Araştırmacılar, sıcaklık artışı analizlerinde çoğu iklim modelinin son 50 yılda kaçırdığı iki sıçrama bulduklarını belirtiyor.
Los Alamos Ulusal Laboratuvarı’nda araştırmacı olarak görev yapan Petr Chylek, “30 yıl, iklim değişikliğini temsil için düşünülen asgari süre. Ancak biz bu zaman aralığını 21 yıla indirdik. Arktik amplifikasyon indeksinin düzgün bir şekilde arttığını ortaya koyan önceki araştırmaların aksine, bu daha küçük zaman ölçeğinde biri 1986’da diğeri 1999’da olmak üzere iki farklı nokta gözlemledik” dedi.
Araştırmada kullanılan söz konusu amplifikasyon indeksi, 21 yıllık Kuzey Kutbu sıcaklık eğiliminin 21 yıllık küresel sıcaklık eğilimine oranı anlamına geliyor.
Araştırmacılar, Arktik amplifikasyon indeksinin 2000’li yıllarda 4’ten büyük olduğunu, yani küresel ortalamadan dört kat daha hızlı olduğunu ve son 22 yılda ortaya çıkan verilerin, önceki araştırmaların 30 ila 40 yıllık zaman aralıklarını kullanarak belirlediğinden çok daha hızlı olduğunu keşfetti. Önceki çalışmalar, Kuzey Kutbu’ndaki ısınma hızının küresel ısınma hızından 2 veya 3 kat daha fazla olduğunu tespit etmişti.
Birleştirilmiş Model Karşılaştırma Projesi kapsamında kullanılan 39 iklim değişikliği modeli üzerinde çalışan Chylek, “1986’da gerçekleşen ilk adımı atmosferdeki artan karbondioksit ve diğer kirletici konsantrasyonlarına bağladık, çünkü incelediğimiz birkaç model bunu doğruluyor. Ancak 1999’daki ikinci adımın iklim değişkenliğinden kaynaklandığını düşünüyoruz çünkü hiçbir model buradaki ikinci adımı yeniden üretemez” ifadelerini kullandı.
Hızlı ısınmaya etki eden faktörler
Bilim insanlarına göre kısa vadeli iklim değişkenliği, 30 yıllık zaman çizelgeleriyle iklim modelleri tarafından genellikle tespit edilemiyor. Araştırma ekibi her ne kadar bu ani sıcaklık artışlarının sebebini doğrulayamasa da, bu tabloya katkıda bulunan faktörler arasında, atmosfer ve okyanus sıcaklığının Kuzey Kutbu’na doğru hareketine dair değişiklikler ve deniz buzu ve su buharının geri dönmesi yer alıyor.
Araştırma makalesinde bilim insanları, “Arktik ve tropik bölge arasındaki sıcaklık farkı azaldıkça, Arktik amplifikasyon indeksindeki gelecekteki artışların daha küçük olması muhtemeldir” ifadelerine yer verdi.
Gelecekteki Arktik iklim tahminleri için gözlemlenen ısınma eğilimine en yakın olan dört modeli kullanan araştırma ekibinin lideri Chylek, “İnsanlar sadece uzun vadeli iklim değişikliğiyle ilgilenmiyor, aynı zamanda 10 yıl sonrasını, 20 yıl, 30 yıl sonrasıyla da ilgileniyor. On yıllık tahmin için, amplifikasyon indeksinin geçmişte adım adım değiştiğine dair gözlemimiz oldukça önemli” şeklinde konuştu.