülkelerine yapması beklenen ziyaret jeopolitik risk algısını artırdı.
Çin, Pelosi’nin Tayvan’ı ziyaret etmesinin askeri karşılık dahil ciddi sonuçlar doğuracağına dair sert uyarılarda bulunurken, Beyaz Saray Ulusal Güvenlik Konseyi Stratejik İletişim Koordinatörü John Kirby, yaptığı açıklamada Pelosi’nin Tayvan’ı ziyaret etmesinin çok doğal bir mesele olduğunu ve bu ziyareti gerçekleştirme hakkının bulunduğunu ifade etti. Amerikan televizyon kanalı CNN de Pelosi’nin Tayvan’ı ziyaret etmesinin beklendiğini bildirdi.
Bu gelişmelerle Asya borsaları güne sert düşüşle başlarken, kapanışa yakın Çin’de Şanghay bileşik endeksi yüzde 2,3, Japonya’da Nikkei 225 endeksi yüzde 1,3 ve Hong Kong’da Hang Seng endeksi yüzde 2,7 değer kaybetti. Avustralya Merkez Bankası’nın, politika faizini beklentiler doğrultusunda 50 baz puan artırarak yüzde 1,85’e çıkarmasının ardından ASX 200 endeksi yatay seyrediyor.
Yurt içinde ise dün alış ağırlıklı bir seyir izlenen Borsa İstanbul’da BIST 100 endeksi, yüzde 2,47 değer kazanarak 2.656,32 puanla tüm zamanların en yüksek kapanışını gerçekleştirdi. Dolar/TL ise dün önceki kapanış seviyesine göre yüzde 0,1 azalarak 17,9022’den kapanmasının ardından bugün bankalararası piyasanın açılışında 17,9080’den işlem görüyor.
Analistler, Fed Başkanı Jerome Powell’ın gelecek dönem alacağı kararlarda veri odaklı hareket edeceklerini belirtmesinin ardından açıklanan verilere duyarlılığın arttığını belirterek, imalat sanayiye ilişkin alınan olumsuz sinyallerin yanı sıra Çin ile ABD arasında artan gerilimin risk iştahını sınırladığını söyledi.
Bugün veri gündeminin zayıf olduğunu, Fed yetkililerinin açıklamalarının izleneceğini aktaran analistler, teknik açıdan BIST 100 endeksinde 2.670 seviyesinin direnç, 2.540 puanın destek konumunda bulunduğunu bildirdi.
Piyasalarda bugün takip edilecek veriler şöyle:
09.00 İngiltere, temmuz ayı konut fiyat endeksi
14.30 Türkiye, mayıs ayı finansal kesim dışı firmaların döviz varlık ve yükümlülüğü
17.00 ABD, haziran ayı JOLTS açık iş sayısı